Co to znaczy sztuki plastyczne architektura definicja.

Definicja SZTUKI PLASTYCZNE I ARCHITEKTURA oznacza renesansowej a periodyzacją sztuk plastycznych i.

Czy przydatne?

Definicja SZTUKI PLASTYCZNE I ARCHITEKTURA

Co znaczy SZTUKI PLASTYCZNE I ARCHITEKTURA: Można dostrzec pewne podobieństwa pomiędzy periodyzacją (zobacz) literatury renesansowej a periodyzacją sztuk plastycznych i architektury. Przyjmuje się, Iż początki sztuki renesansowej w Polsce, tak zwany inicjalny renesans to lata 1500-1545, co w zasadzie odpowiada pierwszej fazie dominacji renesansu w poezji. Dojrzały renesans, lata 1545-1575, to dwie następne etapy - druga etap dominacji renesansu i apogeum renesansu w poezji (trwające, wg J. Pelca, do roku 1590). Wreszcie schyłek renesansu i manieryzm w sztuce renesansowej zaczyna się około roku 1575 i sięga niemal do połowy XVII w. Oczywiście periodyzacja taka ma charakter umowny, a szczególnie ryzykowne byłoby bezpośrednie łączenie rozwoju literatury z postępem sztuki. Warto tu jednak zwrócić uwagę na pewne sprawy: dwa ogromne pomniki renesansowej sztuki i architektury, które wyznaczają start i koniec epoki - kaplica Zygmuntowska i miasto Zamość - powstały z inspiracji króla Zygmunta I i kanclerza Jana Zamoyskiego, którzy wspierali i gościli na swoich dworach artystów literatury. Renesansowe krużganki przebudowanego zamku wawelskiego przemierzał Klemens Janicki, a renesansowe nagrobki biskupów mecenasów - Andrzeja Krzyckiego w Gnieźnie (także poety łacińskiego) czy Filipa Padniewskiego w katedrze wawelskiej przypominają nam o tymże Janickim i Janie Kochanowskim - poetach, których wspierali jako mecenasi. Janowi Zamoyskiemu zawdzięcza sporo Szymon Szymonowic, nie tylko pisarz, lecz i organizator życia kulturalnego i naukowego w nowym mieście. Nie będziemy tu szerzej wkraczali w wiek siedemnasty, aczkolwiek wskażemy na główne przykłady rodzącego się manieryzmu: historycy sztuki chętniej łączą z renesansem ten styl schyłkowy czy przejściowy, historycy literatury zjawiska określane jako manierystyczne łączą zdecydowanie z poezją baroku, na przykład: Claude Backvis zatytułował własną rozprawę o Sępie Szarzyńskim następująco: Manieryzm, a więc barok u schyłku XVI wieku na przykładzie twórczości Mikołaja Sępa Szarzyńskiego
Wszystko rozpoczęło się od Zygmunta I - króla, który we Włoszech nie bywał, lecz na dworze swojego brata w Budzie na Węgrzech zapoznał się z świetnie rozwijającą się sztuką renesansową uprawianą poprzez twórców włoskich. Ok. 1500 r. działalność w Polsce zaczął Franciszek Florentczyk, który podjął się wraz ze swymi współpracownikami przebudowy częściowo spalonego zamku królewskiego na Wawelu, tworząc krużganki arkadowe w stylu włoskiego Quattrocenta - harmonijne i funkcjonalne, wykorzystywane różnym formom dworskiego życia. Pracę zmarłego Franciszka dokończył Bartłomiej Berecci, którego dziełem jest natomiast kaplica Zygmuntowska zbudowana na planie centralnym, typowym dla odrodzenia, z wielką kopułą i ścianami, gdzie użytkowany był motyw łuku triumfalnego. Dekoracja rzeźbiarska i malarska Kaplicy była także dziełem mistrzów włoskich i nie miała nic wspólnego ze stylem gotyckim, który ciągle dominował w sztuce polskiej. Zbudowane poprzez Berecciego pomniki nagrobne - w szczególności Zygmunta I - wyznaczają start i określają charakter polskiego nagrobka renesansowego. Śniąca postać, która nie ma w sobie nic ze sztywności nagrobków gotyckich, przypomina o ideach neoplatońskiej filozofii, łączącej sen ze śmiercią. Innym nagrobkiem Berecciego był nagrobek biskupa Piotra Tomickiego - także ?Xagodnie śpiącej postaci. Ogromnym osiągnięciem wczesnego renesansu jest zbudowana na zlecenie biskupa poety Andrzeja Krzyckiego katedra w Płocku (1532-1534) mająca kształt podłużnej świątyni kopułowej także kompletnie renesansowej w formie.
Trzeba pamiętać jednak, Iż narzucony poprzez włoskich twórców styl cały czas zderzał się ze stylem rodzimym, określanym nieraz jako gotycko renesansowy. Nawet rzemieślnicy kamieniarze zatrudniani do budowy krużganków czy portali nie potrafili sprostać nowym wymaganiom i stąd pomiędzy innymi obserwowane nieraz sprzeczności stylowe w budowlach tego okresu. Gotycki charakter - gdy chodzi o sposób cięcia drewna i kształt postaci - mają także słynne głowy wawelskie na stropie Izby Poselskiej na Wawelu wykonane w latach 1531-1535 poprzez nie zidentyfikowanych do końca twórców, pośród których był wrocławianin Sebastian Tauerbach.
W dziedzinie malarstwa moment ten nie wyróżnia się - podobnie zresztą jak i kolejne - znakomitymi osiągnięciami. Warto wymienić twórcę miniatur i polichromii w Mogile, Stanisława Samostrzelnika, u którego historycy zauważają wrażliwość na renesansową harmonię w dziedzinie kompozycji linearnej i barwnej, aczkolwiek na pierwszy rzut oka wydaje się to malarstwo należeć jeszcze zdecydowanie do poprzedniej epoki. Działa wówczas w Polsce znany wczesnorenesansowy rysownik niemiecki Hans Suss. Tablicowe malarstwo kościelne ma charakter zdecydowanie gotycki.
Dla dojrzałego renesansu charakterystyczny jest wielki rozrost rzeźby nagrobkowej, która stanowi zresztą w najwyższym stopniu popularną gałąź polskiej sztuki renesansowej. Różne są rodzaje nagrobków. Tu warto zwrócić uwagę w pierwszej kolejności na nagrobki piętrowe, niewiele popularne we Włoszech, a typowe dla Polski. W nagrobkach takich dwie figury - na przykład tata i syn - leżą jedna nad drugą. Najciekawszym artystą w tej dziedzinie był natomiast Jan Maria Padovano, artysta wielu nagrobków, w tym nagrobka Jana Tarnowskiego i jego syna Jana Krzysztofa (1561-1567), który możemy do dziś podziwiać w katedrze w Tarnowie. Ciekawe to jest, Iż po Zgonu Jana Krzysztofa nagrobek ten został rozbudowany właśnie w celu powstania nagrobka piętrowego. Monumentalny charakter rzeźb, spokojna, harmonijna konstrukcja wywołują, Iż można zaliczyć Padovano do czołowych przedstawicieli dojrzałego renesansu. Pewne tendencje manierystyczne możemy zauważyć w nagrobkach innego włoskiego artysty - Hieronima Cavanesi.
Najsłynniejszym polskim rzeźbiarzem tego okresu był Jan Michałowicz z Urzędowa, który - respektując fundamentalne zasady kompozycyjne - wykraczał poza typową renesansową harmonię i proporcję, koncentrując się w znacznym stopniu na dekoracyjności i ornamentyce. Pośród wielu nagrobków jego autorstwa warto szczególnie zwrócić uwagę na nagrobki biskupów Andrzeja Zebrzydowskiego i Filipa Padniewskiego w katedrze wawelskiej i kaplicę i nagrobek prymasa Jakuba Uchańskiego w kolegiacie w Łowiczu. W dziedzinie architektury charakterystyczna dla dojrzałego renesansu jest attyka, a więc dekoracyjna ściana, która u góry wieńczyła budynek, zasłaniając nieraz dach. Najsłynniejszą attyką tego okresu jest niewątpliwie attyka krakowskich Sukiennic. Attyki rozpowszechniły się bardzo w budownictwie mieszczańskim (na przykład ozdobiono nią przebudowany gotycki ratusz w Sandomierzu). Za najwspanialszą budowlę niekościelną tego okresu uważane jest jednak ratusz w Poznaniu przebudowany w latach 1550-1560. W najwyższym stopniu charakterystycznym, typowo renesansowym elementem, tu jest trzypiętrowa, arkadowa loggia ze schodami znajdująca się nie wewnątrz (jak na przykład na zamku wawelskim), lecz na zewnątrz. Przebudowywano wówczas nie tylko ratusze, lecz i zamki - na przykład w Wilnie (mieście, gdzie regularnie rezydował Zygmunt August) i Tenczynie.
Osobne miejsce w dziejach renesansowej architektury zajmuje wspaniały renesansowy zamek w Brzegu na Śląsku (a więc na terenie nie należącym wówczas do Rzeczypospolitej, lecz utrzymującym z nią liczne kontakty). Do dziś można podziwiać na bramie zamkowej piękną rzeźbę dekoracyjną i popiersia śląskich Piastów, przodków księcia Jerzego II. W tym okresie, podobnie jak w poprzednim, nie stworzono ogromnych dzieł malarskich, a malarstwo kościelne konsekwentnie kontynuowało tradycje gotyckie.
W momencie schyłkowego renesansu głównym wydarzeniem z zakresu architektury i sztuki jest budowa Zamościa. Tworząc miasto budowane od podstaw, renesansowe miasto najlepsze, architekt Jana Zamoyskiego, Bernardo Morando, miał wielkie pole do popisu, projektował gdyż ośrodek spełniający sporo funkcji - centrum handlowego, twierdzy, a również centrum religijnego i kulturalnego. Układ osiowy wyznaczał kluczowe punkty miasta - kwadratowy rynek zbudowany na skrzyżowaniu osi podłużnej z osią kluczową poprzeczną otoczony jest kamienicami, które posiadają podcienia arkadowe. Bogate dekoracje kamienic pochodzą już w większości z XVII w. Zwraca także uwagę kolegiata z jasną i przestrzenną nawą kluczową.
Najciekawszym twórcą okresu był niewątpliwie - w okolicy artysty Zamościa - Santi Gucci, którego dziełem jest pałac w Książu Ogromnym, przykład pałacu wolno stojącego zbudowanego już w stylu manierystycznym, charakteryzującym się precyzją, lecz równocześnie wyrafinowaniem form architektonicznych. Dziełem Gucciego jest także pałac w Baranowie - rezydencja czteroskrzydłowa z dziedzińcem arkadowym zbudowana na planie prostokąta z elementami manierystycznymi. Gucci jako rzeźbiarz zostawił po sobie w pierwszej kolejności nagrobek Anny Jagiellonki i grobowiec Stefana Batorego na Wawelu. Szczególnie to ostatnie dzieło, przez wymyślną kompozycję odchodzące od harmonijnej prostoty i jasności renesansu, uważane jest za czołowy zabytek manieryzmu.
W momencie tym powstało także kilka interesujących kościołów - najczęściej jednonawowych, nie trzymających się ściśle zasad włoskiej architektury, czepiących z wzorów miejscowych. Można tu wymienić farę w Kazimierzu Dolnym czy kościół Dominikanów w Lublinie. Pośród zamków stworzonych w tym okresie trzeba wymienić w pierwszej kolejności potężny zamek w Krasiczynie, gdzie widać połączenie przedmiotów renesansowych i manierystycznych z pewnymi elementami baroku (brama kluczowa).
W malarstwie zwraca uwagę ukształtowanie się typowego polskiego portretu, odmiennego od włoskiego. Portretowano całą postać na dyskretnym tle. Typowym odpowiednikiem tu jest portret Stefana Batorego namalowany poprzez Marcina Kobera i znajdujący się aktualnie w kościele Misjonarzy w Krakowie. Być może Kober jest także autorem portretu Anny Jagiellonki. Najwybitniejszy rysownik tego okresu, tworzący na Pomorzu Herman Han (jego dzieła można podziwiać pomiędzy innymi w katedrach w Pelplinie i w Gdańsku Oliwie) jest już artystą barokowym realizującym w swych dziełach schemat religijności propagowany poprzez kontrreformację.
Najciekawsze przejawy polskiej sztuki renesansowej to: rzeźba nagrobkowa i architektura zamkowo pałacowa i miejska. Jej oblicze tworzą w pierwszej kolejności artyści włoscy i nieliczni polscy (jak Jan Michałowicz z Urzędowa). Brak widocznych osiągnięć w dziedzinie malarstwa, które rozwija się raczej w Kościele i ciągle tkwi stylowo w gotyku. Najwybitniejsze osiągnięcia rzeźby i architektury polskiego renesansu odnaleźć można do dziś w jednym miejscu, w Krakowie: przebudowany najpierw XVI w. zamek na Wawelu, nagrobki w katedrze wawelskiej i kaplica Zygmuntowska to - w okolicy całego kompleksu architektonicznego Zamościa - najświetniejsze przejawy polskiej sztuki renesansowej
Co znaczy ŚPIEW Z POŻOGI BACZYŃSKIEGO:
Porównanie tytuł ostatniego tomu poetyckiego Krzysztofa Kamila Baczyńskiego (wydanego w 1944 r. w Warszawie pod pseudonimem Piotr Smugosz). Tomik ten w przeciwieństwie od dwu wcześniejszych (Wiersze wybrane sztuki plastyczne i architektura co znaczy.
Krzyżówka SENTYMENTALIZM:
Dlaczego zaznaczył swą obecność w oświeceniowej myśli filozoficznej, socjalnej, w obyczajowości i poezji europejskiej od połowy XVIII w. Sama nazwa została spopularyzowana dzięki tytułowi powieści L. Sterne´a sztuki plastyczne i architektura krzyżówka.
Co to jest SZTUKI PLASTYCZNE I ARCHITEKTURA:
Jak lepiej średniowieczna rozwijała się poprzez pięć stuleci w rytmie zgodnym z ewolucją europejskich stylów artystycznych epoki: przedromańskiego, romańskiego i gotyckiego. Wyczerpujące przedstawienie w sztuki plastyczne i architektura co to jest.
Słownik SKLEPY CYNAMONOWE SCHULZA:
Kiedy to tytuł pierwszego zbioru opowiadań Brunona Schulza wydanego w roku 1934. Podręcznik zawiera 13 opowiadań (15, jeśli jako osobne opowiadania potraktujemy rozdzielony na trzy części Traktat o sztuki plastyczne i architektura słownik.
Czym jest SZTAMBUCH:
Od czego zależy przekazywali sobie godne uwagi wiadomości zapisane na białej tablicy (z łaciny albus - ´biały´), której znaczenie wyewoluowało dzisiaj w stronę ekskluzywnych przedsięwzięć edytorskich, bogato sztuki plastyczne i architektura czym jest.

Czym jest sztuki plastyczne i architektura znaczenie w Motywy literatura S .

  • Dodano:
  • Autor: