Co znaczy BAJRONIZM:
to jedna z głownych tendencji literackich wczesnego romantyzmu, ujawniającą się wyraźnie w twórczości pisarzy i pisarzy wielu państw, również w Polsce. Jego inspiracją była zarówno twórczość, jak i legenda otaczająca żywot angielskiego poety George´a Gordona Byrona (1788-1824), który wydanym w 1812 r. poematem Wędrówki Childe Harolda (Childe Harold´s Pilgrimage) zyskał wnet sławę w całej Europie. Ugruntowały ją następne jego dzieła - powieści poetyckie Giaur (The Giaour, 1813), Korsarz (The Corsair, 1814) i Lara (1814), dramaty, między innymi Manfred (1817) i poemat dygresyjny Don Juan (1823).
Sławie poetyckiej angielskiego artysty towarzyszyła jednak atmosfera skandali obyczajowych, co stało się nareszcie przyczyną opuszczenia poprzez niego w 1816 r. na zawsze ojczyzny. Romantyczną legendę Byrona buntownika i obrońcy wolności ugruntował jego wyjazd w 1823 r. do Grecji, walczącej o wyzwolenie spod panowania tureckiego. Rok potem pisarz zmarł wskutek panującej tam epidemii gorączki.
Biografia i legenda Byrona stała się tworzywem literackiego stereotypu biografii romantycznego poety jako jednostki nieprzeciętnej, świadomej swej indywidualności, kierującej się natchnieniem i porywem uczuć, przekraczającej granice norm obyczajowych i estetycznych, a równocześnie samotnej i nieszczęśliwej, skłóconej z otoczeniem i nie mogącej znaleźć swego miejsca w świecie. Jego twórczość przyniosła nowy, powielany poprzez pisarzy w całej Europie schemat bohatera romantycznego - buntownika będącego w konflikcie ze społeczeństwem i jego porządkiem, obciążonego brzemieniem tragicznej winy, odczuwającego ambiwalencję moralną swego postępowania i stojącego przed nie dającymi się rozwiązać dylematami etycznymi.
Utwory Byrona stały się także wzorem nowych gatunków literackich - powieści poetyckiej z jej powikłaniem kompozycyjnym i fragmentarycznością akcji, skomplikowaniem wewnętrznym bohatera, tajemniczością świata przedstawionego, obecnością motywów historycznych, egzotyką i orientalizmem, i poematu dygresyjnego z charakterystycznym rozbiciem struktury fabuły i ironicznym dystansem narratora wobec niej i wobec bohatera.
W Polsce twórczość Byrona miała spory wpływ na kształtowanie się romantyzmu przedlistopadowego, o czym świadczy między innymi głęboka fascynacja Mickiewicza jego dziełami w momencie pracy nad utworami przydzielonymi do I tomu Literaturze i nad Dziadów częścią IV. Bajronizm dochodzi również do głosu w kreacji bohatera lirycznego Sonetów krymskich i sonetów odeskich i postaci Konrada w Dziadów części III i Jacka Soplicy w Panu Tadeuszu. Mickiewicz przetłumaczył nie wszystkie utwory Byrona - powieść poetycką Giaur, wiersz Sen i fragment Wędrówek Childe Harolda.
Szczególnie wyraźnie wpływ bajronicznych wzorców widoczny jest w powieściach poetyckich Antoniego Malczewskiego (Maria, 1825), Mickiewicza (Konrad Wallenrod, l828), Seweryna Goszczyńskiego (Zamek kaniowski, 1828), Juliusza Słowackiego (Żmija, Jan Bielecki, Hugo, Mnich, Arab, 1832, Lambro, 1833). Także poemat dygresyjny Podróż do Ziemi Świętej z Neapolu (1836-1839) Słowackiego nosi wyraźne ślady inspiracji Wędrówkami Childe Harolda, a Beniowski - poematem Don Juan.
W momencie polistopadowym bajronizm, tak mocno dochodzący do głosu w polskiej poezji romantycznej w latach 20., schodzi wyraźnie na dalszy plan, w szczególności jeżeli chodzi o sposób kreacji bohatera, który z indywidualisty skłóconego ze światem i szukającego sensu życia przekształca się w jednostkę oddaną sprawie narodu.
(Jacek Lyszczyna)
Zobacz także: BOHATER ROMANTYCZNY, Dolegliwość WIEKU, INDYWIDUALIZM, Literatura ROMANTYCZNEGO PRZEŁOMU, POWIEŚĆ POETYCKA
Sławie poetyckiej angielskiego artysty towarzyszyła jednak atmosfera skandali obyczajowych, co stało się nareszcie przyczyną opuszczenia poprzez niego w 1816 r. na zawsze ojczyzny. Romantyczną legendę Byrona buntownika i obrońcy wolności ugruntował jego wyjazd w 1823 r. do Grecji, walczącej o wyzwolenie spod panowania tureckiego. Rok potem pisarz zmarł wskutek panującej tam epidemii gorączki.
Biografia i legenda Byrona stała się tworzywem literackiego stereotypu biografii romantycznego poety jako jednostki nieprzeciętnej, świadomej swej indywidualności, kierującej się natchnieniem i porywem uczuć, przekraczającej granice norm obyczajowych i estetycznych, a równocześnie samotnej i nieszczęśliwej, skłóconej z otoczeniem i nie mogącej znaleźć swego miejsca w świecie. Jego twórczość przyniosła nowy, powielany poprzez pisarzy w całej Europie schemat bohatera romantycznego - buntownika będącego w konflikcie ze społeczeństwem i jego porządkiem, obciążonego brzemieniem tragicznej winy, odczuwającego ambiwalencję moralną swego postępowania i stojącego przed nie dającymi się rozwiązać dylematami etycznymi.
Utwory Byrona stały się także wzorem nowych gatunków literackich - powieści poetyckiej z jej powikłaniem kompozycyjnym i fragmentarycznością akcji, skomplikowaniem wewnętrznym bohatera, tajemniczością świata przedstawionego, obecnością motywów historycznych, egzotyką i orientalizmem, i poematu dygresyjnego z charakterystycznym rozbiciem struktury fabuły i ironicznym dystansem narratora wobec niej i wobec bohatera.
W Polsce twórczość Byrona miała spory wpływ na kształtowanie się romantyzmu przedlistopadowego, o czym świadczy między innymi głęboka fascynacja Mickiewicza jego dziełami w momencie pracy nad utworami przydzielonymi do I tomu Literaturze i nad Dziadów częścią IV. Bajronizm dochodzi również do głosu w kreacji bohatera lirycznego Sonetów krymskich i sonetów odeskich i postaci Konrada w Dziadów części III i Jacka Soplicy w Panu Tadeuszu. Mickiewicz przetłumaczył nie wszystkie utwory Byrona - powieść poetycką Giaur, wiersz Sen i fragment Wędrówek Childe Harolda.
Szczególnie wyraźnie wpływ bajronicznych wzorców widoczny jest w powieściach poetyckich Antoniego Malczewskiego (Maria, 1825), Mickiewicza (Konrad Wallenrod, l828), Seweryna Goszczyńskiego (Zamek kaniowski, 1828), Juliusza Słowackiego (Żmija, Jan Bielecki, Hugo, Mnich, Arab, 1832, Lambro, 1833). Także poemat dygresyjny Podróż do Ziemi Świętej z Neapolu (1836-1839) Słowackiego nosi wyraźne ślady inspiracji Wędrówkami Childe Harolda, a Beniowski - poematem Don Juan.
W momencie polistopadowym bajronizm, tak mocno dochodzący do głosu w polskiej poezji romantycznej w latach 20., schodzi wyraźnie na dalszy plan, w szczególności jeżeli chodzi o sposób kreacji bohatera, który z indywidualisty skłóconego ze światem i szukającego sensu życia przekształca się w jednostkę oddaną sprawie narodu.
(Jacek Lyszczyna)
Zobacz także: BOHATER ROMANTYCZNY, Dolegliwość WIEKU, INDYWIDUALIZM, Literatura ROMANTYCZNEGO PRZEŁOMU, POWIEŚĆ POETYCKA
- Co znaczy BALLADY I ROMANSE:
- Porównanie Ballad i romansów powstawał w latach 1819-1821, a został opublikowany poprzez Adama Mickiewicza w czerwcu 1822 r. w pierwszym tomie Literaturze wspólnie z czterema innymi wierszami (cenzura nie bajronizm co znaczy.
- Krzyżówka BALON:
- Dlaczego poprzez długi czas przypisywana Stanisławowi Trembeckiemu) powstała w 1789 r. Wydarzeniem, które zainspirowało poetę do wygłoszenia podniosłej pochwały możliwości ludzkiego rozumu, był pierwszy lot bajronizm krzyżówka.
- Co to jest BÓG W POEZJI:
- Jak lepiej teoretyczne koncepcje dotyczące związków literatury i religii, czy innymi słowami - metody przejawiania się sacrum w poezji. Pierwsza twierdzi, Iż sakralizacji podlega w zasadzie cała tematyka utworu bajronizm co to jest.
- Słownik BARSKA LITERATURA:
- Kiedy zapoczątkowało porwanie poprzez rosyjskiego ambasadora Repnina trzech senatorów z sejmu warszawskiego w nocy z 13 na 14 X 1767 r. (wtedy powstały pierwsze utwory głoszące hasło obrony wiary i bajronizm słownik.
- Czym jest BALLADYNA. TRAGEDIA W 5 AKTACH:
- Od czego zależy dramatów Słowackiego, napisany w r. 1843 w Genewie, a wydany w 1839 r. w Paryżu. Autor od początku był świadom nowatorstwa i oryginalności utworu, który, jak pisał, otworzył [...] nową drogę, nowy bajronizm czym jest.
Czym jest bajronizm znaczenie w Motywy literatura B .
