Co znaczy WŁADYSŁAW Z GIELNIOWA:
W świetle najnowszych odkryć i badań filologicznych (w pierwszej kolejności Wiesława Wydry) Władysław z Gielniowa wyrasta na najwybitniejszego spośród znanych z imienia pisarzy polskich XV stulecia. Urodził się około 1440 r. w Gielniowie pod Opocznem w rodzinie mieszczańskiej. W roku 1462 zapisał się na Akademię Krakowską, studia jednak błyskawicznie porzucił i wstąpił do krakowskich bernardynów. Był to reformistyczny odłam franciszkanów zwanych "obserwantami". W Polsce ruch obserwancki zaszczepił Jan Kapistran w roku 1453, kiedy to w Krakowie powstał pierwszy klasztor p.w. św. Bernarda ze Sieny (stąd polska nazwa zakonu). Bernardyni zajmowali się raczej robotą duszpasterską, gdzie propagowali takie formy pobożności, jak jasełka, kolędy, pieśni religijne, bractwa tercjarskie i tak dalej Akcentowali przy tym kult ludzkiej natury Chrystusa z tajemnicami Jego narodzin i męki, kult Matki Boskiej i świętych. Władysław z Gielniowa podwójnie pełnił w zakonie funkcję prowincjała, usilnie pracując nad usprawnieniem jego organizacji i podniesieniem poziomu formacyjnego i intelektualnego zakonników. Zasłynął jako wybitny kaznodzieja. Uczestniczył w kapitułach generalnych zakonu w Urbino i Mediolanie. W latach 1504-1505 był przełożonym w warszawskim klasztorze św. Anny, tutaj także zmarł 4 maja 1505 r. W 1750 r. został beatyfikowany. Jest patronem Warszawy, Polski i Litwy.
Literacka spuścizna Władysława z Gielniowa to w pierwszej kolejności pieśni religijne łacińskie i polskie. Po łacinie napisał między innymi antyfonę i epitafium na cześć bł. Szymona z Lipnicy, autobiograficzny wiersz o wstąpieniu do zakonu, modlitwę do św. Brygidy, wierszowany lista kar pokutnych, pieśń do Matki Bożej na czas zarazy i poemat oparty na biblijnej Pieśni nad Pieśniami. Badania ostatnich kilku dziesięcioleci pozwoliły także ustalić jego autorstwo odnosząc się do kilku pieśni polskich.
Żołtarz Jezusów (Jezusa Judasz przedał za kapitał nędzne) to pieśń pasyjna, ukazująca wydarzenia ewangeliczne od Ostatniej Wieczerzy do złożenia Jezusa w grobie. W 15 czterowersowych, pisanych regularnym 13 zgłoskowcem zwrotkach autor zawarł 15 epizodów pasyjnych stanowiących materiał do rozpamiętywania 15 tajemnic godzinek o Męce Pańskiej. Dwie ostatnie zwrotki (16. i 17.) apelują do wiernych o częste odmawianie "żołtarza" i rozmyślanie tajemnic Bożej Męki, które "są do nieba słopienie" (stopnie).
Augustus kiedy krolował jest pieśnią o Bożym Narodzeniu, ułożoną w formie abecedariusza (23 czterowersowe zwrotki rozpoczynają się kolejnymi literami alfabetu), przeplatającą betlejemskie epizody modlitewnymi zwrotami do Dzieciątka i Bożej Matki.
Dwa następne utwory Gielniowczyka wyraźnie czerpią z tradycji apokryficznej. Pieśń Już się anjeli wiesielą opowiada o nadzwyczajnych okolicznościach zaśnięcia i wniebowzięcia Matki Bożej, z kolei pieśń Jasne Krystowo oblicze nawiązuje do apokryficznej legendy o obliczu Chrystusa odbitym w cudowny sposób na chuście Weroniki.
Specyfikę bernardyńskiej pobożności obrazuje może najlepiej utwór Kto chce Pannie Maryjej służyć, zwany także Pieśnią o koronce NMP. Wzywa ona do odmawiania tak zwany koronki maryjnej: 63 Zdrowaś Maryjo (na pamiątkę 63 lat życia Maryi) odmawia się rozpamiętując siedem smutków i siedem radości Matki Bożej, zaś 7 Ojcze nasz na pamiątkę siedmiorakiego wylania krwi Chrystusa.
Jest także Gielniowczyk autorem pieśni modlitwy do Jezusa o siedem darów Ducha Świętego (Jezu, Zbawicielu ludzski) i abecedariuszowej pieśni na święto Narodzenia NMP (Anna, niewiasta niepłodna).
Władysław z Gielniowa miał wielką łatwość rymowania. Pisał regularnym wierszem sylabicznym, stosował rymy wewnętrzne, anafory, akrostychy i układy abecedariuszowe. Przewarzająca część jego pieśni polskich, czyli przydzielonych dla ludu, ma charakter wierszowanych legend opartych na popularnych wątkach apokryficznych. Odbija się w nich żarliwe nabożeństwo do Matki Bożej i Jezusa w duchu devotio moderna ("nowej pobożności") i propagowanej poprzez nią modlitwy myślnej. Dzięki twórczości bernardyńskiego poety j. polski rozpoczął częściej i mocniej rozbrzmiewać w murach naszych świątyń, tym bardziej, Iż Gielniowczyk doczekał się uczniów i kontynuatorów swego dzieła; mówi się nawet o "bernardyńskim kręgu poetyckim Władysława z Gielniowa".
Zobacz także: PIEŚNI RELIGIJNE, WERSYFIKACJA
Literacka spuścizna Władysława z Gielniowa to w pierwszej kolejności pieśni religijne łacińskie i polskie. Po łacinie napisał między innymi antyfonę i epitafium na cześć bł. Szymona z Lipnicy, autobiograficzny wiersz o wstąpieniu do zakonu, modlitwę do św. Brygidy, wierszowany lista kar pokutnych, pieśń do Matki Bożej na czas zarazy i poemat oparty na biblijnej Pieśni nad Pieśniami. Badania ostatnich kilku dziesięcioleci pozwoliły także ustalić jego autorstwo odnosząc się do kilku pieśni polskich.
Żołtarz Jezusów (Jezusa Judasz przedał za kapitał nędzne) to pieśń pasyjna, ukazująca wydarzenia ewangeliczne od Ostatniej Wieczerzy do złożenia Jezusa w grobie. W 15 czterowersowych, pisanych regularnym 13 zgłoskowcem zwrotkach autor zawarł 15 epizodów pasyjnych stanowiących materiał do rozpamiętywania 15 tajemnic godzinek o Męce Pańskiej. Dwie ostatnie zwrotki (16. i 17.) apelują do wiernych o częste odmawianie "żołtarza" i rozmyślanie tajemnic Bożej Męki, które "są do nieba słopienie" (stopnie).
Augustus kiedy krolował jest pieśnią o Bożym Narodzeniu, ułożoną w formie abecedariusza (23 czterowersowe zwrotki rozpoczynają się kolejnymi literami alfabetu), przeplatającą betlejemskie epizody modlitewnymi zwrotami do Dzieciątka i Bożej Matki.
Dwa następne utwory Gielniowczyka wyraźnie czerpią z tradycji apokryficznej. Pieśń Już się anjeli wiesielą opowiada o nadzwyczajnych okolicznościach zaśnięcia i wniebowzięcia Matki Bożej, z kolei pieśń Jasne Krystowo oblicze nawiązuje do apokryficznej legendy o obliczu Chrystusa odbitym w cudowny sposób na chuście Weroniki.
Specyfikę bernardyńskiej pobożności obrazuje może najlepiej utwór Kto chce Pannie Maryjej służyć, zwany także Pieśnią o koronce NMP. Wzywa ona do odmawiania tak zwany koronki maryjnej: 63 Zdrowaś Maryjo (na pamiątkę 63 lat życia Maryi) odmawia się rozpamiętując siedem smutków i siedem radości Matki Bożej, zaś 7 Ojcze nasz na pamiątkę siedmiorakiego wylania krwi Chrystusa.
Jest także Gielniowczyk autorem pieśni modlitwy do Jezusa o siedem darów Ducha Świętego (Jezu, Zbawicielu ludzski) i abecedariuszowej pieśni na święto Narodzenia NMP (Anna, niewiasta niepłodna).
Władysław z Gielniowa miał wielką łatwość rymowania. Pisał regularnym wierszem sylabicznym, stosował rymy wewnętrzne, anafory, akrostychy i układy abecedariuszowe. Przewarzająca część jego pieśni polskich, czyli przydzielonych dla ludu, ma charakter wierszowanych legend opartych na popularnych wątkach apokryficznych. Odbija się w nich żarliwe nabożeństwo do Matki Bożej i Jezusa w duchu devotio moderna ("nowej pobożności") i propagowanej poprzez nią modlitwy myślnej. Dzięki twórczości bernardyńskiego poety j. polski rozpoczął częściej i mocniej rozbrzmiewać w murach naszych świątyń, tym bardziej, Iż Gielniowczyk doczekał się uczniów i kontynuatorów swego dzieła; mówi się nawet o "bernardyńskim kręgu poetyckim Władysława z Gielniowa".
Zobacz także: PIEŚNI RELIGIJNE, WERSYFIKACJA
- Co znaczy WIESŁAW:
- Porównanie sielanka Kazimierza Brodzińskiego, ogłoszona w Pamiętniku Warszawskim (1820), należy do narodowego, patriotycznego nurtu polskiego sentymentalizmu. W narracyjnym, stychicznym utworze pisarz zarysował władysław z gielniowa co znaczy.
- Krzyżówka WERSYFIKACJA:
- Dlaczego lekturze Pieśni czy Trenów Kochanowskiego sięgnął po antologię polskiej literaturze średniowiecznej, trudno byłoby mu się zapewne wyzbyć wrażenia chropowatości rytmicznej i brzmieniowej ówczesnych władysław z gielniowa krzyżówka.
- Co to jest WIERSZ DO LEGIÓW POLSKICH:
- Jak lepiej napisanym w 1805 r. Cyprian Godebski uczcił pamięć żołnierzy Legionów Dąbrowskiego. Poeta, mający za sobą legionowe doświadczenia, złożył hołd bezimiennym bohaterom, którzy na obcej ziemi wybrali władysław z gielniowa co to jest.
- Słownik WĘŻYK FRANCISZEK (1785-1862):
- Kiedy pisarza podejmującego wątki narodowe i historyczne łączył mocne jeszcze tendencje klasycystyczne z pierwiastkami romantycznymi. Wyrazem zainteresowań poezją antyczną były jego młodzieńcze przekłady władysław z gielniowa słownik.
- Czym jest W MROKU GWIAZD MICIŃSKIEGO:
- Od czego zależy Tadeusz Micińskiego tom liryków, W mroku gwiazd, ukazał się w 1902 r. Mimo przychylnego przyjęcia poprzez krytykę (między innymi Wilhelma Feldmana, Stanisława Lacka i Jerzego Żuławskiego) nie władysław z gielniowa czym jest.
Czym jest władysław z gielniowa znaczenie w Motywy literatura W .
