Co znaczy STYLIZACJA BIBLIJNA:
Romantyzm to epoka "przebudzenia religijnego", powrotu do chrześcijaństwa, co prawda przeważnie nieortodoksyjnego. Żywe zainteresowanie budziła w tym okresie Biblia, chętnie parafrazowana i cytowana. Zwrócono się ku postaciom, gatunkom i opowieściom biblijnym. Wystarczy tu przypomnieć chociażby Kaina G. Byrona, Psalmy przyszłości Z. Krasińskiego czy Skargi Jeremiego K. Ujejskiego.
Romantycy zachwycali się językiem Biblii. Mickiewicz twierdził, Iż najlepiej oddaje on prawdę. Nie był to pogląd odosobniony, a pisarze romantyczni chcieli być przecież rewelatorami prawdy. Dlatego chętnie sięgali do stylu biblijnego.
Biblia była dla nich dziełem otwartym, domagającym się kontynuacji. Nie zakończyło się przecież dzieło powstania świata (za jego swoistą kontynuację uważano działanie wyobraźni i twórczość poetycką) ani jego zbawienia. Stąd potrzeba uzupełniania, aktualizowania Biblii. Należało opisać jej językiem dzieje świata, w szczególności zaś dzieje narodu. Dlatego także stylizacja biblijna pojawia się w szczególności w dziełach o tematyce mesjanistycznej.
Istotnym odpowiednikiem takiej stylizacji są oczywiście Mickiewiczowskie Księgi narodu polskiego i Księgi pielgrzymstwa polskiego. Sam ich tytuł ("księgi") znaczy tyle, co greckie "biblia", zaś dwudzielność przypomina Stary i Nowy Testament. Stylizacja bazuje w Księgach... (a również w innych dziełach polskich romantyków) na naśladowaniu cech języka Biblii w przekładzie ks. Wujka, obecnym w katolickiej liturgii i w świadomości Polaków od końca XVI w.
Stylizacja przejawia się w słownictwie archaizującym (na przykład "Żydowie", "wojować"), łączącym zwięzłość z potocznością. Innym jej przejawem jest biblijna frazeologia (na przykład "I tak zrobili dla Francuzów bałwana, i nazwali go honor"). Charakterystyczna jest również biblijna składnia, posługująca się krótkimi zdaniami łączonymi przy użyciu spójników, regularnie również inicjowanych spójnikami (na przykład "I zdziczeją znowu ludzie, a my znowu będziemy mieć taką władzę, jaką mieli niegdyś królowie dzicy, bałwochwalscy, i jaką mają teraz królowie murzyńscy i królowie kanibalscy, że mogą zjadać poddanych swoich"). Szczególnie rzucającą się w oczy właściwością stylizacji biblijnej jest podział na wersety (wydzielone graficznie i numerowane zdania i układy zdań). Również zrytmizowanie prozy wynika z naśladowania stylu biblijnego (na przykład "Imiona tych trzech królów, Fryderyka, Katarzyny i Marii Teresy, były to trzy bluźnierstwa, a ich życia trzy zbrodnie, a ich pamięć trzy przeklęstwa."). Trzeba wreszcie wspomnieć o częstym, w szczególności w Księgach pielgrzymstwa polskiego, posługiwaniu się gatunkami biblijnymi albo wywodzącymi się z kręgu tradycji biblijnej (przypowieść, modlitwa, litania), a również o patosie i wzniosłości bliskim duchowi przekładu Wujka.
Podobne nasycenie stylizacji znajdziemy w Anhellim J. Słowackiego.
(Maciej Szargot)
Zobacz także: ANHELLI, BÓG W Poezji, EWANGELIA, MESJANIZM, WIESZCZ - Pisarz ROMANTYCZNY
Romantycy zachwycali się językiem Biblii. Mickiewicz twierdził, Iż najlepiej oddaje on prawdę. Nie był to pogląd odosobniony, a pisarze romantyczni chcieli być przecież rewelatorami prawdy. Dlatego chętnie sięgali do stylu biblijnego.
Biblia była dla nich dziełem otwartym, domagającym się kontynuacji. Nie zakończyło się przecież dzieło powstania świata (za jego swoistą kontynuację uważano działanie wyobraźni i twórczość poetycką) ani jego zbawienia. Stąd potrzeba uzupełniania, aktualizowania Biblii. Należało opisać jej językiem dzieje świata, w szczególności zaś dzieje narodu. Dlatego także stylizacja biblijna pojawia się w szczególności w dziełach o tematyce mesjanistycznej.
Istotnym odpowiednikiem takiej stylizacji są oczywiście Mickiewiczowskie Księgi narodu polskiego i Księgi pielgrzymstwa polskiego. Sam ich tytuł ("księgi") znaczy tyle, co greckie "biblia", zaś dwudzielność przypomina Stary i Nowy Testament. Stylizacja bazuje w Księgach... (a również w innych dziełach polskich romantyków) na naśladowaniu cech języka Biblii w przekładzie ks. Wujka, obecnym w katolickiej liturgii i w świadomości Polaków od końca XVI w.
Stylizacja przejawia się w słownictwie archaizującym (na przykład "Żydowie", "wojować"), łączącym zwięzłość z potocznością. Innym jej przejawem jest biblijna frazeologia (na przykład "I tak zrobili dla Francuzów bałwana, i nazwali go honor"). Charakterystyczna jest również biblijna składnia, posługująca się krótkimi zdaniami łączonymi przy użyciu spójników, regularnie również inicjowanych spójnikami (na przykład "I zdziczeją znowu ludzie, a my znowu będziemy mieć taką władzę, jaką mieli niegdyś królowie dzicy, bałwochwalscy, i jaką mają teraz królowie murzyńscy i królowie kanibalscy, że mogą zjadać poddanych swoich"). Szczególnie rzucającą się w oczy właściwością stylizacji biblijnej jest podział na wersety (wydzielone graficznie i numerowane zdania i układy zdań). Również zrytmizowanie prozy wynika z naśladowania stylu biblijnego (na przykład "Imiona tych trzech królów, Fryderyka, Katarzyny i Marii Teresy, były to trzy bluźnierstwa, a ich życia trzy zbrodnie, a ich pamięć trzy przeklęstwa."). Trzeba wreszcie wspomnieć o częstym, w szczególności w Księgach pielgrzymstwa polskiego, posługiwaniu się gatunkami biblijnymi albo wywodzącymi się z kręgu tradycji biblijnej (przypowieść, modlitwa, litania), a również o patosie i wzniosłości bliskim duchowi przekładu Wujka.
Podobne nasycenie stylizacji znajdziemy w Anhellim J. Słowackiego.
(Maciej Szargot)
Zobacz także: ANHELLI, BÓG W Poezji, EWANGELIA, MESJANIZM, WIESZCZ - Pisarz ROMANTYCZNY
Czym jest stylizacja biblijna znaczenie w Motywy literatura S .
