Postać MIKOŁAJ KOPERNIK biografia

Kim był MIKOŁAJ KOPERNIK co zrobił: 1 9 lutego 1 4 7 3 - 2 4 m a j a 1 5 4 3 Urodził się w Toruniu, w rodzinie mieszczańskiej (kupca Mikołaja i Barbary, z domu Watzenrode). Kiedy został osierocony, zaopiekował się nim wuj, późniejszy biskup warmiński, Łukasz Watzenrode. Po ukończeniu w 1491 r. szkoły parafialnej zaczął studia w Akademii Krakowskiej, która przeżywała wtedy moment rozkwitu. Miał sposobność uczestnictwa w wykładach Wojciecha z Brudzewa, od którego po raz pierwszy mógł się dowiedzieć o sprzecznościach w geocentrycznej budowie świata. Studia zakończył w 1495 r. uzyskaniem tytułu mgr artium. W tym samym roku wybrał drogę kapłaństwa, zostając równocześnie kanonikiem kapituły warmińskiej. Drugą część studiów (1496-1503) spędził we Włoszech, kolejno przebywając na uniwersytetach w Bolonii, Padwie i Ferrarze (na tym ostatnim uzyskał stopień doktora prawa kanonicznego). Podjęte poprzez niego również studia medyczne pozwoliły mu potem na wykonywanie praktyki lekarskiej. Po powrocie do Polski udał się na Warmię, pod opiekę swego mecenasa. Na początku został osobistym lekarzem biskupa. Później poprzez sporo lat pełnił urzędy kanclerza, wizytatora i administratora kapituły. Ten ostatni urząd w Olsztynie zajmował w burzliwych czasach ostatecznego konfliktu Polski z zakonem krzyżackim. W 1519 r. przygotował olsztyński zamek do obrony przed Krzyżakami. W istocie jednak poprzez całe własne życie interesował się prawie wyłącznie edukacją, do której podchodził z renesansową wszechstronnością zainteresowań. Prócz astronomii i stale prowadzonej praktyki medycznej fascynowała go teoria pieniądza. W 1517 r. napisał pierwszą wersję traktatu monetarnego Meditata (Rozmyślania), a 5 lat potem, na zjeździe stanów pruskich wygłosił referat O szacunku monety. Proponował gruntowną reformę pieniężną, obejmującą scentralizowanie mennictwa i zachowanie stałej wartości kruszcowej bitych monet. Kanonik fromborski interesował się także kartografią. Sporządził samodzielnie mapę Warmii i wspólnie z Bernardem Wapowskim opracował na zlecenie króla mapy Europy (w tym pierwsze mapy Królestwa Polskiego). Zawsze jednak kluczowym przedmiotem jego zainteresowań naukowych pozostawała astronomia. Zaraz po powrocie z Włoch założył we Fromborku swoje obserwatorium, które wyposażył w samodzielnie zaprojektowane instrumenty astronomiczne. W 1513 r. na apel soboru opracował własny projekt kalendarza, który miał zniwelować niedokładności istniejące w kalendarzu juliańskim. Już w 1507 r. opracował Commentariolus (Komentarzyk) będący zapowiedzią ogłoszenia pełnej teorii heliocentrycznej, gdzie zawarł pierwsze wyniki obserwacji i teorii ruchu ciał niebieskich. W 1514 r. dokonał pierwszej redakcji swojego dzieła O obrotach sfer niebieskich i rozpowszechnił ten tekst w licznych odpisach (zapoznał się z nim między innymi papież). Zmarł we Fromborku w momencie ukazania się dzieła drukiem. Przełomowe znaczenie teorii Kopernika polegało na obaleniu dotychczasowego, ogólnie obowiązującego paradygmatu naukowego, opartego na geocentrycznym postrzeganiu świata, i wprowadzeniu teorii heliocentrycznej. Kopernik zdecydował się na publikację swych poglądów tylko jako hipotezy, obawiając się reakcji Kościoła katolickiego. Podręcznik została wydana drukiem w 1543 r. staraniem Georga Joachima von Lauchena (zwanego Retykiem), który odwiedził Kopernika we Fromborku i zabrał ze sobą rękopis do Norymbergi. Dzieło ukazało się pod tytułem De revolutionibus orbium coelestium, Libri VI. Sam autor opatrzył ją przedmową dedykowaną papieżowi Pawłowi III. Nie uchroniło jej to w 1559 r. przed wpisaniem do Indeksu ksiąg zakazanych, z którego zniknęła dopiero w 1835 r. (RK)