Co znaczy MARIA:
ANTONIEGO MALCZEWSKIEGOPierwsza w Polsce powieść poetycka (z podtytułem Powieść ukraińska). Została napisana w roku 1824, a wydana w 1825. Jej autor, Antoni Malczewski, reprezentuje nieco starsze od filomatów "pokolenie klęski 1812 r." - najmłodszych napoleończyków, gorzko doświadczonych trudami, okrucieństwem i przegraną wyprawy moskiewskiej Napoleona Bonaparte. To również generacja, która z wojen napoleońskich wyniosła poczucie zawodu w relacji do polityki i historii i przekonanie o tragizmie polskiego losu, rozpiętego pomiędzy koniecznością patriotycznej służby ojczyźnie a świadomością wielkich osobistych wydatków związanych z jej podjęciem. Stąd charakterystyczny pesymizm, różniący to pokolenie od romantycznych entuzjastów, i próby ucieczki w prywatność. Należeli do niego, w okolicy Malczewskiego, A. Fredro i K. Brodziński.
Genezy Marii upatruje się w autentycznych wydarzeniach z w. XVIII. Syn wojewody kijowskiego, dziedzic największej fortuny w Polsce, Szczęsny Potocki poślubił wbrew woli rodziców dobrze urodzoną, lecz niezbyt majętną Gertrudę Komorowską. Została ona porwana poprzez zamaskowanych opryszków na rozkaz teścia, który chciał wymusić na niej unieważnienie małżeństwa. Brzemienną Komorowską uduszono (prawdopodobnie za wiedzą i przyzwoleniem wojewody), trupa utopiono w rzece.
Malczewski, pozostawiając kanwę cynicznej zbrodni, wymienił jednak w swoim poemacie nie wszystko, co z tej historii zaczerpnął. Postaci literackie mają inne charaktery niż ich pierwowzory, większy jest przedział socjalny pomiędzy małżonkami, wreszcie inny czas wydarzeń: w Marii przeniesionych do w. XVII i powiązanych z najazdem tatarskim. Syn Wojewody i mąż Marii, Wacław, zostaje podstępem wraz ze swoim teściem wywabiony z domu, aby bronił ojczyzny zagrożonej poprzez Tatarów. W tym czasie na dworek napadają Maski i mordują Marię. Zrozpaczony Wacław, jak wychodzi z niejasnych wzmianek, zamierza mścić się na odpowiedzialnym za morderstwo tacie.
Bohaterzy poematu reprezentują kreacje typowe dla późniejszej literatury romantycznej. Tytułowa postać jest sentymentalną heroiną, wierną, szlachetną, kochającą i bierną wobec okrucieństw losu. Jej ukochany, Wacław, to już bohater romantyczny, bajroniczny, na początku szczęśliwy (aczkolwiek nie wolny od złych przeczuć) mąż i kochanek, później mizantrop i mściciel. Wreszcie Miecznik, tata Marii, to typ starego żołnierza, szlachcica ziemianina i Polaka patrioty, wzór godny naśladowania.
Zasadą kreacji świata jest w Marii alegoryzm. W tej powieści poetyckiej pojawiają się uosobione: Rozpacz, Nieszczęście, Nadzieja... Również realistycznie ukazane postaci nabierają alegorycznych znaczeń: Maria staje się personifikacją Miłości, Miecznik - Żywości, Wacław - Rozwagi albo także człowieka w ogóle; jak średniowieczny Każdy jest "wiernym śmiertelnych obrazem". Postaci ukazane jako stojące na granicy światów realnego i nierealnego - Pacholę i Maski - znajdują także alegoryczne albo symboliczne wykładnie: pierwsze jest personifikacją "bólu istnienia", drugie - "tragedii przemijania".
Maria inicjuje romantyczną modę na tematykę ukraińską (tak zwany "ukraińska szkoła pisarzy"). Fascynacja ta dotyczy stepowego pejzażu i Kozaków jako dzikiego, swobodnego ludu, również ukraińskich wierzeń (o których informują i tekst poetycki, i autorskie przypisy), wreszcie historii tych ziem.
Swoistym rysem Marii jest pesymizm egzystencjalny, widoczny w ukazaniu przemijania i nietrwałości ludzkiego życia, w nieustannym przeczuwaniu poprzez bohaterów nieszczęść. Człowiek okazuje się igraszką losu i historii, bezsilną wobec zła i niesprawiedliwości świata. Nie ma oparcia w ?Xadnych wartościach: miłości, rodzinie, ojczyźnie. Nie może znaleźć miejsca w świecie, realizować żadnych celów. Szlachetne wypełnianie obowiązków wobec ojczyzny obraca się przeciwko jej obrońcom: Wacławowi i Miecznikowi (to jest w świecie poematu stała zasada, nie ograniczająca się bynajmniej do ukazanych tu drastycznych wypadków - przecież w podobny sposób Miecznik stracił żonę i, sporo lat potem, córkę). Tragizm bohatera (Wacława) bazuje na postawieniu go w wypadku wyboru pomiędzy miłością a rodowymi więzami, potem pomiędzy obowiązkami męża (opieka nad Marią) i patrioty (walka z tatarskim najeźdźcą).
Poemat jest złożony z dwóch pieśni i opatrzony dedykacją dla Niemcewicza. W zgodzie z regułami gatunkowymi powieści poetyckiej, Maria jest utworem fragmentarycznym, pełnym niedomówień, pozostawiających pole dla domyślności czytelnika, utrzymanym w nastroju tajemniczości. Została przyjęta chłodno i krytycznie, "odkryta" dopiero po Zgonu Malczewskiego poprzez Michała Grabowskiego i Maurycego Mochnackiego. Zainspirowała kolejnych artystów powieści poetyckich: Maurycego Gosławskiego i Juliusza Słowackiego, którego poemat Wacław jest swoistą kontynuacją i reinterpretacją Marii. Opierając się na utworu Malczewskiego powstały: dramat, libretta operowe, dzieła plastyczne.
(Maciej Szargot)
Zobacz także: BOHATER ROMANTYCZNY, POWIEŚĆ POETYCKA, SZKOŁA UKRAIŃSKA Literaturze
Genezy Marii upatruje się w autentycznych wydarzeniach z w. XVIII. Syn wojewody kijowskiego, dziedzic największej fortuny w Polsce, Szczęsny Potocki poślubił wbrew woli rodziców dobrze urodzoną, lecz niezbyt majętną Gertrudę Komorowską. Została ona porwana poprzez zamaskowanych opryszków na rozkaz teścia, który chciał wymusić na niej unieważnienie małżeństwa. Brzemienną Komorowską uduszono (prawdopodobnie za wiedzą i przyzwoleniem wojewody), trupa utopiono w rzece.
Malczewski, pozostawiając kanwę cynicznej zbrodni, wymienił jednak w swoim poemacie nie wszystko, co z tej historii zaczerpnął. Postaci literackie mają inne charaktery niż ich pierwowzory, większy jest przedział socjalny pomiędzy małżonkami, wreszcie inny czas wydarzeń: w Marii przeniesionych do w. XVII i powiązanych z najazdem tatarskim. Syn Wojewody i mąż Marii, Wacław, zostaje podstępem wraz ze swoim teściem wywabiony z domu, aby bronił ojczyzny zagrożonej poprzez Tatarów. W tym czasie na dworek napadają Maski i mordują Marię. Zrozpaczony Wacław, jak wychodzi z niejasnych wzmianek, zamierza mścić się na odpowiedzialnym za morderstwo tacie.
Bohaterzy poematu reprezentują kreacje typowe dla późniejszej literatury romantycznej. Tytułowa postać jest sentymentalną heroiną, wierną, szlachetną, kochającą i bierną wobec okrucieństw losu. Jej ukochany, Wacław, to już bohater romantyczny, bajroniczny, na początku szczęśliwy (aczkolwiek nie wolny od złych przeczuć) mąż i kochanek, później mizantrop i mściciel. Wreszcie Miecznik, tata Marii, to typ starego żołnierza, szlachcica ziemianina i Polaka patrioty, wzór godny naśladowania.
Zasadą kreacji świata jest w Marii alegoryzm. W tej powieści poetyckiej pojawiają się uosobione: Rozpacz, Nieszczęście, Nadzieja... Również realistycznie ukazane postaci nabierają alegorycznych znaczeń: Maria staje się personifikacją Miłości, Miecznik - Żywości, Wacław - Rozwagi albo także człowieka w ogóle; jak średniowieczny Każdy jest "wiernym śmiertelnych obrazem". Postaci ukazane jako stojące na granicy światów realnego i nierealnego - Pacholę i Maski - znajdują także alegoryczne albo symboliczne wykładnie: pierwsze jest personifikacją "bólu istnienia", drugie - "tragedii przemijania".
Maria inicjuje romantyczną modę na tematykę ukraińską (tak zwany "ukraińska szkoła pisarzy"). Fascynacja ta dotyczy stepowego pejzażu i Kozaków jako dzikiego, swobodnego ludu, również ukraińskich wierzeń (o których informują i tekst poetycki, i autorskie przypisy), wreszcie historii tych ziem.
Swoistym rysem Marii jest pesymizm egzystencjalny, widoczny w ukazaniu przemijania i nietrwałości ludzkiego życia, w nieustannym przeczuwaniu poprzez bohaterów nieszczęść. Człowiek okazuje się igraszką losu i historii, bezsilną wobec zła i niesprawiedliwości świata. Nie ma oparcia w ?Xadnych wartościach: miłości, rodzinie, ojczyźnie. Nie może znaleźć miejsca w świecie, realizować żadnych celów. Szlachetne wypełnianie obowiązków wobec ojczyzny obraca się przeciwko jej obrońcom: Wacławowi i Miecznikowi (to jest w świecie poematu stała zasada, nie ograniczająca się bynajmniej do ukazanych tu drastycznych wypadków - przecież w podobny sposób Miecznik stracił żonę i, sporo lat potem, córkę). Tragizm bohatera (Wacława) bazuje na postawieniu go w wypadku wyboru pomiędzy miłością a rodowymi więzami, potem pomiędzy obowiązkami męża (opieka nad Marią) i patrioty (walka z tatarskim najeźdźcą).
Poemat jest złożony z dwóch pieśni i opatrzony dedykacją dla Niemcewicza. W zgodzie z regułami gatunkowymi powieści poetyckiej, Maria jest utworem fragmentarycznym, pełnym niedomówień, pozostawiających pole dla domyślności czytelnika, utrzymanym w nastroju tajemniczości. Została przyjęta chłodno i krytycznie, "odkryta" dopiero po Zgonu Malczewskiego poprzez Michała Grabowskiego i Maurycego Mochnackiego. Zainspirowała kolejnych artystów powieści poetyckich: Maurycego Gosławskiego i Juliusza Słowackiego, którego poemat Wacław jest swoistą kontynuacją i reinterpretacją Marii. Opierając się na utworu Malczewskiego powstały: dramat, libretta operowe, dzieła plastyczne.
(Maciej Szargot)
Zobacz także: BOHATER ROMANTYCZNY, POWIEŚĆ POETYCKA, SZKOŁA UKRAIŃSKA Literaturze
- Co znaczy MARTA ELIZY ORZESZKOWEJ:
- Porównanie Obrazek z lat głodowych) i publicystycznym (O Historii cywilizacji angielskiej Henryka Tomasza Buckle´a) debiucie Orzeszkowej, jeszcze w tym samym roku - 1866 - ukazuje się pierwszy z jej wielu maria co znaczy.
- Krzyżówka MESJANIZM SARMACKI I WESPAZJAN KOCHOWSKI:
- Dlaczego 1633-1700) - sarmacki piewca niepróżnującego próżnowania - hołdował ideologii szlacheckiej, ziemiańskim wieśnym wczasom i pożytkom . W jego Niepróżnującym próżnowaniu (1674), poetyckiej sylwie maria krzyżówka.
- Co to jest MODERNIZM:
- Jak lepiej najwyższym stopniu ogólnych terminów epoki, który pretendował do rangi ustalenia całego okresu. Znaczy zespół postaw światopoglądowych, nastawień emocjonalnych i technik literackich, który wystąpił w maria co to jest.
- Słownik MALWINA, CZYLI DOMYŚLNOŚĆ SERCA:
- Kiedy psychologiczno obyczajowej powieści epistolarnej powstałej w literackim kręgu Puław jest Maria z Czartoryskich Wirtemberska. W Malwinie można dostrzec przedmioty romansu sentymentalnego, a również maria słownik.
- Czym jest MIKOŁAJA DOŚWIADCZYŃSKIEGO PRZYPADKI:
- Od czego zależy edukacyjną powieść Ignacy Krasicki napisał na przełomie 1774/1775 r., wprowadzając tym samym nowożytny gatunek do literatury polskiej. Poeta zrezygnował z wzorców utrwalonych poprzez tradycję maria czym jest.
Czym jest maria znaczenie w Motywy literatura M .
