Co znaczy WĘGIERSKI TOMASZ KAJETAN (1756-1787):
Był utalentowanym, lecz niepokornym pisarzem Warszawy. Jako uczeń Collegium Nobilium zwrócił na siebie uwagę w okresie szablonowych popisów szkolnych. Miał raptem 15 lat, gdy zadebiutował w "Zabawach Przyjemnych i Pożytecznych". Mistrzem młodziutkiego poety był Adam Naruszewicz - jemu zadedykował odę O małym ludzi uczonych poważaniu. Węgierski zajął w swej twórczości bezkompromisową, krytyczną postawę wobec nagannych zjawisk dostrzeganych w polskiej rzeczywistości, w wyniku czego skazany był na samotność. Ogólną niechęć do poety wywoływała jego antyreligijna postawa, krytyka kleru, Kościoła, papieża i w ogóle chrześcijaństwa (Sąd czterech ministrów, Do księdza Tomasza Węgierskiego) i bezpardonowe obnażanie zepsucia moralnego ówczesnej elity (Portrety pięciu Elżbiet). Wyszydzał w wierszach osoby publiczne i naganne postawy socjalne, egoistyczny pęd do bogactwa i majątku i upadek obyczajów (na przykład O pożytku niemienia). Kreślił portrety warchołów, egoistów zabiegających o swoje interesy i zdrajców.
Piórem utrwalał także wizerunki szlachetnych, ofiarnych patriotów, których postępowaniu patronowała idea służby dla dobra całego narodu i państwa (Obywatel prawy, Do Aleksandry z Lubomirskich Potockiej, List do Jmci Starosty Garwolińskiego). Umiał oddać sprawiedliwość osobom godnym szacunku i pochwały, nie popadając w płytki panegiryzm (Jędrzejowi Zamoyskiemu niegdy kanclerzowi koronnemu). W jego postawie światopoglądowej ujawniły się tendencje epikurejskie zespolone z "cnotą", tzn. zachowaniem prawego charakteru i "poczciwości" w uczynkach: "Poczciwemu jest tylko wolno być bezbożnym" (List do Jmci Starosty Garwolińskiego). Surowa ocena rodzimej rzeczywistości (stąd częste inwektywy na adres zdegenerowanej szlachty i magnaterii) wiązała się z maksymalizmem moralnym niezmiennie manifestowanym przez hasła socjalnej służby i obrony narodowych wartości.
Patronem satyrycznego pióra Węgierskiego był Wolter, u którego polski pisarz uczył się różnych sposobów wzmacniania perswazyjnego oddziaływania tekstów. Wzorem francuskiego mistrza wywoływał wzburzenie recenzji publicznej przez zjadliwą ocenę zepsucia społeczeństwa. Jasnym, logicznym wywodom towarzyszy osobiste zaangażowanie i pasja demaskatorska. Cechy te doszły również do głosu w jego antyklerykalnym poemacie heroikomicznym Organy, który zadedykował I. Krasickiemu. Kluczowym obiektem satyrycznych, kpiarskich ujęć są w utworze realia obyczajowe polskiej prowincji, ciemnota i zacofanie wsi i kulturalne ograniczenie pozostałych warstw socjalnych. Liczne antydworskie i antymagnackie aluzje polityczne dotyczą wysoko postawionych osób. Wizerunki postaci i opisywane sytuacje cechuje zamaszystość i dosadność. Podobna stylistyka występuje w partiach dygresyjnych, komentarzach i w dowcipnych przypisach. O artystycznych walorach poematu decydują wybitne efekty komiczne, przyjęta poprzez Węgierskiego strategia satyryczno moralizatorska, a również odważna postawa światopoglądowa.
Poświadczeniem literackich zainteresowań i estetycznych upodobań Węgierskiego są tłumaczenia z literatury francuskiej. Przełożył Pigmaliona J.J. Rousseau (1777), Powieści moralne J.F. Marmontela (t. 1-3, 1776-1778) i Listy perskie Monteskiusza (1778). Pisząc Organy, nawiązał do Pulpitu (powst. 1672-1683) N. Boileau i Dziewicy Orleańskiej Woltera (1762).
Pisarz świadomie kreował swój buntowniczy wizerunek, literacki i życiowy portret człowieka niezależnego, wolnego, postępującego uczciwie i szlachetnie, a nade wszystko kochającego prawdę. Był zdeklarowanym libertynem i deistą, a jego poglądy zbliżały się niekiedy do ateizmu. Szyderczy głos Węgierskiego stał się w pewnym memencie nie do zniesienia dla warszawskiej elity, toteż z ulgą przyjęto wyjazd poety za granicę pod koniec 1779 r. Buntowniczy, młody człowiek nie wymienił jednak stylu życia, nadal uprawiał hazard. Odbywał podróże po Europie, odwiedził Amerykę Północną - poznał J. Waszyngtona. Z ostatniego, awanturniczego etapu jego życia pochodzi dziennik i bogata korespondencja miłosna. Pisarz ostatecznie doprowadził własne zdrowie do ruiny i zmarł w Marsylii.
(Bożena Mazurkowa)
Zobacz także: PAMFLET, POEMAT HEROIKOMICZNY, POWIASTKA
Piórem utrwalał także wizerunki szlachetnych, ofiarnych patriotów, których postępowaniu patronowała idea służby dla dobra całego narodu i państwa (Obywatel prawy, Do Aleksandry z Lubomirskich Potockiej, List do Jmci Starosty Garwolińskiego). Umiał oddać sprawiedliwość osobom godnym szacunku i pochwały, nie popadając w płytki panegiryzm (Jędrzejowi Zamoyskiemu niegdy kanclerzowi koronnemu). W jego postawie światopoglądowej ujawniły się tendencje epikurejskie zespolone z "cnotą", tzn. zachowaniem prawego charakteru i "poczciwości" w uczynkach: "Poczciwemu jest tylko wolno być bezbożnym" (List do Jmci Starosty Garwolińskiego). Surowa ocena rodzimej rzeczywistości (stąd częste inwektywy na adres zdegenerowanej szlachty i magnaterii) wiązała się z maksymalizmem moralnym niezmiennie manifestowanym przez hasła socjalnej służby i obrony narodowych wartości.
Patronem satyrycznego pióra Węgierskiego był Wolter, u którego polski pisarz uczył się różnych sposobów wzmacniania perswazyjnego oddziaływania tekstów. Wzorem francuskiego mistrza wywoływał wzburzenie recenzji publicznej przez zjadliwą ocenę zepsucia społeczeństwa. Jasnym, logicznym wywodom towarzyszy osobiste zaangażowanie i pasja demaskatorska. Cechy te doszły również do głosu w jego antyklerykalnym poemacie heroikomicznym Organy, który zadedykował I. Krasickiemu. Kluczowym obiektem satyrycznych, kpiarskich ujęć są w utworze realia obyczajowe polskiej prowincji, ciemnota i zacofanie wsi i kulturalne ograniczenie pozostałych warstw socjalnych. Liczne antydworskie i antymagnackie aluzje polityczne dotyczą wysoko postawionych osób. Wizerunki postaci i opisywane sytuacje cechuje zamaszystość i dosadność. Podobna stylistyka występuje w partiach dygresyjnych, komentarzach i w dowcipnych przypisach. O artystycznych walorach poematu decydują wybitne efekty komiczne, przyjęta poprzez Węgierskiego strategia satyryczno moralizatorska, a również odważna postawa światopoglądowa.
Poświadczeniem literackich zainteresowań i estetycznych upodobań Węgierskiego są tłumaczenia z literatury francuskiej. Przełożył Pigmaliona J.J. Rousseau (1777), Powieści moralne J.F. Marmontela (t. 1-3, 1776-1778) i Listy perskie Monteskiusza (1778). Pisząc Organy, nawiązał do Pulpitu (powst. 1672-1683) N. Boileau i Dziewicy Orleańskiej Woltera (1762).
Pisarz świadomie kreował swój buntowniczy wizerunek, literacki i życiowy portret człowieka niezależnego, wolnego, postępującego uczciwie i szlachetnie, a nade wszystko kochającego prawdę. Był zdeklarowanym libertynem i deistą, a jego poglądy zbliżały się niekiedy do ateizmu. Szyderczy głos Węgierskiego stał się w pewnym memencie nie do zniesienia dla warszawskiej elity, toteż z ulgą przyjęto wyjazd poety za granicę pod koniec 1779 r. Buntowniczy, młody człowiek nie wymienił jednak stylu życia, nadal uprawiał hazard. Odbywał podróże po Europie, odwiedził Amerykę Północną - poznał J. Waszyngtona. Z ostatniego, awanturniczego etapu jego życia pochodzi dziennik i bogata korespondencja miłosna. Pisarz ostatecznie doprowadził własne zdrowie do ruiny i zmarł w Marsylii.
(Bożena Mazurkowa)
Zobacz także: PAMFLET, POEMAT HEROIKOMICZNY, POWIASTKA
- Co znaczy WALLENRODYZM:
- Porównanie definicja eponimiczne utworzone jeszcze w epoce romantyzmu od nazwiska tytułowej postaci powieści poetyckiej Adama Mickiewicza Konrad Wallenrod. Powieść z dziejów litewskich i pruskich, pisanej w węgierski tomasz kajetan (1756-1787) co znaczy.
- Krzyżówka WIERSZ DO LEGIÓW POLSKICH:
- Dlaczego napisanym w 1805 r. Cyprian Godebski uczcił pamięć żołnierzy Legionów Dąbrowskiego. Poeta, mający za sobą legionowe doświadczenia, złożył hołd bezimiennym bohaterom, którzy na obcej ziemi wybrali węgierski tomasz kajetan (1756-1787) krzyżówka.
- Co to jest WYZWOLENIE WYSPIAŃSKIEGO:
- Jak lepiej Wyspiański rozwija problematykę narodową, oryginalnie i aluzyjnie potraktowaną w Weselu. To już dramat w pełni neoromantyczny, nawiązujący do motywów treściowych i rozwiązań strukturalnych węgierski tomasz kajetan (1756-1787) co to jest.
- Słownik WERSYFIKACJA, STROFIKA I GATUNKI LITERACKIE:
- Kiedy Sarbiewski, najwybitniejszy barokowy teoretyk literatury, w łacińskiej rozprawie O literaturze doskonałej napisał: Literatura zatem będzie sztuką, która naśladuje byty w materiale słownym nie wg tego węgierski tomasz kajetan (1756-1787) słownik.
- Czym jest W MROKU GWIAZD MICIŃSKIEGO:
- Od czego zależy Tadeusz Micińskiego tom liryków, W mroku gwiazd, ukazał się w 1902 r. Mimo przychylnego przyjęcia poprzez krytykę (między innymi Wilhelma Feldmana, Stanisława Lacka i Jerzego Żuławskiego) nie węgierski tomasz kajetan (1756-1787) czym jest.
Czym jest węgierski tomasz kajetan (1756-1787) znaczenie w Motywy literatura W .
