Co znaczy POEZJA ADAMA ASNYKA:
Nazywany potem "pisarzem czasów niepoetyckich", lecz równocześnie "epigonem romantyzmu", po wydaniu pierwszego tomu poetyckiego (Poezje I, 1869) rozpoczyna (wg Markiewicza) wysuwać się Asnyk "na czoło pisarzy swego pokolenia". Pierwsze swe utwory poetyckie napisał w Neapolu, gdzie przebywał na emigracji od zakończenia stworzenia styczniowego (gdzie aktywnie uczestniczył - jako żołnierz i członek Rządu Narodowego tak zwany "wrześniowego"). W juweniliach drukowanych w lwowskim "Dzienniku Literackim" (od numeru 50 z 1864 r.), podpisywanych początkowo "Y", a potem już w najwyższym stopniu znanym kryptonimem poety "El...y", dostrzec można wyraźny wpływ romantyzmu. Naukowcy są zgodni, że zbyt bliskie poecie były poglądy romantyków, by mógł zdobyć się na całościową i krytyczną analizę skutków poprzedniej epoki. Stąd, jak pisze Markiewicz, charakterystyczne dla startowych etapów twórczości Asnyka naśladownictwo "patetyczno szyderczej retoryki i obrazowania wizyjnego" ogromnych romantyków. W tym pierwszym okresie twórczości powstaje jeden z jego w najwyższym stopniu znanych utworów: Sen grobów, którego forma wierszowana (tercyna) nawiązuje do Boskiej komedii Dantego, z kolei obrazowanie bliskie jest poetyckim wzorcom Juliusza słowackiego (Anhelli, Grób Agamemnona).
Od końca lat 60., kiedy ukazały się Poezje I, zauważalne stają się zmiany w twórczości Asnyka. Początkowo tylko uzdolniony naśladowca romantyków rozpoczął odnajdować własny ton wypowiedzi poetyckiej. W tym okresie dominująca staje się miłość i myśli i przeżycia jej towarzyszące (Kucharski wskazuje na autobiograficzny motyw tych przemian - w 1868 poznał w Szczawnicy Anielę Grudzińską, chociaż jego listowne oświadczyny spotkały się z odmową, w dalszym ciągu w roku 1874 w Zakopanem pisarz poznaje i szczęśliwie zakochuje się w Zofii Kaczorowskiej, z którą bierze ślub już w roku kolejnym). Wpływ romantyzmu nadal jest widoczny, ważniejsze jest samo uczucie i wszystko co mu towarzyszy (nastroje, barwy, wzruszenia, wrażenia) aniżeli element tegoż kochania. Nie są istotne przymioty ukochanej czy jej wygląd, jedynie ekstatyczny stan upojenia, gdzie znajduje się podmiot liryczny. Od żywej kobiety ważniejsze są "akcesoria" - nastroje, światła, szmery, barwy i zapachy. Z tego okresu pochodzą w najwyższym stopniu chyba znane liryki Asnyka: Ja ciebie kocham, Gdybym był młodszy, Zwiędły listek i Pomiędzy nami nic nie było. W takich utworach nie odnajdziemy wizerunku czy nawet częściowo skonstruowanego obrazu kobiety, to raczej monolog wewnętrzny zakochanego, subiektywne spojrzenie na ideał, zapis stanów uczuciowych i specjalne wyczulenie na otaczające zjawiska (jak w wierszu Tęsknota):
Obłoki, co z ziemi wstają
I płyną w słońca blask złoty,
Ach, one mi się być zdają
Skrzydłami mojej tęsknoty.
Równocześnie zauważyć należy, Iż w tym okresie posługuje się Asnyk regularnie ironią romantyczną (Legenda pierwszej miłości, Posyłam kwiaty). Dystansujące spojrzenie, gra konwencjami literackimi i łączenie pierwiastków na przykład komicznych z tragicznymi albo wzniosłymi wskazują na twórcze eksploatowanie wzorców poetyckich poprzedniej epoki i próbę ich pogodzenia z nowymi prądami myślowymi. W tym czasie Asnyk coraz częściej rozpoczyna odchodzić od poglądów romantyków, a staje się jednym z "czcicieli światła" (jak określił pozytywistów Krzyżanowski). Pojawiają się utwory o charakterze rozpraw, kazań czy przemówień - to literatura programowa, publicystyczna. Nie utożsamiał się jednak pisarz do końca z poglądami "młodych", a próbując znaleźć kompromis miedzy ich poglądami a dokonaniami epoki wcześniejszej, szedł swoją, odrębną drogą. Z tego okresu pochodzą wiersze: Dzisiejszym idealistom i Do młodych, gdzie od "starych" domagał się aktywności działania i zerwania z iluzjami i mitami narodowymi ("Dziś trzeba zstąpić w sam środek burz / Potrzeba walczyć o życie" - Dzisiejszym idealistom), od "młodych" zaś poszanowania dla dokonań pokoleń poprzednich, historii i tradycji ("lecz nie depczcie przeszłości ołtarzy / Aczkolwiek sami macie doskonalsze wznieść" - Do młodych). Coraz częściej w okolicy współczesnych problemów społeczności rozpoczyna się pojawiać w twórczości Asnyka literatura refleksyjna, gdzie dostrzec można zaczątki myśli filozoficznej. Ostatecznie zostanie ona skrystalizowana w cyklu sonetów Nad głębiami. Naczelnym definicją światopoglądowym staje się przemijanie, które nie jest jednak widziane jako nieuchronny mechanizm, lecz jako obiekt dynamiki dziejowej. To powszechne prawo jest w zamyśle poety faktorem umożliwiającym zmierzania ku dobru i doskonałości. Każde kolejne pokolenie, gdzie istnieją jednostki kierujące się chęcią poznania prawdy i umiłowaniem sprawiedliwości zapisuje się w historii, a ich dokonania winny być istotne dla kolejnych takich samych jednostek - sił napędowych mechanizmów dziejowych. To powszechne dążenie do harmonii ludzkości wydaje się procesem celowym i naturalnym, a następne pokolenia korzystając z twórczych dokonań poprzedników, budując coraz doskonalszy świat. Mechanizm ten musi być okupiony różnymi ofiarami i odbywać się może etapowo, każde pokolenie gdyż może odkryć tyko część prawdy. W tej liryce refleksyjnej o filozoficznym podłożu regularnie przywoływane są symbole odwołujące się do wspólnych dla całej ludzkości korzeni kulturowych (Fresk pompejański). W okolicy nuty socjalnej i filozoficznej pojawia się również w literaturze Asnyka świat przyrody (cykl W Tatrach - 1879). Po Odgłosach z gór Faleńskiego to jest kolejna próba ukazania specyfiki i piękna tego regionu.
Naczelną właściwością literaturze Asnyka jest umiarkowanie, powściągliwość tonu. Unika on mocnych kontrastów, nawet w literaturze o charakterze programowym. Charakterystyczne są również: brak przejaskrawień, jasność sformułowań i zwięzłość kompozycyjna. Najchętniej sięgał pisarz do pojęć abstrakcyjnych o szerokim zakresie i silnie oddziaływujących na zmysły: los, żal, trud, dusza, ideał, moc, harmonia. Mimo niewątpliwej przynależności poety do pokolenia pozytywistów należy pamiętać, że historyczna, w pierwszej kolejności niepodległościowa rola tradycji romantycznej była dla niego istotnym elementem przy tworzeniu w pierwszej kolejności tożsamości narodowej, lecz i własnego programu poetyckiego.
Zobacz także: CYKL SONETÓW NAD GŁĘBIAMI ADAMA ASNYKA, Literatura MARII KONOPNICKIEJ
Od końca lat 60., kiedy ukazały się Poezje I, zauważalne stają się zmiany w twórczości Asnyka. Początkowo tylko uzdolniony naśladowca romantyków rozpoczął odnajdować własny ton wypowiedzi poetyckiej. W tym okresie dominująca staje się miłość i myśli i przeżycia jej towarzyszące (Kucharski wskazuje na autobiograficzny motyw tych przemian - w 1868 poznał w Szczawnicy Anielę Grudzińską, chociaż jego listowne oświadczyny spotkały się z odmową, w dalszym ciągu w roku 1874 w Zakopanem pisarz poznaje i szczęśliwie zakochuje się w Zofii Kaczorowskiej, z którą bierze ślub już w roku kolejnym). Wpływ romantyzmu nadal jest widoczny, ważniejsze jest samo uczucie i wszystko co mu towarzyszy (nastroje, barwy, wzruszenia, wrażenia) aniżeli element tegoż kochania. Nie są istotne przymioty ukochanej czy jej wygląd, jedynie ekstatyczny stan upojenia, gdzie znajduje się podmiot liryczny. Od żywej kobiety ważniejsze są "akcesoria" - nastroje, światła, szmery, barwy i zapachy. Z tego okresu pochodzą w najwyższym stopniu chyba znane liryki Asnyka: Ja ciebie kocham, Gdybym był młodszy, Zwiędły listek i Pomiędzy nami nic nie było. W takich utworach nie odnajdziemy wizerunku czy nawet częściowo skonstruowanego obrazu kobiety, to raczej monolog wewnętrzny zakochanego, subiektywne spojrzenie na ideał, zapis stanów uczuciowych i specjalne wyczulenie na otaczające zjawiska (jak w wierszu Tęsknota):
Obłoki, co z ziemi wstają
I płyną w słońca blask złoty,
Ach, one mi się być zdają
Skrzydłami mojej tęsknoty.
Równocześnie zauważyć należy, Iż w tym okresie posługuje się Asnyk regularnie ironią romantyczną (Legenda pierwszej miłości, Posyłam kwiaty). Dystansujące spojrzenie, gra konwencjami literackimi i łączenie pierwiastków na przykład komicznych z tragicznymi albo wzniosłymi wskazują na twórcze eksploatowanie wzorców poetyckich poprzedniej epoki i próbę ich pogodzenia z nowymi prądami myślowymi. W tym czasie Asnyk coraz częściej rozpoczyna odchodzić od poglądów romantyków, a staje się jednym z "czcicieli światła" (jak określił pozytywistów Krzyżanowski). Pojawiają się utwory o charakterze rozpraw, kazań czy przemówień - to literatura programowa, publicystyczna. Nie utożsamiał się jednak pisarz do końca z poglądami "młodych", a próbując znaleźć kompromis miedzy ich poglądami a dokonaniami epoki wcześniejszej, szedł swoją, odrębną drogą. Z tego okresu pochodzą wiersze: Dzisiejszym idealistom i Do młodych, gdzie od "starych" domagał się aktywności działania i zerwania z iluzjami i mitami narodowymi ("Dziś trzeba zstąpić w sam środek burz / Potrzeba walczyć o życie" - Dzisiejszym idealistom), od "młodych" zaś poszanowania dla dokonań pokoleń poprzednich, historii i tradycji ("lecz nie depczcie przeszłości ołtarzy / Aczkolwiek sami macie doskonalsze wznieść" - Do młodych). Coraz częściej w okolicy współczesnych problemów społeczności rozpoczyna się pojawiać w twórczości Asnyka literatura refleksyjna, gdzie dostrzec można zaczątki myśli filozoficznej. Ostatecznie zostanie ona skrystalizowana w cyklu sonetów Nad głębiami. Naczelnym definicją światopoglądowym staje się przemijanie, które nie jest jednak widziane jako nieuchronny mechanizm, lecz jako obiekt dynamiki dziejowej. To powszechne prawo jest w zamyśle poety faktorem umożliwiającym zmierzania ku dobru i doskonałości. Każde kolejne pokolenie, gdzie istnieją jednostki kierujące się chęcią poznania prawdy i umiłowaniem sprawiedliwości zapisuje się w historii, a ich dokonania winny być istotne dla kolejnych takich samych jednostek - sił napędowych mechanizmów dziejowych. To powszechne dążenie do harmonii ludzkości wydaje się procesem celowym i naturalnym, a następne pokolenia korzystając z twórczych dokonań poprzedników, budując coraz doskonalszy świat. Mechanizm ten musi być okupiony różnymi ofiarami i odbywać się może etapowo, każde pokolenie gdyż może odkryć tyko część prawdy. W tej liryce refleksyjnej o filozoficznym podłożu regularnie przywoływane są symbole odwołujące się do wspólnych dla całej ludzkości korzeni kulturowych (Fresk pompejański). W okolicy nuty socjalnej i filozoficznej pojawia się również w literaturze Asnyka świat przyrody (cykl W Tatrach - 1879). Po Odgłosach z gór Faleńskiego to jest kolejna próba ukazania specyfiki i piękna tego regionu.
Naczelną właściwością literaturze Asnyka jest umiarkowanie, powściągliwość tonu. Unika on mocnych kontrastów, nawet w literaturze o charakterze programowym. Charakterystyczne są również: brak przejaskrawień, jasność sformułowań i zwięzłość kompozycyjna. Najchętniej sięgał pisarz do pojęć abstrakcyjnych o szerokim zakresie i silnie oddziaływujących na zmysły: los, żal, trud, dusza, ideał, moc, harmonia. Mimo niewątpliwej przynależności poety do pokolenia pozytywistów należy pamiętać, że historyczna, w pierwszej kolejności niepodległościowa rola tradycji romantycznej była dla niego istotnym elementem przy tworzeniu w pierwszej kolejności tożsamości narodowej, lecz i własnego programu poetyckiego.
Zobacz także: CYKL SONETÓW NAD GŁĘBIAMI ADAMA ASNYKA, Literatura MARII KONOPNICKIEJ
- Co znaczy PROZA MITOGRAFICZNA:
- Porównanie zobacz PROZA NOSTALGICZNA poezja adama asnyka co znaczy.
- Krzyżówka POWIEŚĆ SPOŁECZNA:
- Dlaczego obiera za swój element jednostkę jedynie jako członka ludzkiej gromady, ekipy socjalnej, środowiska zawodowego. Kładzie nacisk na te przedmioty losu i psychiki człowieka, które łączą go ze poezja adama asnyka krzyżówka.
- Co to jest POLICJA MROŻKA:
- Jak lepiej pierwszym dramatem Sławomira Mrożka. Napisana w 1958 r., znana jest także pod tytułem Policjanci. Akcja dramatu toczy się w nieokreślonym państwie, rządzonym poprzez Infanta i jego wuja regenta poezja adama asnyka co to jest.
- Słownik PARNASIZM:
- Kiedy literaturze francuskiej z połowy XIX w., będący reakcją na subiektywizm romantyzmu. Za prekursorów parnasizmu uważane jest Teofila Gautier, głoszącego kult formy i Teodora de Banville z jego hasłem poezja adama asnyka słownik.
- Czym jest POEMAT HEROICZNY:
- Od czego zależy określano w poezji polskiego oświecenia gatunek nawiązujący do tradycji starożytnego eposu (raczej Eneidy Wergiliusza), nowożytnej epiki wierszowanej (Orlanda szalonego L. Ariosta; Jerozolimy poezja adama asnyka czym jest.
Czym jest poezja adama asnyka znaczenie w Motywy literatura P .
