Co znaczy WIESZCZ - POETA ROMANTYCZNY:
Pisarz romantyczny był, wg ludzi swojej epoki, geniuszem obdarzonym niezwykłą charyzmą. Nie wystarczał mu, jak klasykowi, talent, nie był wierszopisem, rzemieślnikiem słowa. Jego twórczość była rezultatem działania spływającego nań natchnienia (powraca tu platońska koncepcja poety - "bożego naczynia") albo także kreacyjnej mocy stawiającej go na równi z Bogiem (Konrad w Dziadach). Wymagano od niego poetyckiej oryginalności, lecz i, co ważniejsze, życia na miarę własnych dzieł i ich bohaterów. Romantyczny pisarz miał żyć tak, jak pisze i pisać tak, jak żyje.
Po 1831 r. poezja polska stała się przewodniczką narodu, reprezentując go równocześnie w oczach świata. Wymagało to przemodelowania koncepcji poety romantycznego. Zrodziła się więc koncepcja poety wieszcza.
Początkowo słowo "wieszcz" oznaczał zwyczajnie poetę, czasem jedynie przeciwstawianego wierszopisowi - zręcznemu naśladowcy. Etymologicznie należy go jednak wiązać z wróżbitą, prorokiem. Do tego znaczenia powrócono dopiero w latach 40. XIX w. "Wieszcz" znaczy od tego momentu poetę i zarazem proroka porównywalnego z prorokami Starego Testamentu, a nawet od nich większego, ponieważ prorokującego świadomie, nie jako Boże narzędzie. Posłannictwo poety i proroka łączyli w szczególności artysty dzieł mesjanistycznych i "literaturze przyszłości", "wieszczący" przyszłe dzieje narodu i świata w poetyckich utworach. Z czasem działalność największych polskich romantyków decyduje o stworzeniu w świadomości socjalnej innego obrazu wieszcza, barda, który nie ogranicza się do tworzenia literaturze natchnionej czy nawet do prorokowania. Wieszcz aspiruje również do "rządu dusz", duchowego, a nawet politycznego przywództwa. Takie potraktowanie roli poety romantycznego było także wywołane kultem Byrona i jego (realizowanej w życiu) idei połączenia działania i literaturze, braku rozdziału pomiędzy słowem a czynem.
Dosyć inicjalnie (jeszcze za ich życia) zaczęto zestawiać romantyczną trójcę wieszczów. Od początku znaleźli się w niej Adam Mickiewicz, Juliusz Słowacki i Zygmunt Krasiński, aczkolwiek nie zawsze w tej właśnie kolejności ustawieni. Czasem także próbowano zestawiać inną trójkę, na przykład: Krasiński, Mickiewicz, J.B. Zaleski. Trójca wieszczów miała razem ogarniać całość: Mickiewicz miał "wyrażać" szlachtę, Słowacki - lud, Krasiński - panów (T.T. Jeż); Mickiewicz reprezentował Litwę, Słowacki - Ukrainę, Krasiński - Polskę centralną (E. Chojecki); Mickiewicz to pisarz uczucia, Słowacki - wyobraźni, Krasiński - myśli (E. Orzeszkowa). Spadek pozycji Krasińskiego w 20 leciu międzywojennym spowodował próby jego usunięcia z romantycznej trójcy i zastąpienia Norwidem albo Wyspiańskim. Te koncepcje jednak nie przyjęły się, zresztą samo definicja wieszcza jest poprzez współczesnych badaczy traktowane jako anachroniczne.
Sława "wieszczenia" jednak pozostała, a romantycznych wieszczów wielokrotnie jeszcze odczytywano jak proroków. Wystarczy tu przypomnieć próby odczytywania jako proroctwa i wiązania z historycznymi wydarzeniami i osobami Mickiewiczowskiego "czterdzieści i cztery" czy entuzjazmowanie się "proroczą" treścią wiersza Słowackiego Wśród niesnasków Pan Bóg uderza..., odczytywanego w kontekście wyboru papieża Polaka. Mit poety wieszcza pozostał żywy.
(Maciej Szargot)
Zobacz także: ANTAGONIZM WIESZCZÓW, IMPROWIZACJA, INDYWIDUALIZM, Literatura MICKIEWICZA
Po 1831 r. poezja polska stała się przewodniczką narodu, reprezentując go równocześnie w oczach świata. Wymagało to przemodelowania koncepcji poety romantycznego. Zrodziła się więc koncepcja poety wieszcza.
Początkowo słowo "wieszcz" oznaczał zwyczajnie poetę, czasem jedynie przeciwstawianego wierszopisowi - zręcznemu naśladowcy. Etymologicznie należy go jednak wiązać z wróżbitą, prorokiem. Do tego znaczenia powrócono dopiero w latach 40. XIX w. "Wieszcz" znaczy od tego momentu poetę i zarazem proroka porównywalnego z prorokami Starego Testamentu, a nawet od nich większego, ponieważ prorokującego świadomie, nie jako Boże narzędzie. Posłannictwo poety i proroka łączyli w szczególności artysty dzieł mesjanistycznych i "literaturze przyszłości", "wieszczący" przyszłe dzieje narodu i świata w poetyckich utworach. Z czasem działalność największych polskich romantyków decyduje o stworzeniu w świadomości socjalnej innego obrazu wieszcza, barda, który nie ogranicza się do tworzenia literaturze natchnionej czy nawet do prorokowania. Wieszcz aspiruje również do "rządu dusz", duchowego, a nawet politycznego przywództwa. Takie potraktowanie roli poety romantycznego było także wywołane kultem Byrona i jego (realizowanej w życiu) idei połączenia działania i literaturze, braku rozdziału pomiędzy słowem a czynem.
Dosyć inicjalnie (jeszcze za ich życia) zaczęto zestawiać romantyczną trójcę wieszczów. Od początku znaleźli się w niej Adam Mickiewicz, Juliusz Słowacki i Zygmunt Krasiński, aczkolwiek nie zawsze w tej właśnie kolejności ustawieni. Czasem także próbowano zestawiać inną trójkę, na przykład: Krasiński, Mickiewicz, J.B. Zaleski. Trójca wieszczów miała razem ogarniać całość: Mickiewicz miał "wyrażać" szlachtę, Słowacki - lud, Krasiński - panów (T.T. Jeż); Mickiewicz reprezentował Litwę, Słowacki - Ukrainę, Krasiński - Polskę centralną (E. Chojecki); Mickiewicz to pisarz uczucia, Słowacki - wyobraźni, Krasiński - myśli (E. Orzeszkowa). Spadek pozycji Krasińskiego w 20 leciu międzywojennym spowodował próby jego usunięcia z romantycznej trójcy i zastąpienia Norwidem albo Wyspiańskim. Te koncepcje jednak nie przyjęły się, zresztą samo definicja wieszcza jest poprzez współczesnych badaczy traktowane jako anachroniczne.
Sława "wieszczenia" jednak pozostała, a romantycznych wieszczów wielokrotnie jeszcze odczytywano jak proroków. Wystarczy tu przypomnieć próby odczytywania jako proroctwa i wiązania z historycznymi wydarzeniami i osobami Mickiewiczowskiego "czterdzieści i cztery" czy entuzjazmowanie się "proroczą" treścią wiersza Słowackiego Wśród niesnasków Pan Bóg uderza..., odczytywanego w kontekście wyboru papieża Polaka. Mit poety wieszcza pozostał żywy.
(Maciej Szargot)
Zobacz także: ANTAGONIZM WIESZCZÓW, IMPROWIZACJA, INDYWIDUALIZM, Literatura MICKIEWICZA
- Co znaczy W MROKU GWIAZD MICIŃSKIEGO:
- Porównanie Tadeusz Micińskiego tom liryków, W mroku gwiazd, ukazał się w 1902 r. Mimo przychylnego przyjęcia poprzez krytykę (między innymi Wilhelma Feldmana, Stanisława Lacka i Jerzego Żuławskiego) nie wieszcz - poeta romantyczny co znaczy.
- Krzyżówka WIOSNA I WINO WIERZYŃSKIEGO:
- Dlaczego debiutancki tom wierszy Kazimierza Wierzyńskiego opublikowany w 1919 r. To jest poetycki manifest skamandryckiego witalizmu i programowa wręcz realizacja jego założeń (zobacz Skamander). Tomem tym wieszcz - poeta romantyczny krzyżówka.
- Co to jest WERSYFIKACJA POLSKA:
- Jak lepiej ciągle istniały modele wiersza odziedziczone po średniowieczu. Wiersz asylabiczny, gdzie wersy wypełniane były poprzez następne zdania, bezwzględnie na ich długość i liczba sylab, był stosowany wieszcz - poeta romantyczny co to jest.
- Słownik WAŻNE WYDARZENIA HISTORYCZNE:
- Kiedy pogodzili się z stratą niepodległości, jednakże w XIX w. na około 10 mln. tylko 200 tys. brało udział w powstaniach (każdorazowo w następnych zrywach około 20-30 tys.). Dwa razy więcej było Polaków wieszcz - poeta romantyczny słownik.
- Czym jest WYWIAD BIAŁOSZEWSKIEGO:
- Od czego zależy utwór zbioru Oho (1985), ostatniego tomu ułożonego poprzez samego Białoszewskiego, który ukazał się już po Zgonu poety. Tytuł odwołuje nas do w najwyższym stopniu bodaj popularnego gatunku wieszcz - poeta romantyczny czym jest.
Czym jest wieszcz - poeta romantyczny znaczenie w Motywy literatura W .
