Co znaczy TWÓRCZOŚĆ ADOLFA DYGASIŃSKIEGO:
Do pisarstwa polskich naturalistów zalicza się majątek literacki Adolfa Dygasińskiego (1839-1902), którą Henryk Markiewicz ustala jako spontaniczną, literacka niemal samorodną, czerpiącą ze źródeł wspomnieniowych i potocznej obserwacji, lecz równocześnie nierówną, niekonsekwentną, obciążoną łatwiznami i słabościami wynikającymi z pośpiechu, braku należytego warsztatu i świadomości literackiej. Pisarstwo autora Zająca nie zawsze mieści się w ramach naturalizmu, chociażby sięganie do formy gawędy czy panteistyczny kult natury nie są zbieżne z cechami programowymi tego nurtu. Czynnikami, które wiążą twórczość Dygasińskiego z naturalizmem, są w pierwszej kolejności darwinowskie ujęcie walki o byt, materializm, monizm przyrodniczy i ogląd natury poprzez pryzmat determinizmu. Walka o byt, gdzie giną słabi, a zwyciężają mocni i najlepiej opracowani, a nawet bezwzględni również nie była w pisarstwie Dygasińskiego interpretowana w jednoznaczny, przyjęty poprzez naturalistów sposób. O ile koncepcja człowieka, jako istoty egoistycznej, dążącej do zaspokojenia swych własnych potrzeb, dysponującej instynktem samozachowawczym i realizującej swe zachcianki pod wpływem cech własnego temperamentu, zwyczaje środowiska, w jakim się wychowała i cechom dziedzicznym, jak i widzenie walki o byt jako systemu rozwojowego (eliminacja gatunków niepotrzebnych i starych i chorych jednostek) są właściwe z elementami programowymi naturalistów, o tyle protest przeciwko dominacji mocnych i okrutnych, pozbawionych szlachetności, poszukiwanie przyczyn ich przyszłej (być może odległej, lecz koniecznej i niewątpliwej) klęski i ostatecznego zwycięstwa istot obdarzonych uczuciami wyższymi i moralnością, zbliża Dygasińskiego do idealizmu, a również, w części poglądów, do pozytywistów.
Po roku 1880, kiedy rozpoczęli publikacje swych utworów pod patronatem naturalizmu właśnie Adolf Dygasiński czy Antoni Sygietyński, dostrzegalne stają się rozbieżności pomiędzy ich pisarstwem a programem pozytywistów. Naturaliści byli w pierwszej kolejności nieufni wobec haseł pracy organicznej (i związanych z nimi pojęć solidaryzmu, egalitaryzmu i utylitaryzmu). W Polsce swoistym "pomostem" łączącym w sposób dość naturalny poglądy pozytywistów i naturalistów było właśnie pisarstwo autora Godów życia. Niejednoznaczne poglądy tego artysty powodowały, że obserwacje socjalne czynione w jego utworach nie mają konsekwentnego i jednolitego charakteru, na przykład Markiewicz zauważył, że postrzeganie szlachty i chłopstwa w takich utworach jest różnorodne, ambiwalentne, a regularnie nawet sprzeczne. Z jednej strony autor Pana Jędrzeja Piszaczalskiego postrzega szlachtę jako zestaw jednostek wielkodusznych, posiadających fantazję i odważnych, z drugiej zaś ta sama ekipa ukazywana bywa jako byt anachroniczny, pasożytniczy a nawet zdegenerowany, który musi ustąpić sile może prymitywnej, a nawet groźnej i brutalnej, lecz żywotnej i posiadającej cechy, które umożliwią jej przyszłe osiągnięcia - chłopstwu. Niekiedy zaś "akcenty ulęgają przesunięciu", a Dygasiński opisuje chłopów jako "posiadaczy, tych właśnie w najwyższym stopniu aktywnych, przedsiębiorczych i zwycięskich i eksponuje ich najgorsze cechy, okrucieństwo i nikczemność" (Markiewicz).
W najwyższym stopniu znanymi utworami Dygasińskiego są nowele o tematyce zwierzęcej, a pośród nich te, gdzie ukazane są paralele pomiędzy losami ludzi i ich "braci mniejszych", na przykład Zając. Interesujące dla tej części twórczości autora Godów życia są: indywidualizacja postaci zwierzęcych i liczne zabiegi antropomorfizujące, których celem jest w pierwszej kolejności przybliżenie czytelnikowi zachowań tych istot, umożliwienie próby zrozumienia ich i wywołanie w odbiorcy reakcji emocjonalnych - wzruszenia, współczucia czy śmiechu. Najambitniejszy i chyba w najwyższym stopniu znany (prócz Zająca) utwór tego autora to Gody życia z 1902 r. Najcelniejszym aspektem utworu jest współistnienie człowieka i przyrody w perspektywie religijno mistycznej. I w tym utworze jednak nie ustrzegł się Dygasiński wielu błędów, w pierwszej kolejności obciążenia bohatera - mysikrólika - zbyt różnymi znaczeniami alegorycznymi. Kolejną niekonsekwencją jest ambiwalentne postrzeganie bytu, raz jako doskonałej jedności, afirmowanego absolutu, raz jako bezwzględnej i okrutnej walki. Idealne fragmenty tego dzieła (na przykład napad ptaków drapieżnych na zająca), wg Markiewicza, napisane zostały "dawnym piórem naturalisty". Temat utworu, jego uniwersalność, akcenty metafizyczne, stylistyczne zabiegi językowe zapewniły Dygasińskiemu uznanie modernistycznej krytyki literackiej.
Zobacz także: NATURALIZM
Po roku 1880, kiedy rozpoczęli publikacje swych utworów pod patronatem naturalizmu właśnie Adolf Dygasiński czy Antoni Sygietyński, dostrzegalne stają się rozbieżności pomiędzy ich pisarstwem a programem pozytywistów. Naturaliści byli w pierwszej kolejności nieufni wobec haseł pracy organicznej (i związanych z nimi pojęć solidaryzmu, egalitaryzmu i utylitaryzmu). W Polsce swoistym "pomostem" łączącym w sposób dość naturalny poglądy pozytywistów i naturalistów było właśnie pisarstwo autora Godów życia. Niejednoznaczne poglądy tego artysty powodowały, że obserwacje socjalne czynione w jego utworach nie mają konsekwentnego i jednolitego charakteru, na przykład Markiewicz zauważył, że postrzeganie szlachty i chłopstwa w takich utworach jest różnorodne, ambiwalentne, a regularnie nawet sprzeczne. Z jednej strony autor Pana Jędrzeja Piszaczalskiego postrzega szlachtę jako zestaw jednostek wielkodusznych, posiadających fantazję i odważnych, z drugiej zaś ta sama ekipa ukazywana bywa jako byt anachroniczny, pasożytniczy a nawet zdegenerowany, który musi ustąpić sile może prymitywnej, a nawet groźnej i brutalnej, lecz żywotnej i posiadającej cechy, które umożliwią jej przyszłe osiągnięcia - chłopstwu. Niekiedy zaś "akcenty ulęgają przesunięciu", a Dygasiński opisuje chłopów jako "posiadaczy, tych właśnie w najwyższym stopniu aktywnych, przedsiębiorczych i zwycięskich i eksponuje ich najgorsze cechy, okrucieństwo i nikczemność" (Markiewicz).
W najwyższym stopniu znanymi utworami Dygasińskiego są nowele o tematyce zwierzęcej, a pośród nich te, gdzie ukazane są paralele pomiędzy losami ludzi i ich "braci mniejszych", na przykład Zając. Interesujące dla tej części twórczości autora Godów życia są: indywidualizacja postaci zwierzęcych i liczne zabiegi antropomorfizujące, których celem jest w pierwszej kolejności przybliżenie czytelnikowi zachowań tych istot, umożliwienie próby zrozumienia ich i wywołanie w odbiorcy reakcji emocjonalnych - wzruszenia, współczucia czy śmiechu. Najambitniejszy i chyba w najwyższym stopniu znany (prócz Zająca) utwór tego autora to Gody życia z 1902 r. Najcelniejszym aspektem utworu jest współistnienie człowieka i przyrody w perspektywie religijno mistycznej. I w tym utworze jednak nie ustrzegł się Dygasiński wielu błędów, w pierwszej kolejności obciążenia bohatera - mysikrólika - zbyt różnymi znaczeniami alegorycznymi. Kolejną niekonsekwencją jest ambiwalentne postrzeganie bytu, raz jako doskonałej jedności, afirmowanego absolutu, raz jako bezwzględnej i okrutnej walki. Idealne fragmenty tego dzieła (na przykład napad ptaków drapieżnych na zająca), wg Markiewicza, napisane zostały "dawnym piórem naturalisty". Temat utworu, jego uniwersalność, akcenty metafizyczne, stylistyczne zabiegi językowe zapewniły Dygasińskiemu uznanie modernistycznej krytyki literackiej.
Zobacz także: NATURALIZM
- Co znaczy TĘDY / NOWE USTA PEIPERA:
- Porównanie artykułów programowych Tadeusza Peipera z lat 1922-1929, drukowanych raczej (aczkolwiek nie tylko!) w redagowanej poprzez niego Zwrotnicy (zobacz Awangarda Krakowska), opublikowany w roku 1930 twórczość adolfa dygasińskiego co znaczy.
- Krzyżówka TWÓRCZOŚĆ CYPRIANA KAMILA NORWIDA PO 1863 ROKU:
- Dlaczego jednorodnej myślowo formacji doby pozytywizmu twórczość Norwida stanowi swoisty ewenement. Spora ekipa młodych debiutowała pod patronatem idei romantycznych (Asnyk, Konopnicka) dość błyskawicznie twórczość adolfa dygasińskiego krzyżówka.
- Co to jest TWÓRCZOŚĆ KASPROWICZA:
- Jak lepiej literackie Jana Kasprowicza miały miejsce w momencie gimnazjalnym, chociaż moment studiów w Lipsku i stworzenie narracyjno retorycznego poematu Giordano Bruno, możemy nazwać debiutem poetyckim. W twórczość adolfa dygasińskiego co to jest.
- Słownik TRADYCJA LITERACKA:
- Kiedy renesansowej decydującą rolę - podobnie jak w średniowieczu czy baroku - odgrywa tradycja literacka, którą odpowiednio z pojęciem Janusza Sławińskiego kojarzymy tutaj jako całokształt doświadczeń twórczość adolfa dygasińskiego słownik.
- Czym jest TRADYCJA LITERACKA:
- Od czego zależy to w przekonaniu słów Eliota przeszłość istniejąca nie tylko w przeszłości, ale i w teraźniejszości . To swoiste istnienie przeszłości w teraźniejszości, uznawane za tradycję literacką wynika z twórczość adolfa dygasińskiego czym jest.
Czym jest twórczość adolfa dygasińskiego znaczenie w Motywy literatura T .
