Co znaczy DRUGI OBIEG:
Drugi obieg to literacka reakcja na zapisy cenzorskie (zakaz druku), jakimi objęto dziesiątki intelektualistów - sygnatariuszy listów protestacyjnych w kwestii poprawek do Konstytucji PRL i protestów dotyczących wyroków w procesie ursuskim i radomskim. We wrześniu 1976 r. ukazał się pierwszy numer "Biuletynu Informacyjnego" wykonany techniką wielokrotnego przepisywania na maszynie. W formie powielonego maszynopisu ukazuje się poza cenzurą pismo "Zapis" (styczeń 1977), opracowane między innymi poprzez J. Andrzejewskiego, S. Barańczaka, J. Bocheńskiego, K. Brandysa, M. Nowakowskiego, W. Woroszylskiego. Kolejno powstają takie czasopisma niezależne, jak: "Puls", "Głos", "Spotkania", "Index" (październik 1977), "Krytyka" (lipiec 1978), "Res Publica" (marzec 1979). W r. 1977 zaczyna publikowanie nie ocenzurowanych książek Niezależna Oficyna Wydawnicza (NOWa), w 1978 r. Krakowska Oficyna Studentów (KOS), w 1979 r. poznańska "Witryna". Początkowo jedyną podkreślaną powodem "drugoobiegowych" publikacji były ograniczenia cenzury dotykające konkretnych autorów i tekstów: Nierzeczywistość K. Brandysa, Kompleks polski T. Konwickiego. Następnym istotnym motywem stało się udostępnianie dorobku emigracji: utworów Miłosza, Gombrowicza, Wata, Herlinga Grudzińskiego, Hłaski, eseistyki literackiej i historycznej. Przedruki objęły także teksty pisarzy mieszkających w państwie, a opublikowane w zagranicznych ośrodkach wydawniczych: Ja wiem, Iż to niesłuszne, Etyka i poetyka S. Barańczaka. Błyskawicznie pojawiają się utwory pisane "dla drugiego obiegu" (niecenzuralne już z założenia): Mała Apokalipsa T. Konwickiego, Ogromny strach J. Stryjkowskiego. W krajobrazie niezależnego obiegu literackiego naturalne stało się także promowanie nowych autorów - debiuty poza cenzurą (Jan Polkowski). Czytelnikowi polskiemu przyswajane są także pozostające na indeksie dzieła literatur obcych: Blaszany bębenek G. Grassa, Rok 1984 G. Orwella, Ciemność w południe A. Koestlera, Archipelag Gułag A. Sołżenicyna. Drugi obieg niemal od początku swego istnienia staje się ważnym faktorem zjawiska nazywanego kulturą niezależną. W okolicy publikacji książek, czasopism, kaset magnetofonowych i wideo, "podziemne" życie kultury obejmowało: prywatne wieczory autorskie, niezależne kluby dyskusyjne, wykłady naukowe poza formalnymi instytucjami ("Latający Uniwersytet", Towarzystwo Kursów Naukowych), biblioteki dzieł zakazanych, przeglądy zakazanych filmów (Przesłuchanie, Lekarz Żiwago), koncerty literaturze śpiewanej, przedstawienia teatralne (Teatr Ósmego Dnia), nagrody, stypendia i in. W latach 1980-1981 nastąpiło umasowienie "drugiego obiegu", tak pod względem ilości inicjatyw, jak i odbiorców. Po wprowadzeniu 13 grudnia 1981 r. stanu wojennego, mimo nasilenia się represji, w tym konfiskat mienia, "podziemne" życie wydawnicze nie zamiera - w roku 1984 działa około 400 wydawnictw. W ofercie kolporterów w tym okresie sporo miejsca zajmują druki drobne: plakaty, nalepki, kalendarze, zdjęcia, karty świąteczne i inne, znaczki. 1 września 1989 w wilanowskim Domu Kultury otwarto księgarnię wydawnictw "drugiego obiegu". Dzieje "drugiego obiegu" kończą się wraz ze zniesieniem cenzury 6 czerwca 1990.
(Dariusz Pawelec)
Zobacz także: NOWA FALA; Literatura POLITYCZNA
(Dariusz Pawelec)
Zobacz także: NOWA FALA; Literatura POLITYCZNA
- Co znaczy DRAMATY SZANIAWSKIEGO:
- Porównanie należy do klasyków dramaturgii polskiej XX w. Jego pisarstwo jest zjawiskiem oryginalnym w naszej poezji, o dość jednorodnym kształcie artystycznym, aczkolwiek niełatwym do zdefiniowania, gdy chodzi drugi obieg co znaczy.
- Krzyżówka DDM (DOMINUJˇCY DYSKURS MEDIALNY):
- Dlaczego zobacz Poezja POLSKA NA PRZEŁOMIE WIEKÓW drugi obieg krzyżówka.
- Co to jest DZIEJOPISARSTWO:
- Jak lepiej dominowało jeszcze przeświadczenie o cykliczności dziejów (periodyzm). Dzieje świata ujmowano w model powtarzających się, harmonijnych faz, których stabilność zapewniać miał Logos - wieczny drugi obieg co to jest.
- Słownik DRAMATY GOMBROWICZA:
- Kiedy Witold Gombrowicz zadebiutował w 1938 r., publikując w kwietniowo czerwcowym i lipcowo wrześniowym numerze Skamandra Iwonę, księżniczkę Burgunda. Kolejne dramaty powstały i zostały wydane na drugi obieg słownik.
- Czym jest DZIEŁO OTWARTE:
- Od czego zależy otwartego wprowadził do badań Umberto Eco - włoski uczony zajmujący się badaniami nad estetyką i autor powieści. Największą popularność pośród nich zyskała historia ukazująca życie średniowiecznych drugi obieg czym jest.
Czym jest drugi obieg znaczenie w Motywy literatura D .
