Postać ŚW. TOMASZ Z AKWINU biografia

Kim był ŚW. TOMASZ Z AKWINU co zrobił: 1 2 2 5 - 7 marca 1 2 7 4 Urodził się w zamku Roccasecca, w rodzinie hrabiego Akwinu, w Królestwie Neapolu. Jego wuj, Siibald był opatem benedyktyńskiego klasztoru na Monte Cassino i u niego Tomasz spędził dzieciństwo (od 5 do 14 roku życia pobierał edukacji u benedyktynów). Po podjęciu studiów w Neapolu w 1244 r. wstąpił, wbrew woli swoich krewnych, rodzina gdyż oczekiwała, iż zostanie następcą wuja, do znanego z wysokiego poziomu wykształcenia zakonu dominikanów. Miał się nie ugiąć nawet wtedy, gdy krewni zamknęli go na rok w wieży zamkowej i sprowadzili dziewczynę, aby go przekonała do zmiany stanowiska. Od 1248 r. zaczął studia na uniwersytetach w Paryżu i Kolonii, gdzie zetknął się z Albertem Ogromnym. Było to dla niego przełomowe spotkanie. Albert był znakomitym znawcą dzieł Arystotelesa. Jako jeden z pierwszych w Europie dostrzegł znaczenie grecko-arabskiej myśli filozoficznej dla chrześcijaństwa. W jego poglądach odczytać można wpływy arystotelizmu, neoplatonizmu, augustynizmu i awerroizmu, z których tezami co prawda polemizował, lecz równocześnie idealnie je przedtem poznał i przekazał swoim uczniom. Nie uznawał augustyńskiej iluminacji. Uważał, iż wiedzę o świecie można zdobyć, studiując Pismo Święte i obserwując naturę. Od 1252 r. zaczął wykłady na uniwersytecie paryskim, które z przerwami na studia zakonne we Włoszech (Rzym, Viterbo, Orvieto) prowadził do 1273 r. W 1269 r. został prefektem dominikanów w Neapolu, gdzie zorganizował szkołę zakonną. W latach 1259-1268 był ponadto doradcą ds. teologicznych w Kurii Rzymskiej. Jego niecodzienna pracowitość była przysłowiowa. Zawdzięczał to rzadkiej zdolności równoczesnego dyktowania różnych tekstów nawet dwóm albo trzem sekretarzom równocześnie. Zmarł w trakcie podróży na sobór w Lyonie, a jego grób znajduje się od XIV w. w Tuluzie. W 1323 r. kanonizował go papież Jan XXII. Był w okolicy św. Augustyna drugim ogromnym teologiem kładącym podwaliny pod doktrynę Kościoła katolickiego w momencie średniowiecza. Dzieło Akwinaty (tak nazywany był po zgonu św. Tomasz w kręgach naukowych) okazało się przełomowe dla rozwoju teologii. Dokonał odróżnienia filozofii i teologii z racji na odrębne elementy tych nauk. Filozofię ujmował jako dyscyplinę zajmującą się poznawanymi w sposób naturalny poprzez ludzki intelekt zasadami bytów. Jego zwolennicy, tomiści, akcentują pierwszeństwo metafizyki pośród nauk teoretycznych. Własną oryginalną teorię bytu istniejącego sformułował św. Tomasz w dyskusji z myślą Arystotelesa i Awicenny, głosząc, iż byt jednostkowy jest zbudowany z istnienia jako aktu i istoty jako możności. Wnikliwie opracował przy tym teorię poznania i postępowania i zagadnienia stosunku osobowych, uczuć i sprawności ludzkich. Na gruncie etyki był, tak jak Sokrates, eudajmonistą, a więc uważał, iż człowiek dąży do szczęścia. Jednak za jedyne i najwyższe szczęście uważał oglądanie Boga, czyli człowiek powinien postępować tak, aby osiągnąć szczęście wieczne. Sformułował teorię prawa i odróżnił jego gatunki (prawo wieczne, naturalne i stanowione). Jego kluczowymi dziełami są: Suma teologiczna i Suma filozoficzna i komentarze do dzieł Arystotelesa i do Pisma Świętego. Poglądy teologiczne św. Tomasza wpłynęły na dekrety soboru trydenckiego, a on sam został w 1563 r. uznany za doktora Kościoła. Tomizm jest nadal żywotną i płodną dziedziną teologii. Po encyklice papieża Leona XIII Aeterni Patris z 1879 r., zachęcającej do zgłębiania dzieł św. Tomasza, zaczął się nowy faza w studiowaniu dzieł Akwinaty, zwany neotomizmem. Jego najwybitniejszymi przedstawicielami są: Jacques Maritain i Étienne Gilson, a w Polsce tata Mieczysław Albert Krąpiec. (RK)