Co znaczy HANEMANN STEFANA CHWINA:
W dorobku Stefana Chwina nie brakuje książek istotnych, dyskutowanych, wzbudzających duży, a nawet kontrowersje. Pośród nich jednak odznacza się zdecydowanie powieść z roku 1995, Hanemann. Zdecydował o tym deszcz nagród, liczne krytyczne omówienia, ponowne wydania, a więc okoliczności życia literackiego, lecz w pierwszej kolejności - sama powieść, jej problematyka, złożoność, wieloznaczność.
Hanemann opowiada losy tytułowego bohatera - niemieckiego profesora anatomii, specjalizującego się w medycynie sądowej. Cierpiącego po Zgonu ukochanej Hanemanna czytelnik zrazu obserwuje w stanie marazmu, melancholii. Splot losu bohatera z losem ukrywającej przeszłość Hanki i z przypadkowo znalezionym na ulicy niemym chłopcem Adamem zaowocuje stopniowym odzyskaniem radości życia poprzez mężczyznę. Oddaną tutaj w dwu zdaniach fabułę, potraktowaną tak zdawkowo w trosce o radość pierwszej lektury, można jednak uznać za pretekst, za przyczynek snucia rozważań egzystencjalnych. Nic tutaj nie jest gdyż do końca oczywiste; tylko z pozoru fabuła jest nieskomplikowana. W istocie obcujemy ze światem pełnym niedomówień, przemilczeń, niejasności; nawet powód cierpienia Hanemanna przestaje być tak naturalna jak wydawała się początkowo - kolejno wprowadzane punkty widzenia i konteksty dodatkowo zaciemniają obraz, komplikują znaczenia, mylą wątki. Paradoks tego utworu tkwi także w fakcie, Iż wykorzystana poprzez Chwina konwencja powieści detektywistycznej w ogóle nie służy wyjaśnieniu głównej - wydawałoby się - zagadki tekstu, a więc Zgonu Luizy i zachowania Hanemanna. Kryminalne wątki służą gdyż pisarzowi do innych celów, które określić można - za Przemysławem Czaplińskim - jako "fabularne nośniki dla filozoficznych treści", ramy obecności wątków egzystencjalnych i metafizycznych. Uwaga narratora spoczywa wszak na Hanemannie, jego pytaniach dotyczących przyczyn cierpienia, losu czy sensu życia.
Tłem wydarzeń powieściowych, a również ich swoistym bohaterem jest Gdańsk, "mała ojczyzna" Stefana Chwina. Miasto - prezentowane od lat 30., poprzez moment wojny i lata tuż po jej zakończeniu - przypomina fotografię w kolorze sepii, zatrzymany w pamięci i niezmienny obraz, lecz także regularnie mało mający wspólnego z realnością. Wizerunek Gdańska jest jednak nadzwyczajnie sugestywny, a dla tytułowego bohatera wydaje się gwarantem jego tożsamości. Stąd ząb czasu i historyczne wydarzenia, które zmieniają Gdańsk, rodzą w Hanemannie poczucie nostalgii, straty własnego świata, obcości, niewiary w sposobność trwałego zakorzenienia.
Hanemann to również powieść o przemijaniu i na przekór - o trwaniu: miasta, ludzi i rzeczy. Tym ostatnim Chwin poświęca specjalną uwagę, gdyż wydaje się, Iż to właśnie rzeczom w pierwszej kolejności przysługuje status wiecznych "mieszkańców" Gdańska. W opisach elementów ujawnia się maestria słów tej powieści, lecz również wynikające z ich obecności znaczenie. Balansowanie pomiędzy kruchością rzeczy a ich obecnością i trwaniem, wbrew następnym burzom, nakazuje widzieć w Hanemannie powieść o przemijaniu, lecz i trwaniu, o odchodzeniu tego, co pojedyncze i jednostkowe, lecz istnieniu ciągłości. Tej dwoistości elementów ("Rzeczy, bez których nie można żyć, oddzielały się od tych, które pójdą na zatracenie") towarzyszy tożsame doświadczenia człowieka, poddanego tym samym rygorom świata.
Niewątpliwym walorem powieści Chwina jest wciągnięcie czytelników w rytm narracji, mnożenie niedomówień, rozterek, zastrzeżenia. Przemyślany świat utworu urzeka własną językową kreacją. Samo tkanie opowieści jest zresztą następną wartością tej prozy, organizującą jej porządek i wyznaczającą znaczenia. Właśnie bogactwo rozumień i możliwości interpretacyjnych czyni z Hanemanna powieść specjalną, ponadprzeciętną, otwartą na wielość sposobów odczytań, wieczne trwanie w stanie nie doczytania.
(Monika Peter)
Zobacz także: Poezja POLSKA NA PRZEŁOMIE WIEKÓW, PISARSKIE OSOBOWOŚCI, PROZA NOSTALGICZNA
Hanemann opowiada losy tytułowego bohatera - niemieckiego profesora anatomii, specjalizującego się w medycynie sądowej. Cierpiącego po Zgonu ukochanej Hanemanna czytelnik zrazu obserwuje w stanie marazmu, melancholii. Splot losu bohatera z losem ukrywającej przeszłość Hanki i z przypadkowo znalezionym na ulicy niemym chłopcem Adamem zaowocuje stopniowym odzyskaniem radości życia poprzez mężczyznę. Oddaną tutaj w dwu zdaniach fabułę, potraktowaną tak zdawkowo w trosce o radość pierwszej lektury, można jednak uznać za pretekst, za przyczynek snucia rozważań egzystencjalnych. Nic tutaj nie jest gdyż do końca oczywiste; tylko z pozoru fabuła jest nieskomplikowana. W istocie obcujemy ze światem pełnym niedomówień, przemilczeń, niejasności; nawet powód cierpienia Hanemanna przestaje być tak naturalna jak wydawała się początkowo - kolejno wprowadzane punkty widzenia i konteksty dodatkowo zaciemniają obraz, komplikują znaczenia, mylą wątki. Paradoks tego utworu tkwi także w fakcie, Iż wykorzystana poprzez Chwina konwencja powieści detektywistycznej w ogóle nie służy wyjaśnieniu głównej - wydawałoby się - zagadki tekstu, a więc Zgonu Luizy i zachowania Hanemanna. Kryminalne wątki służą gdyż pisarzowi do innych celów, które określić można - za Przemysławem Czaplińskim - jako "fabularne nośniki dla filozoficznych treści", ramy obecności wątków egzystencjalnych i metafizycznych. Uwaga narratora spoczywa wszak na Hanemannie, jego pytaniach dotyczących przyczyn cierpienia, losu czy sensu życia.
Tłem wydarzeń powieściowych, a również ich swoistym bohaterem jest Gdańsk, "mała ojczyzna" Stefana Chwina. Miasto - prezentowane od lat 30., poprzez moment wojny i lata tuż po jej zakończeniu - przypomina fotografię w kolorze sepii, zatrzymany w pamięci i niezmienny obraz, lecz także regularnie mało mający wspólnego z realnością. Wizerunek Gdańska jest jednak nadzwyczajnie sugestywny, a dla tytułowego bohatera wydaje się gwarantem jego tożsamości. Stąd ząb czasu i historyczne wydarzenia, które zmieniają Gdańsk, rodzą w Hanemannie poczucie nostalgii, straty własnego świata, obcości, niewiary w sposobność trwałego zakorzenienia.
Hanemann to również powieść o przemijaniu i na przekór - o trwaniu: miasta, ludzi i rzeczy. Tym ostatnim Chwin poświęca specjalną uwagę, gdyż wydaje się, Iż to właśnie rzeczom w pierwszej kolejności przysługuje status wiecznych "mieszkańców" Gdańska. W opisach elementów ujawnia się maestria słów tej powieści, lecz również wynikające z ich obecności znaczenie. Balansowanie pomiędzy kruchością rzeczy a ich obecnością i trwaniem, wbrew następnym burzom, nakazuje widzieć w Hanemannie powieść o przemijaniu, lecz i trwaniu, o odchodzeniu tego, co pojedyncze i jednostkowe, lecz istnieniu ciągłości. Tej dwoistości elementów ("Rzeczy, bez których nie można żyć, oddzielały się od tych, które pójdą na zatracenie") towarzyszy tożsame doświadczenia człowieka, poddanego tym samym rygorom świata.
Niewątpliwym walorem powieści Chwina jest wciągnięcie czytelników w rytm narracji, mnożenie niedomówień, rozterek, zastrzeżenia. Przemyślany świat utworu urzeka własną językową kreacją. Samo tkanie opowieści jest zresztą następną wartością tej prozy, organizującą jej porządek i wyznaczającą znaczenia. Właśnie bogactwo rozumień i możliwości interpretacyjnych czyni z Hanemanna powieść specjalną, ponadprzeciętną, otwartą na wielość sposobów odczytań, wieczne trwanie w stanie nie doczytania.
(Monika Peter)
Zobacz także: Poezja POLSKA NA PRZEŁOMIE WIEKÓW, PISARSKIE OSOBOWOŚCI, PROZA NOSTALGICZNA
- Co znaczy HEGLIZM:
- Porównanie był filozofem romantycznym, co więcej, miał do romantyzmu relacja wyraźnie niechętny. Jego rozważania stały się jednak dla romantyków bardzo inspirujące. Największe znaczenie miała recepcja hanemann stefana chwina co znaczy.
- Krzyżówka HAFEZ:
- Dlaczego genialnej powieści, napisanej w języku francuskim - Manuscrit trouve` á Saragosse (Rękopis znaleziony w Saragossie) - chętnie sięgał po formę powiastki. Pięć pomieścił w stosunku z podróży do Turcji hanemann stefana chwina krzyżówka.
- Co to jest HYMN DO MIŁOŚCI OJCZYZNY:
- Jak lepiej zobacz ŚWIĘTA MIŁOŚCI KOCHANEJ OJCZYZNY hanemann stefana chwina co to jest.
- Słownik HISTORIOZOFIA:
- Kiedy definiowane jako filozofia dziejów ( mądrość historii niezupełnie tożsama z wiedzą o historii ; August Cieszkowski pisał wręcz o miłości mądrości dziejów ). To ambitna próba powstania teorii hanemann stefana chwina słownik.
- Czym jest HISTORYZM:
- Od czego zależy uwrażliwienie romantyków na historię wyrażało się w ujmowaniu poprzez nich wszelkich zjawisk w ich wymiarze historycznym, czasowym, jako zmiennych i podlegających konkretnym warunkom swej epoki. W hanemann stefana chwina czym jest.
Czym jest hanemann stefana chwina znaczenie w Motywy literatura H .
