Co znaczy POEMAT HEROICZNY:
Tym mianem określano w poezji polskiego oświecenia gatunek nawiązujący do tradycji starożytnego eposu (raczej Eneidy Wergiliusza), nowożytnej epiki wierszowanej (Orlanda szalonego L. Ariosta; Jerozolimy wyzwolonej T. Tassa w przekładzie P. Kochanowskiego), a również do Pieśni Osjana J. Macphersona i Henriady Woltera. Epos sytuowano w poetykach normatywnych na szczycie gatunków, ale nie było pełnej zgodności co do cech klasycystycznych poematów określanych jako "poema heroiczne" albo "wiersz bohatyrski". Ujętą w ramy wiersza opowieść o ogromnej, bohaterskiej sprawie, ważnej dla losów całego narodu, należało oddać wysokim, epickim stylem (cechującym się mocą, zwięzłością i harmonią) w taki sposób, aby przebieg zdarzeń ukazał także działanie "machiny cudownej", tzn. sił nadprzyrodzonych - w zasadzie pozostających w kręgu wierzeń chrześcijańskich, jednakże dopuszczano także zjawiska zaczerpnięte z mitów pogańskich. Wątek obejmujący dzieje głównego bohatera winien być kanwą fabuły podległej prawom natury. W sferze ideału pozostawała jedność bohatera, czasu i akcji. "Bohatyra wielkiego", któremu cnoty i znamienite gesty zapewniają nieśmiertelność, należało ukazać jako uosobienie sławy i chwały. Opowieść o rzeczy "pamiętnej i bardzo ważnej" powinna także "sprawić podziwienie" u czytelników.
Pisarze oświeceniowi podejmowali próby sprostania wymogom eposu, o czym świadczą takie poematy jak: Wojna chocimska I. Krasickiego, Jagiellonida D. Bończy Tomaszewskiego, Stefan Czarniecki K. Koźmiana, Bard polski A.J. Czartoryskiego. W kontekście wzorca epopeicznego sytuuje się także kilka utworów J. P. Woronicza, napisanych przez wzgląd na planowanym "pieśnioksięgiem narodowym", między innymi Sejm wiślicki, Lech (Lechiada), Świątynia Sybilli. Za swoistą epopeję losów polskich legionistów uchodził utwór C. Godebskiego Wiersz do Legiów polskich, mający nadrzędną strukturę elegii. Poematy heroiczne cechowała: silna retoryczność literaturze i wynikająca stąd koncepcja barda oratora, górującego nad słuchaczami, do których przemawia w drugiej osobie; waloryzacja tradycji narodowej; dydaktyczne cele sławienia pewnych postaci i wartości; poddanie racjonalnej kontroli socjalnych, psychologicznych i nadnaturalnych motywacji działań bohaterów, a tym samym przekształcenie "cudowności epickich" w figurę retoryczną.
Wpływ antycznej tradycji przejawiało się w oświeceniowych poematach między innymi w odpowiednich zabiegach stylistycznych, doborze znacznych epitetów, komponowaniu porównań, konstruowaniu wątków i ustalonych sytuacji przez analogię do antycznych rozwiązań, a również w sposobie wprowadzania realiów onirycznych i wizji natchnionych (w poematach Woronicza patronują im cele narodowo patriotyczne i mesjanistyczna wiara w odzyskanie niepodległości). W mniejszym stopniu poematy nosiły znamiona wzorca Tassa i Ariosta. Śladem nawiązań do pierwszego są średniowieczne, fantastyczne motywy w Jagiellonidzie, z kolei wpływ drugiego ujawniał się raczej w dygresyjnym toku narracyjnym. Inspiracje Pieśni Osjana znalazły słowo w nastrojowości opisów w Wojnie chocimskiej. Wpływ Henriady ujawniało się w silnej retoryczności poematów i preferowaniu sztafażu alegorycznego zamiast mitologicznych "cudowności epickich".
Wpływy sentymentalizmu wywołały, szczególnie w momencie preromantyzmu, zmianę koncepcji głównego bohatera poematów heroicznych. Wzór dzielnego Achillesa i pobożnego Eneasza zastąpił "czuły" rycerz Fingal, wykreowany poprzez Macphersona w Pieśniach Osjana. Mechanizm przemian doprowadził także w tym czasie do odejścia od wzorca klasycystycznego eposu do natchnionej wizyjności Świątyni Sybilli Woronicza. Mimo podejmowanych licznych prób pisarskich nie ziściły się w oświeceniu marzenia Polaków o ogromnej narodowej epopei.
(Bożena Mazurkowa)
Zobacz także: CZARTORYSKI ADAM JERZY, KLASYCYZM, ŚWIˇTYNIA SYBILLI, WIERSZ DO LEGIÓW POLSKICH
Pisarze oświeceniowi podejmowali próby sprostania wymogom eposu, o czym świadczą takie poematy jak: Wojna chocimska I. Krasickiego, Jagiellonida D. Bończy Tomaszewskiego, Stefan Czarniecki K. Koźmiana, Bard polski A.J. Czartoryskiego. W kontekście wzorca epopeicznego sytuuje się także kilka utworów J. P. Woronicza, napisanych przez wzgląd na planowanym "pieśnioksięgiem narodowym", między innymi Sejm wiślicki, Lech (Lechiada), Świątynia Sybilli. Za swoistą epopeję losów polskich legionistów uchodził utwór C. Godebskiego Wiersz do Legiów polskich, mający nadrzędną strukturę elegii. Poematy heroiczne cechowała: silna retoryczność literaturze i wynikająca stąd koncepcja barda oratora, górującego nad słuchaczami, do których przemawia w drugiej osobie; waloryzacja tradycji narodowej; dydaktyczne cele sławienia pewnych postaci i wartości; poddanie racjonalnej kontroli socjalnych, psychologicznych i nadnaturalnych motywacji działań bohaterów, a tym samym przekształcenie "cudowności epickich" w figurę retoryczną.
Wpływ antycznej tradycji przejawiało się w oświeceniowych poematach między innymi w odpowiednich zabiegach stylistycznych, doborze znacznych epitetów, komponowaniu porównań, konstruowaniu wątków i ustalonych sytuacji przez analogię do antycznych rozwiązań, a również w sposobie wprowadzania realiów onirycznych i wizji natchnionych (w poematach Woronicza patronują im cele narodowo patriotyczne i mesjanistyczna wiara w odzyskanie niepodległości). W mniejszym stopniu poematy nosiły znamiona wzorca Tassa i Ariosta. Śladem nawiązań do pierwszego są średniowieczne, fantastyczne motywy w Jagiellonidzie, z kolei wpływ drugiego ujawniał się raczej w dygresyjnym toku narracyjnym. Inspiracje Pieśni Osjana znalazły słowo w nastrojowości opisów w Wojnie chocimskiej. Wpływ Henriady ujawniało się w silnej retoryczności poematów i preferowaniu sztafażu alegorycznego zamiast mitologicznych "cudowności epickich".
Wpływy sentymentalizmu wywołały, szczególnie w momencie preromantyzmu, zmianę koncepcji głównego bohatera poematów heroicznych. Wzór dzielnego Achillesa i pobożnego Eneasza zastąpił "czuły" rycerz Fingal, wykreowany poprzez Macphersona w Pieśniach Osjana. Mechanizm przemian doprowadził także w tym czasie do odejścia od wzorca klasycystycznego eposu do natchnionej wizyjności Świątyni Sybilli Woronicza. Mimo podejmowanych licznych prób pisarskich nie ziściły się w oświeceniu marzenia Polaków o ogromnej narodowej epopei.
(Bożena Mazurkowa)
Zobacz także: CZARTORYSKI ADAM JERZY, KLASYCYZM, ŚWIˇTYNIA SYBILLI, WIERSZ DO LEGIÓW POLSKICH
- Co znaczy POWIEŚĆ KATASTROFICZNA:
- Porównanie wszystkie polskie w najwyższym stopniu znaczne teksty katastroficzne powstały około 1925 r. Zwiastowały kres aktualnej cywilizacji, a w szczególności - kultury europejskiej, zdegenerowanej poemat heroiczny co znaczy.
- Krzyżówka POEZJA MISTRZÓW:
- Dlaczego ostatnich lat pozostaje pod dominującym wpływem Starych Mistrzów , z których każdy stworzył silnie wyróżniający się idiom poetycki. Ważne znaczenie, prócz tak zwany Ogromnej Czwórki (Jarosław poemat heroiczny krzyżówka.
- Co to jest PIEŚŃ DZIADA SOKALSKIEGO W KORDONIE CESARSKIM:
- Jak lepiej pobudką do napisania tego utworu było dla Franciszka Karpińskiego zatwierdzenie pierwszego rozbioru Polski na sejmie delegacyjnym we wrześniu 1773 r. Sygnalizuje to w tytule pieśni lokalizacja w poemat heroiczny co to jest.
- Słownik POETYCKIE OSOBLIWOŚCI I JÓZEF BAKA:
- Kiedy 1780) - najwybitniejszy (w okolicy Elżbiety Drużbackiej) i najoryginalniejszy pisarz doby saskiej. Popularność przyniosły mu utwory obce manierze klasycystycznej, a hołdujące estetyce i poetyce poemat heroiczny słownik.
- Czym jest PIELGRZYM:
- Od czego zależy się z ?Xac. peregrinus, a zawdzięczające swą postać pośrednictwu ?Xac. średniowiecznej (pelegrinus), dawniej oznaczało człowieka wędrującego do miejsca kultu, pątnika (od staropolskiego pąć poemat heroiczny czym jest.
Czym jest poemat heroiczny znaczenie w Motywy literatura P .
