Co znaczy GRANICA NAŁKOWSKIEJ:
W powszechnej recenzji Granica uchodzi za dzieło zajmujące specjalne miejsce w dorobku Zofii Nałkowskiej. Stanowi ona sumę rozważań autorki nad psychospołecznymi warunkami indywidualnego losu. Kreśląc sylwetki bohaterów, poetka zwróciła uwagę na ścieranie się ich sądów na swój temat z opiniami innych. Ukazała, w jak wielkim stopniu postawy, zachowania, wreszcie świadomość i osobowość jednostki uzależnione są od miejsca w hierarchii socjalnej, jak łatwo ulegają transformacji za sprawą biegu kariery. Nałkowska postawiła więc pytanie o granice jednostkowej tożsamości, poddanej oddziaływaniu otoczenia, które bądź to mistyfikuje "ja", bądź nawet zmusza do zaprzeczenia sobie.
Taka problematyka została ukazana w Granicy w pierwszej kolejności na przykładzie losów Zenona Ziembiewicza, centralnej postaci powieści. Mimowolna przemiana bohatera jest ceną życiowego sukcesu. Kariera zdolnego studenta, sympatyzującego z ideałami socjalizmu, a potem - dziennikarza i polityka, związana została z koniecznością ideowego kompromisu. Z upływem czasu Ziembiewicz musiał gdyż w coraz większym stopniu uwzględniać interesy wspierających go notabli. Jako prezydent miasteczka bohater jest już wyłącznie marionetką osłaniających swoich mocodawców, zmuszających go nawet do odegrania roli kozła ofiarnego (on gdyż w oczach recenzji publicznej odpowiada za krwawe stłumienie demonstracji biedoty).
Historia Ziembiewicza nie jest jednak opowieścią o konformiście. Nie można także objaśnić dziejów bohatera słabością charakteru. O odstępstwie od własnych przekonań decyduje uwikłanie w lokalny układ polityczny, uwikłanie, które było przecież nie tylko szansą osobistej kariery, lecz także - politycznego działania. Program Ziembiewicza jako kandydata na urząd prezydenta zawierał jeszcze szereg przedmiotów społecznych, które potem okazały się niemożliwe do realizacji. Dlatego należałoby mówić o alienacji bohatera, jego wyosobieniu. Ziembiewicz doświadcza nieciągłości własnego "ja" (czy cokolwiek łączy młodego socjalistę i społecznika z ubezwłasnowolnionym dygnitarzem?) i rozbicia własnej tożsamości (jego przekonania są sprzeczne z publicznym wizerunkiem, jaki ukształtowały jego rzeczywiste bądź przypisane mu działania). Który z "Ziembiewiczów" jest zatem "prawdziwy"? Ziembiewicz nie jest etycznym relatywistą. Relatywizm stał się jednak jego egzystencjalnym doświadczeniem. Właśnie wtedy Nałkowska ustami żony bohatera (w planie ideowym powieści pełniącej między innymi rolę sumienia małżonka) stawia kwestię "granicy, za którą nie wolno przejść, za którą przestaje się być sobą". Kluczowe zagadnienie powieści zostało przy tym sformułowane w trybie eseistycznym - jako pytanie o samo istnienie takiej "granicy".
Tytuł utworu jest zresztą definicją wieloznacznym. Odnosi się gdyż także do kwestii socjalnych (kamienica Kolichowskiej). Poetka podnosi tu problem moralnej odpowiedzialności za egzystencjalną degradację "ludzi spod podłogi", niezawinioną poprzez nich samych. Szczególnie mocno odczuwa ten problem żona Zenona, Elżbieta, którą niepokoi myśl, że samo istnienie znaczy zgodę na upośledzenie innych. Aczkolwiek z perspektywy ulicy katastrofa Zenona wydaje się faktem tyleż sensacyjnym, co trywialnym (zemsta dawnej, skrzywdzonej kochanki), to w planie symbolicznym wiąże się z uznaniem poprzez bohatera własnej winy za "zdradę" socjalną. Justyna, która w obłędzie przedstawia się jako "posłana od umarłych", staje się narzędziem sprawiedliwości. Przyjmując wymierzoną mu "karę" (i potwierdzając ją samobójstwem), Ziembiewicz uznaje własną odpowiedzialność za niemożność odmienienia losu biedoty, za rzeczywiste i przypisywane mu winy, wreszcie - za sam fakt istnienia po drugiej stronie "granicy", a tym samym potwierdzania jej. Losy Ziembiewicza są modelowe w tym sensie, że ilustrują kryzys socjalnego programu państwa i ideałów znakomitej części środowisk inteligenckich. Nałkowska zweryfikowała w Granicy przypisaną poprzez Żeromskiego inteligentowi funkcję społecznego sumienia, a zarazem projektotwórcy dążącego do rozwiązania nabrzmiałych problemów. Ukazała jak praktyka społeczno polityczna czyni taką rolę mirażem.
Nałkowska posłużyła się w Granicy - co typowe dla zainteresowanej problematyką psychologiczną prozy dwudziestolecia - inwersją czasową i montażem narracji auktorialnej i mowy z pozoru zależnej. Pozwoliło to skonfrontować samoświadomość bohaterów z ich wizerunkiem interpersonalnym. Zdystansowany od swoich postaci narrator twórczy nie tu jest bynajmniej wyrazicielem "obiektywnych" sensów, lecz kimś, kto stawia zagadnienia, rozważając je przez analizę materiału fabularnego. Współcześni krytycy podkreślają obecność w Granicy właściwości, które zbliżają utwór do modelu powieści eseju. O znaczącym miejscu utworu wśród powieści z lat 30. decyduje fakt, Iż poetka, dążąc do ukazania pełnego wymiaru ludzkiej kondycji, harmonijnie połączyła przedmioty prozy psychologicznej (zobacz Powieść psychologiczna), socjalnej (zobacz Powieść socjalna i Autentyzm), filozoficznej, powieści eseju - czyli bardzo żywotnych tendencji prozatorskich czwartej dekady - z tradycją literatury ideowych obrachunków.
(Krzysztof Uniłowski)
Taka problematyka została ukazana w Granicy w pierwszej kolejności na przykładzie losów Zenona Ziembiewicza, centralnej postaci powieści. Mimowolna przemiana bohatera jest ceną życiowego sukcesu. Kariera zdolnego studenta, sympatyzującego z ideałami socjalizmu, a potem - dziennikarza i polityka, związana została z koniecznością ideowego kompromisu. Z upływem czasu Ziembiewicz musiał gdyż w coraz większym stopniu uwzględniać interesy wspierających go notabli. Jako prezydent miasteczka bohater jest już wyłącznie marionetką osłaniających swoich mocodawców, zmuszających go nawet do odegrania roli kozła ofiarnego (on gdyż w oczach recenzji publicznej odpowiada za krwawe stłumienie demonstracji biedoty).
Historia Ziembiewicza nie jest jednak opowieścią o konformiście. Nie można także objaśnić dziejów bohatera słabością charakteru. O odstępstwie od własnych przekonań decyduje uwikłanie w lokalny układ polityczny, uwikłanie, które było przecież nie tylko szansą osobistej kariery, lecz także - politycznego działania. Program Ziembiewicza jako kandydata na urząd prezydenta zawierał jeszcze szereg przedmiotów społecznych, które potem okazały się niemożliwe do realizacji. Dlatego należałoby mówić o alienacji bohatera, jego wyosobieniu. Ziembiewicz doświadcza nieciągłości własnego "ja" (czy cokolwiek łączy młodego socjalistę i społecznika z ubezwłasnowolnionym dygnitarzem?) i rozbicia własnej tożsamości (jego przekonania są sprzeczne z publicznym wizerunkiem, jaki ukształtowały jego rzeczywiste bądź przypisane mu działania). Który z "Ziembiewiczów" jest zatem "prawdziwy"? Ziembiewicz nie jest etycznym relatywistą. Relatywizm stał się jednak jego egzystencjalnym doświadczeniem. Właśnie wtedy Nałkowska ustami żony bohatera (w planie ideowym powieści pełniącej między innymi rolę sumienia małżonka) stawia kwestię "granicy, za którą nie wolno przejść, za którą przestaje się być sobą". Kluczowe zagadnienie powieści zostało przy tym sformułowane w trybie eseistycznym - jako pytanie o samo istnienie takiej "granicy".
Tytuł utworu jest zresztą definicją wieloznacznym. Odnosi się gdyż także do kwestii socjalnych (kamienica Kolichowskiej). Poetka podnosi tu problem moralnej odpowiedzialności za egzystencjalną degradację "ludzi spod podłogi", niezawinioną poprzez nich samych. Szczególnie mocno odczuwa ten problem żona Zenona, Elżbieta, którą niepokoi myśl, że samo istnienie znaczy zgodę na upośledzenie innych. Aczkolwiek z perspektywy ulicy katastrofa Zenona wydaje się faktem tyleż sensacyjnym, co trywialnym (zemsta dawnej, skrzywdzonej kochanki), to w planie symbolicznym wiąże się z uznaniem poprzez bohatera własnej winy za "zdradę" socjalną. Justyna, która w obłędzie przedstawia się jako "posłana od umarłych", staje się narzędziem sprawiedliwości. Przyjmując wymierzoną mu "karę" (i potwierdzając ją samobójstwem), Ziembiewicz uznaje własną odpowiedzialność za niemożność odmienienia losu biedoty, za rzeczywiste i przypisywane mu winy, wreszcie - za sam fakt istnienia po drugiej stronie "granicy", a tym samym potwierdzania jej. Losy Ziembiewicza są modelowe w tym sensie, że ilustrują kryzys socjalnego programu państwa i ideałów znakomitej części środowisk inteligenckich. Nałkowska zweryfikowała w Granicy przypisaną poprzez Żeromskiego inteligentowi funkcję społecznego sumienia, a zarazem projektotwórcy dążącego do rozwiązania nabrzmiałych problemów. Ukazała jak praktyka społeczno polityczna czyni taką rolę mirażem.
Nałkowska posłużyła się w Granicy - co typowe dla zainteresowanej problematyką psychologiczną prozy dwudziestolecia - inwersją czasową i montażem narracji auktorialnej i mowy z pozoru zależnej. Pozwoliło to skonfrontować samoświadomość bohaterów z ich wizerunkiem interpersonalnym. Zdystansowany od swoich postaci narrator twórczy nie tu jest bynajmniej wyrazicielem "obiektywnych" sensów, lecz kimś, kto stawia zagadnienia, rozważając je przez analizę materiału fabularnego. Współcześni krytycy podkreślają obecność w Granicy właściwości, które zbliżają utwór do modelu powieści eseju. O znaczącym miejscu utworu wśród powieści z lat 30. decyduje fakt, Iż poetka, dążąc do ukazania pełnego wymiaru ludzkiej kondycji, harmonijnie połączyła przedmioty prozy psychologicznej (zobacz Powieść psychologiczna), socjalnej (zobacz Powieść socjalna i Autentyzm), filozoficznej, powieści eseju - czyli bardzo żywotnych tendencji prozatorskich czwartej dekady - z tradycją literatury ideowych obrachunków.
(Krzysztof Uniłowski)
- Co znaczy GATUNKI LITERACKIE:
- Porównanie rodzajach i gatunkach literackich w teorii i praktyce literackiej renesansu nie ma jednolitego charakteru i obejmuje wielki zakres skomplikowanej problematyki, którą omawiali w swoich pracach liczni granica nałkowskiej co znaczy.
- Krzyżówka GENEZYJSKA IDEA:
- Dlaczego zwany filozofia (tajemnica) genezyjska (mechanizm genezyjski), poglądy wyrażone poprzez Juliusza Słowackiego w poemacie prozą Genezis z Ducha i innych dziełach z późnego, mistycznego okresu granica nałkowskiej krzyżówka.
- Co to jest GATUNKI LITERACKIE:
- Jak lepiej średniowiecze przejęło podstawy teorii gatunków literackich (genologii) z pism starożytnych: Platona, Arystotelesa, Horacego, Cycerona. Na poziomie logicznym już wtedy wyróżniano rodzaj literacki granica nałkowskiej co to jest.
- Słownik GLIŃSKI:
- Kiedy wystawiona na scenie warszawskiej w 1810 r., przyniosła Franciszkowi Wężykowi uznanie publiczności, członkostwo Towarzystwa Przyjaciół Nauk i ogromną, ale krótkotrwałą sławę. Sztuka nasycona granica nałkowskiej słownik.
- Czym jest GOFFRED ABO JERUZALEM WYZWOLONA TASSA KOCHANOWSKIE:
- Od czego zależy szczególności renesansowi, lecz i barokowi) nie wierzyli w unieśmiertelniającą moc Mnemosyne; nie satysfakcjonowała ich także pompa funebris. Nade wszystko pragnęli oni gdyż pomnika trwalszego niż granica nałkowskiej czym jest.
Czym jest granica nałkowskiej znaczenie w Motywy literatura G .
