Co znaczy TŁUM, KTÓRY TŁUMI I TŁUMACZY BARAŃCZAKA:
Najważniejsza dla interpretacji wiersza jest sprawa powiązań pomiędzy podobnie brzmiącymi, a nie spokrewnionymi w istocie etymologicznie, wyrazami obecnymi w tytule i w pierwszym wersie: "tłumić", "wyjaśniać". Semantyczne skutki takiego zestawienia w tekście wiersza wynikają z silnej, dźwiękowej sugestii słowotwórczego związku obu tych paronimów ze słowem "tłum". Oba gdyż wyjściowe wyrazy odpowiedzialne są w tekście, z wyjątkiem siebie, za przeprowadzenie charakterystyki głównego przedmiotu poetyckiej refleksji: "tłumu".
Badanie zachowania tłumu nie jest jednak ostatecznym celem artysty wiersza. Zwróćmy uwagę, Iż w tekście bezpośrednio dany został podmiot liryczny. Wnikliwa lektura może nas wręcz doprowadzić do wniosku, Iż cała wypowiedź, mimo obecnego w niej nakierowania na element, odnosi się wyłącznie do podmiotu. Jego konstruowanie nie ogranicza się w tekście tylko do płaszczyzny gramatycznej. Działania tłumu odnoszą się do jakiegoś organizmu. Dany jest jego krwiobieg (tętno, krew, tętnice, komory serca), układ oddychania (płuca) i język i myśl (mowa, wyraz, usta, milczenie, tętno sensu, czaszka). Sprzeczne porządki zachowania tłumu wyprowadzone z inicjalnej paronomazji zbiegają się w istocie w funkcjonowaniu fundamentalnych układów jednostkowego organizmu.
Zwrot wczesny "Tłum, który tłumi i wyjaśnia" - można pojmować jako zapowiedź retoryki paradoksu. W tej samej konwencji stylistycznej mieści się użycie oksymoronu "tłumna samotność" - i utrzymywanie w całym tekście swoistego rygoru antytezy, uwidaczniającego się na przykład w doborze fundamentalnych pojęć i ustaleń: tupot - głuchota, ulotne - nieodwołalne, mowa - milczenie, samotność - wspólnota. Konsekwencją takiego kształtu stylistycznego musi być ambiwalencja znaczeniowa utworu. Wiersz realizuje barokowy ideał konstrukcyjny - koncept.
Tytułowa paronomazja wprowadza wątek "zgodnej niezgodności" pomiędzy cechami głównego przedmiotu poetyckiego opisu. Towarzyszy temu zagadnienie oceny zachowań "tłumu" obejmujące relację "ja - tłum" - "jednostka - zbiorowość". Konstrukcja opiera się na zasadniczej niezgodności dwóch wywołanych poprzez twórcę funkcji "tłumu". W tekście wyróżnić można dwa wyraźne stanowiska podmiotu wobec niego. Z jednej strony, poczucie lęku - straty własnej tożsamości, rozpłynięcia się w masie, rozstania ze światem indywidualnych wartości; z drugiej zaś - poczucie siły, która staje się udziałem jednostki uczestniczącej w działaniach zbiorowości.
W kontekście politycznym, w szczególności wydarzeń Marca 68 i lat 70., wyjściowy zwrot może jawić się jako próba uchwycenia dwóch bliskich sobie aspektów funkcjonowania "tłumu" w społeczeństwie. "Tłumienie" okaże się więc działaniem "tłumu" w planie historii i polityki - tłumieniem stworzenia, rewolucji, ruchu wolnościowego. "wyjaśnienie" pojawia się jako konsekwencja specyficznego procesu wychowawczo dydaktycznego, gdzie "tłum" pełni rolę zbiorowego nauczyciela wobec błądzącej jednostki.
Aktywność opisywanego poprzez Barańczaka tłumu sprowadza się do wywierania nacisków na jednostkę. Wysiłek zbiorowy bazuje na wzajemnym samoograniczaniu się i służy kreowaniu postaw pasywnych wobec rzeczywistości ("dłoń wspólnego milczenia"). Wiersz jest językowym wyrazem sprzeczności, jakie towarzyszą konfrontacji wartości tłumu z wartościami jednostki. Barokowy koncept spaja w jednym obrazie lęk i fascynację tłumem, silę barbarzyńskiej destrukcji i sile natchnienia (pokazaną wręcz dosłownie: "tchem napełnia płuca"), źródło motywacji dla jednostek.
Wkraczamy tą drogą na jeden z fundamentalnych obszarów kultury romantycznej. Dotykamy problemu samotności jednostki - nieodłącznego tła jej konfliktu ze społeczeństwem, nieuniknionej wypadkowej opozycji: indywidualizm - kolektywizm. W literaturze współczesnej dopominanie się o jednostkę wpisane jest jednak w odmienne, od XIX-wiecznych, konteksty. Zasadniczym impulsem do wyszukiwania w tłumie pojedynczych twarzy był w momencie PRL sprzeciw wobec totalitarnej ideologii, a co za tym idzie - również propagandowych sposobów wprowadzania jej w życie. "Ja" z utworu Barańczaka nie jest tak zwany "Każdym" - nie reprezentuje tego, co w "tłumie" typowe. Ma gdyż świadomość zagrożeń tkwiących w społeczności, od której chciałby oczekiwać wsparcia. Podmiot wiersza występuje przeciwko pasywności, zastraszeniu i bezmyślności "tłumu" z masówek i pochodów. Jego jedyną bronią jest z kolei "słabiutkie tętno sensu stukające w czaszce", a więc własny rozum, wrażliwość na głos prawdy i przywiązanie do wartości kultury. To są cechy sytuujące jednostkę w opozycji do absurdu komunistycznej rzeczywistości, fałszerstw propagandy i ułatwionych treści kultury masowej.
(Dariusz Pawelec)
Zobacz także: Literatura MIŁOSZA
Badanie zachowania tłumu nie jest jednak ostatecznym celem artysty wiersza. Zwróćmy uwagę, Iż w tekście bezpośrednio dany został podmiot liryczny. Wnikliwa lektura może nas wręcz doprowadzić do wniosku, Iż cała wypowiedź, mimo obecnego w niej nakierowania na element, odnosi się wyłącznie do podmiotu. Jego konstruowanie nie ogranicza się w tekście tylko do płaszczyzny gramatycznej. Działania tłumu odnoszą się do jakiegoś organizmu. Dany jest jego krwiobieg (tętno, krew, tętnice, komory serca), układ oddychania (płuca) i język i myśl (mowa, wyraz, usta, milczenie, tętno sensu, czaszka). Sprzeczne porządki zachowania tłumu wyprowadzone z inicjalnej paronomazji zbiegają się w istocie w funkcjonowaniu fundamentalnych układów jednostkowego organizmu.
Zwrot wczesny "Tłum, który tłumi i wyjaśnia" - można pojmować jako zapowiedź retoryki paradoksu. W tej samej konwencji stylistycznej mieści się użycie oksymoronu "tłumna samotność" - i utrzymywanie w całym tekście swoistego rygoru antytezy, uwidaczniającego się na przykład w doborze fundamentalnych pojęć i ustaleń: tupot - głuchota, ulotne - nieodwołalne, mowa - milczenie, samotność - wspólnota. Konsekwencją takiego kształtu stylistycznego musi być ambiwalencja znaczeniowa utworu. Wiersz realizuje barokowy ideał konstrukcyjny - koncept.
Tytułowa paronomazja wprowadza wątek "zgodnej niezgodności" pomiędzy cechami głównego przedmiotu poetyckiego opisu. Towarzyszy temu zagadnienie oceny zachowań "tłumu" obejmujące relację "ja - tłum" - "jednostka - zbiorowość". Konstrukcja opiera się na zasadniczej niezgodności dwóch wywołanych poprzez twórcę funkcji "tłumu". W tekście wyróżnić można dwa wyraźne stanowiska podmiotu wobec niego. Z jednej strony, poczucie lęku - straty własnej tożsamości, rozpłynięcia się w masie, rozstania ze światem indywidualnych wartości; z drugiej zaś - poczucie siły, która staje się udziałem jednostki uczestniczącej w działaniach zbiorowości.
W kontekście politycznym, w szczególności wydarzeń Marca 68 i lat 70., wyjściowy zwrot może jawić się jako próba uchwycenia dwóch bliskich sobie aspektów funkcjonowania "tłumu" w społeczeństwie. "Tłumienie" okaże się więc działaniem "tłumu" w planie historii i polityki - tłumieniem stworzenia, rewolucji, ruchu wolnościowego. "wyjaśnienie" pojawia się jako konsekwencja specyficznego procesu wychowawczo dydaktycznego, gdzie "tłum" pełni rolę zbiorowego nauczyciela wobec błądzącej jednostki.
Aktywność opisywanego poprzez Barańczaka tłumu sprowadza się do wywierania nacisków na jednostkę. Wysiłek zbiorowy bazuje na wzajemnym samoograniczaniu się i służy kreowaniu postaw pasywnych wobec rzeczywistości ("dłoń wspólnego milczenia"). Wiersz jest językowym wyrazem sprzeczności, jakie towarzyszą konfrontacji wartości tłumu z wartościami jednostki. Barokowy koncept spaja w jednym obrazie lęk i fascynację tłumem, silę barbarzyńskiej destrukcji i sile natchnienia (pokazaną wręcz dosłownie: "tchem napełnia płuca"), źródło motywacji dla jednostek.
Wkraczamy tą drogą na jeden z fundamentalnych obszarów kultury romantycznej. Dotykamy problemu samotności jednostki - nieodłącznego tła jej konfliktu ze społeczeństwem, nieuniknionej wypadkowej opozycji: indywidualizm - kolektywizm. W literaturze współczesnej dopominanie się o jednostkę wpisane jest jednak w odmienne, od XIX-wiecznych, konteksty. Zasadniczym impulsem do wyszukiwania w tłumie pojedynczych twarzy był w momencie PRL sprzeciw wobec totalitarnej ideologii, a co za tym idzie - również propagandowych sposobów wprowadzania jej w życie. "Ja" z utworu Barańczaka nie jest tak zwany "Każdym" - nie reprezentuje tego, co w "tłumie" typowe. Ma gdyż świadomość zagrożeń tkwiących w społeczności, od której chciałby oczekiwać wsparcia. Podmiot wiersza występuje przeciwko pasywności, zastraszeniu i bezmyślności "tłumu" z masówek i pochodów. Jego jedyną bronią jest z kolei "słabiutkie tętno sensu stukające w czaszce", a więc własny rozum, wrażliwość na głos prawdy i przywiązanie do wartości kultury. To są cechy sytuujące jednostkę w opozycji do absurdu komunistycznej rzeczywistości, fałszerstw propagandy i ułatwionych treści kultury masowej.
(Dariusz Pawelec)
Zobacz także: Literatura MIŁOSZA
- Co znaczy TEATR:
- Porównanie niepodległości charakteryzują w teatrze, najogólniej, dwie tendencje. Z jednej strony - dążenie do ustalenia własnego stylu polskiego teatru, z dugiej - autentyczny, aczkolwiek nieco oddzielny tłum, który tłumi i tłumaczy barańczaka co znaczy.
- Krzyżówka TRENY NA ROZBIÓR POLSKI:
- Dlaczego elegii napisanych w 1795 r. po upadku państwa polskiego Józef Morelowski dał słowo krańcowej rozpaczy na skutek tej dziejowej tragedii. Nakreślił w dziele przerażającą wizję otwartego grobu ojczyzny tłum, który tłumi i tłumaczy barańczaka krzyżówka.
- Co to jest TEATR:
- Jak lepiej które mimo rozmiaru strat ruszyło zaraz po zakończeniu wojny, w roku 1947 zdaje się nabierać pewnej stabilizacji. Wydarzeniem nie tylko artystycznym staje się ogólnopolski Festiwal Szekspirowski tłum, który tłumi i tłumaczy barańczaka co to jest.
- Słownik TOWARZYSTWO PRZYJACIÓŁ NAUK W WARSZAWIE (1800-183:
- Kiedy polska interdyscyplinarna akademia nauk o charakterze ogólnonarodowym. Towarzystwo, powołane w Warszawie pod koniec 1800 r. z inicjatywy Stanisława Sołtyka, działało do 1832 r. Skupiało znakomitych tłum, który tłumi i tłumaczy barańczaka słownik.
- Czym jest TRYLOGIA:
- Od czego zależy Henryka Sienkiewicza, podejmującym tematykę historyczną była (stylizowana na relację pamiętnikarską) Niewola tatarska z roku 1880. Od czasów debiutu (Na marne 1869) zaistniał Sienkiewicz w tłum, który tłumi i tłumaczy barańczaka czym jest.
Czym jest tłum, który tłumi i tłumaczy barańczaka znaczenie w Motywy literatura T .
