Co znaczy PIEŚŃ DZIADA SOKALSKIEGO W KORDONIE CESARSKIM:
Bezpośrednią pobudką do napisania tego utworu było dla Franciszka Karpińskiego zatwierdzenie pierwszego rozbioru Polski na sejmie delegacyjnym we wrześniu 1773 r. Sygnalizuje to w tytule pieśni lokalizacja "w kordonie cesarskim", tzn. na terenach, które zostały oderwane od Rzeczypospolitej. Utwór jest zamierzoną stylizacją, a inspiracji dostarczyła Karpińskiemu autentyczna pieśń dziadowska, jedna z tych, które śpiewali na Ukrainie wędrowni lirnicy. Wiejski dziad żali się nad złem, jakie zakradło się do ojczyzny. W zgodzie z ludową wyobraźnią, skłonną do konkretyzacji abstrakcyjnych pojęć i zjawisk, pisarz nadał owemu złu postać biedy, która zdradziecko wemknęła się do państwie i zabrała wolność. Dziad, występujący w roli sędziego i moralisty, możnowładców obwinia o doprowadzenie do nieszczęścia, do zaprzepaszczenia najświętszej, najcenniejszej, z dawna szanowanej wartości.
Aktualizowany w Pieśni (żywotny w rodzimej tradycji) mit złotej przeszłości odwołuje się nie do szlacheckich, ale ludowych, naiwnych wyobrażeń o dawnych czasach. Wariant wybrany poprzez Karpińskiego oddaje marzenia najniższych warstw o sprawiedliwych, jednakowych prawach dla panów i chłopów, o poszanowaniu godności osobistej i prawa każdego człowieka do szczęścia. Analogiczny rodowód ma ojcowski wizerunek króla, który troskliwą opieką otacza wszystkich poddanych jak dzieci i przyjaciół. Na zasadzie kontrastu do tej idyllicznej wizji pisarz przeciwstawił obraz współczesnej rzeczywistości. Miejsce wolności zajęły przemoc i poniżenie, szerzy się nieszczerość i pochlebstwo i brak poszanowania dla ludzkiej godności.
Do wzorca pieśni ludowej nawiązuje także wersyfikacyjna i rytmiczna budowa utworu. Wyraziście wybijany, powtarzalny rytm, akcentujący melodyjność Pieśni, jest efektem wykorzystania 8 zgłoskowca z przedziałem średniówkowym (4+4) i precyzyjnych, stycznych rymów gramatycznych, które wyodrębniają poszczególne dwuwersy. Odpowiednio z ludowym wzorcem w większości strof, dzięki wykorzystaniu inwersji, w pozycji rymowej znalazły się czasowniki. W utworze widoczne są także nawiązania do ludowego języka i metody obrazowania: powtórzenia i personifikacja i animizacja pojęć abstrakcyjnych (biedy i wolności), zdrobnienia (skrzydełka, psięta, służka pański) i słownictwo kolokwialne (pospołu, stykają, polizuje).
W Historii mego wieku i ludzi, z którymi żyłem Karpiński zawarł informację, że po napisaniu tekstu przekazał go do śpiewania jednemu z wędrujących lirników ("za co on biedny później od Niemców ucierpiał"), ale badania folklorystyczne nie potwierdziły znajomości Pieśni w tamtych czasach. Brak także owego tekstu w zachowanych zbiorach pieśni ludowych z początku XIX w. Nie wymienia to jednak wysokiej oceny utworu, uznawanego za w najwyższym stopniu udaną stylizację folklorystyczną w dorobku Karpińskiego.
(Bożena Mazurkowa)
Zobacz także: ELEGIA, SENTYMENTALIZM
Aktualizowany w Pieśni (żywotny w rodzimej tradycji) mit złotej przeszłości odwołuje się nie do szlacheckich, ale ludowych, naiwnych wyobrażeń o dawnych czasach. Wariant wybrany poprzez Karpińskiego oddaje marzenia najniższych warstw o sprawiedliwych, jednakowych prawach dla panów i chłopów, o poszanowaniu godności osobistej i prawa każdego człowieka do szczęścia. Analogiczny rodowód ma ojcowski wizerunek króla, który troskliwą opieką otacza wszystkich poddanych jak dzieci i przyjaciół. Na zasadzie kontrastu do tej idyllicznej wizji pisarz przeciwstawił obraz współczesnej rzeczywistości. Miejsce wolności zajęły przemoc i poniżenie, szerzy się nieszczerość i pochlebstwo i brak poszanowania dla ludzkiej godności.
Do wzorca pieśni ludowej nawiązuje także wersyfikacyjna i rytmiczna budowa utworu. Wyraziście wybijany, powtarzalny rytm, akcentujący melodyjność Pieśni, jest efektem wykorzystania 8 zgłoskowca z przedziałem średniówkowym (4+4) i precyzyjnych, stycznych rymów gramatycznych, które wyodrębniają poszczególne dwuwersy. Odpowiednio z ludowym wzorcem w większości strof, dzięki wykorzystaniu inwersji, w pozycji rymowej znalazły się czasowniki. W utworze widoczne są także nawiązania do ludowego języka i metody obrazowania: powtórzenia i personifikacja i animizacja pojęć abstrakcyjnych (biedy i wolności), zdrobnienia (skrzydełka, psięta, służka pański) i słownictwo kolokwialne (pospołu, stykają, polizuje).
W Historii mego wieku i ludzi, z którymi żyłem Karpiński zawarł informację, że po napisaniu tekstu przekazał go do śpiewania jednemu z wędrujących lirników ("za co on biedny później od Niemców ucierpiał"), ale badania folklorystyczne nie potwierdziły znajomości Pieśni w tamtych czasach. Brak także owego tekstu w zachowanych zbiorach pieśni ludowych z początku XIX w. Nie wymienia to jednak wysokiej oceny utworu, uznawanego za w najwyższym stopniu udaną stylizację folklorystyczną w dorobku Karpińskiego.
(Bożena Mazurkowa)
Zobacz także: ELEGIA, SENTYMENTALIZM
- Co znaczy POEZJA SŁOWACKIEGO:
- Porównanie Juliusza Słowackiego (1809-1849), uznawanego za najwybitniejszego w okolicy Mickiewicza polskiego poetę romantycznego, podzielić można na kilka odrębnych etapów. Początki twórczości Słowackiego pieśń dziada sokalskiego w kordonie cesarskim co znaczy.
- Krzyżówka POSŁUCHAJCIE, BRACIA MIŁA:
- Dlaczego nadzwyczajne miejsce w dziejach naszej literaturze religijnej wieków średnich zajmuje niewielki, ośmiostrofkowy utwór zwany Żalami Matki Boskiej pod krzyżem albo Lamentem świętokrzyskim - od pieśń dziada sokalskiego w kordonie cesarskim krzyżówka.
- Co to jest POWIEŚCI REYMONTA:
- Jak lepiej Reymont debiutował naturalistycznymi nowelami z życia wsi: Zgon (1893), Zawierucha i Suka (1894). Wkrótce później opublikował reportaż Pielgrzymka na Jasną Górę (1895). W opowiadaniach ujawnił pieśń dziada sokalskiego w kordonie cesarskim co to jest.
- Słownik POEZJA EKSPRESJONISTYCZNA:
- Kiedy ekspresjonizm jako odrębny kierunek literacki pojawił się już na przełomie XIX i XX w., programową i teoretyczną samoświadomość zdobył dopiero na gruncie niemieckim u schyłku pierwszej dekady naszego pieśń dziada sokalskiego w kordonie cesarskim słownik.
- Czym jest PIEŚNI JANA KOCHANOWSKIEGO:
- Od czego zależy Księgi dwoje został opublikowany już po Zgonu Kochanowskiego, w roku 1586, w Drukarni Łazarzowej w Krakowie. Zamieszczono tu 25 pieśni ksiąg pierwszych i 24 pieśni ksiąg wtórych . Oprócz tego tomem pieśń dziada sokalskiego w kordonie cesarskim czym jest.
Czym jest pieśń dziada sokalskiego w kordonie cesarskim znaczenie w Motywy literatura P .
