Co znaczy NATURALIZM:
Kierunek w poezji Młodej Polski wykorzystujący przedmioty światopoglądu materialistycznego i scjentycznego, koncepcję Darwinowskiej walki o byt, Taine´owską teorię środowiska, akceptujący pesymistyczne skutki determinizmu, wykazujący zainteresowanie psychologią i fizjologią ludzką. Kluczowym założeniem naturalizmu było odtwarzanie rzeczywistości w najdrobniejszych szczegółach takimi samymi sposobami i narzędziami poznania, jakimi operują uczeni w laboratoriach. Naukowa sposób precyzyjnego oglądu wg C. Bernarda miała umożliwić "fotograficzny" zapis literacki. Wg Emila Zoli, który wytyczył program naturalizmu, nadrzędnym celem literatury było odwzorowanie "wycinka życia widzianego przez temperament twórcy". Naturalizm młodopolski przejął teoretyczną formułę Zoli, zasadniczą rangę przypisując "temperamentowi twórcy", a więc widzeniu subiektywistycznemu, co najpełniej wykorzysta w swych utworach Żeromski. Założenie naturalizmu wyłożone poprzez Zolę w Romansie eksperymentalnym (1880) rozwinął znakomity powieściopisarz francuski Guy de Maupassant. W Polsce najkonsekwentniej popularyzował zasady kierunku Antoni Sygietyński, autor studium Współczesna powieść we Francji dotyczącego twórczości Zoli, Flauberta i braci Goncourt. Przy współudziale Sygietyńskiego, Stanisława Witkiewicza, Adolfa Dygasińskiego i redaktora Artura Gruszeckiego wychodził w latach 1884-88 tygodnik "Wędrowiec" uchodzący za organ naturalistów. Prezentowano w nim nowe sposoby twórcze i drukowano utwory naturalistyczne. Do propagatorów polskiego naturalizmu należeli: A. Dygasiński - odwołujący się do logicznej teorii dziedziczności w szkicach i obrazach z życia wsi (Beldonek 1888, Zając 1900, Na pańskim dworze 1884, Głód i miłość 1885). Ignacy Dąbrowski - wykorzystujący technikę szczegółowej analizy w opisach stanów psychofizycznych swych bohaterów (zgon 1893), a również Zygmunt Niedźwiecki, zwany polskim Maupassantem - szydzący z najgorszych cech natury ludzkiej (zbiory Jedyne dzieło 1893, U ogniska 1894, Oczy 1905).
Rygorystyczny nakaz skrzętnego dokumentalizmu odrzucający wszelaką idealizację pozwolił naturalistom sięgnąć do tematyki normalnie pomijanej w poezji, jak ciemna strona egzystencji środowisk marginesowych, zdarzenie prostytucji, nędza proletariatu wiejskiego i przemysłowego, życie służby domowej, studenterii, podwójna moralność i obyczajowość klas posiadających. Wyczulenie naturalistów na wszelakie skrajności i wynaturzenia otaczającego świata sprowadziło do literatury bohaterów o zdeformowanej fizjologii (u Reymonta, Żeromskiego, Dygasińskiego) czy także z symptomami dolegliwości umysłowej (u Przybyszewskiego i Witkiewicza).
W powieściach realistyczno naturalistycznych lansuje się tematykę społeczno gospodarczą, co jest wyraźnym efektem ideologii pozytywizmu. Naturalizm rozwinął formę narracji w tak zwany "powieści środowiskowej" opisującej zbiorowość. Pośród głównych problemów zajmujących pisarzy pojawia się zdarzenie bezrobocia, głodu, bezdomności, migracji wewnętrznej (Komediantka i Fermenty Władysława Reymonta, Janka Gabrieli Zapolskiej). Przyczyn tragicznej sytuacji proletariatu upatruje się w bezwzględności rygorów rozwijającego się kapitalizmu. O różnorodnych formach wyzysku, w tym i moralnego, mówi się w powieściach i nowelach W.S. Reymonta, Żeromskiego, Bolesława Prusa. Pod wpływem dzieł Zoli (Germinal) i J.K. Huysmansa (Siostry Vatard) powstają powieści i opowiadania przemysłowe, których kluczowym tematem jest robota w fabrykach, hutach, kopalniach (Gruszeckiego Krety i Hutnik, Ignacego Sewera Maciejewskiego Nafta, Prusa Powracająca fala). W Ziemi obiecanej Reymonta, Fachowcu Wacława Berenta, Ludziach bezdomnych Żeromskiego robotnik pokazywany jest na tle monumentalnych maszyn; jest drobnym elementem rozpędzonego procesu produkcji, automatem ulegającym rytmowi fabryki. Maszyna jest porównana, za wzorem Zoli, do monstrum, potwora, kolosa, który straszy swą mocą (Żmija Andrzeja Niemojewskiego) albo wywołuje podziw (Pewnego dnia Reymonta). Fabryka przypomina naturalistom egzekutora determinizmu prowadzącego ludzkim losem w konsekwentnie okrutny sposób. "Łódzki moloch" w Ziemi obiecanej jest pułapką dla bezwolnych i bezradnych robotników, odrzuca jednostki słabe, nie pozostawia wyboru, wyzwala prymitywne zachowania. Pomimo tak negatywnego oświetlenia, zurbanizowany świat Ziemi obiecanej jest wyrazem naturalistycznej fascynacji energią i twórczym wysiłkiem ludzkim.
Wątek społeczno gospodarczy szeroko wykorzystywano w powieściach i opowiadaniach chłopskich. Typowo naturalistyczne opisy życia biedoty stosował, pochodzący ze wsi Władysław Orkan. Znajomość psychiki górali pozwoliła pisarzowi na rejestrację ich gwałtownych i zmiennych uczuć (Komornicy, Nad Urwiskiem). Reymont w nowelach chłopskich (Tomek Baran, Zgon, W jesienną noc) realizuje konwencję naturalistyczną poprzez odwzorowanie brzydoty otoczenia, nędzy materialnej i moralnej chłopów, poprzez porównanie swych bohaterów do zwierzęcych bestii kierowanych instynktem samozachowawczym. Kontrasty w relacjach socjalnych wsi wyraźnie zaznacza Żeromski, który nie stroni od drastycznych opisów bólu i cierpienia (Rozdzióbią nas kruki wrony..., Lekarz Piotr, Promień, Zmierzch, Zapomnienie). Kontakt z naturą i prostym ludem mógł wyzwalać uczucie zachwytu, przynosić swoiste katharsis, tak jak u Stanisława Witkiewicza mitologizującego świat gór (Na przełęczy) i Adolfa Dygasińskiego uciekającego na wieś przed zagrożeniem cywilizacji (Beldonek).
Ostrość widzenia pisarzy naturalistów wprowadziła do techniki opisu antyestetyzm i autentyzm. Z upodobaniem akcentowano przedmioty brzydoty, brutalizowano efekty językowe nie cofając się przed ulicznym żargonem i dosadnym słownictwem, nadmiernie eksponowano fizjologiczność i biologizm natury ludzkiej. Bezpośredniość obrazowania wykorzystana w procesie demaskacji ukrywanych dotąd sfer życia naraziła naturalistów na ataki ze strony krytyki zachowawczej, która zarzucała im podejmowanie "brudnych" tematów, a również ślepe naśladownictwo życiowych realiów. Przeciw naturalistycznej prozie przemawiały tradycyjne nawyki estetyczne, których bronili w najwyższym stopniu nawet rozwojowi pozytywiści (Aleksander Świętochowski, Maria Konopnicka, Eliza Orzeszkowa).
Naturaliści nie pozwolili zaprzęgnąć sztuki dla celów żadnej doktryny socjalnej. Żądali bezwzględnej prawdy o świecie i tylko "sztuka, która sama jest absolutem wolnym od wszelkich zobowiązań doraźnych" (Stanisław Przybyszewski) - mogła unieść prawdę realiów i dociec ich przyczyn. Dla Przybyszewskiego, którego przekonania były silnie nasycone naturalizmem, sztuka udostępniała artyście pewne wskazówki metafizyczne, a te umożliwiały penetracje "jaźni" kształtującej sposób istnienia. Przybyszewski poszukiwał podstaw świadomości w nieświadomych instynktach. Wg niego to nie wolna wola, lecz utajona moc psychiki rządzi ludzkimi czynami. W Zur Psychologie des Individuums potwierdził związek między aktywnością "nagiej duszy", a deterministycznie naznaczonym losem człowieka. Naturalizm nacechowany spirytualizmem wykładał prócz Przybyszewskiego Zenon Przesmycki (Miriam).
W drugiej fazie naturalizmu wierny zapis rzeczywistości zostaje wzbogacony o wartości subiektywistycznego wrażenia towarzyszącego obserwacji - w czym zbliżał się do impresjonizmu. W tym przejściowym etapie własne wystąpienia zaznaczają: Reymont, Żeromski i Wacław Sieroszewski. Ich proza niejednokrotnie posługuje się efektami malarskimi (opisy przyrody w Ludziach bezdomnych), odkrywa bogactwo koloru i światła, zachwyca się naturą, udoskonala opisową nastrojowość. W wielotomowej powieści Reymonta Chłopi (1904-1909) gra niepohamowanych namiętności i popęd erotyczny bohaterów wskazują na inspirację autora biologizmem i determinizmem. Wiarygodność układów rodzinnych, ich hierarchie i zależności zostały odtworzone na wzór realistyczny. Opisy natury zmieniającej się w projekcję psychicznych stanów postaci wykazały wpływ impresjonizmu. Synkretyzm metod w mistrzowskiej epopei chłopskiej uzupełniły impulsy mitotwórcze apoteozujące elementarne wartości duchowe "synów Piasta". Sieroszewski wzbogacił naturalistyczny opis o egzotyzm (Powieści chińskie 1903, Z fali na falę 1910) i o nowe w poezji europejskiej stanowisko poczuwania się do humanitarnej wspólnoty ze wszystkimi cierpiącymi ludźmi, bezwzględnie na geneza i kolor skóry. U Żeromskiego pojawił się bohater o naturalistycznej biografii - doświadczony poprzez los działacz buntownik (Judym z Ludzi bezdomnych, Odrowąż z Wiernej rzeki) o impresjonistycznej konstrukcji psychologicznej. Jego wrażliwość na krzywdę i zło wywodzi się z modernistycznej niezgody na rzeczywistość. Wg Kazimierza Wyki "połączenie naturalizmu z impresjonizmem i dekadentyzmem dało podstawy do rozwoju symbolizmu". Zarówno w prozie jak i w dramacie obserwuje się wzajemne wpływ tych kierunków.
Nurt dramatu naturalistycznego docierał do Polski przez recepcję utworów Henryka Ibsena (Nora, Upiory, Dzika kaczka), Augusta Strindberga (tata, Panna Julia, Sonata widm), Gerharta Hauptmanna (Tkacze, Hanusia), którzy atakowali moralność współczesnego mieszczaństwa, podważali stereotypy intelektualne i konwencje socjalne. Prawodawcą dramatu naturalistycznego, tak jak i powieści, był Emil Zola wypowiadający się przeciw sztuczności dotychczasowych utworów scenicznych. Nowy wzorzec dramatu akceptuje dialog stanowiący odbicie potocznej, luźnej rozmowy (koncepcja Sekundenstil Arno Holza i Johannesa Schlafa), analizuje środowisko mieszczan od strony psychologicznej i fizjologicznej, wprowadza sceny z życia filistra w celu sparodiowania jego ideałów i zachowań.
W Polsce dramat naturalistyczny reprezentują: Gabriela Zapolska, Jan August Kisielewski, Karol Hubert Rostworowski, Tadeusz Rittner. W oparciu o chwyty symbolistyczne i efekty sentymentalne Zapolska ośmiesza cnotliwość kołtuńską (Skiz, Ich czworo, Żabusia, Moralność pani Dulskiej). Kisielewski w plastyczny i żywiołowy sposób analizuje motywy zachowań mieszczan i filistrzejących pseudoartystów. Jego sztuki utrzymane są w tonie ironicznym i emanują subtelnym erotyzmem (W sieci, Karykatury). Naturalizm Rittnera wykazuje domieszkę przedmiotów symbolicznych. Zwykle były one zbyt abstrakcyjne i pozbawiały akcję dramatyczną wyrazistości (niemądry Jakub). W sztuce W małym domku przebieg konfliktów moralno etycznych urozmaica pojawienie się postaci senno wizyjnych. W ciekawy sposób Rittner wykorzystał pomysł nakładania się wymiarów rzeczywistości realnej i teatralnej w Człowieku z budki suflera. Pod wpływem rozbudowanej symboliki Wyspiańskiego znalazł się Rostworowski, posługujący się nawet stylem i rytmiką autora Wesela. Jednak połączenie środków naturalistycznych i symbolicznych nie dało pożądanych rezultatów ani w Zmartwychwstaniu, ani w Miłosierdziu. Sporym uznaniem cieszyły się te sztuki Rostworowskiego, gdzie harmonijnie zaistniały naturalizm z intelektualizmem: Judasz z Kariothu i Kajus Cezar Kaligula.
W niewolniczym procesie kopiowania zmysłowego obrazu świata polski naturalizm nie uniknął interferencji doświadczeń modernizmu i dekadentyzmu. Jako kierunek literacki wytworzył swoistą estetykę artystyczną spajającą ze sobą parnasistowską walkę o formę i naturalistyczną walkę o prawdę odtworzenia. Jako prąd myślowy doprowadził do ewolucji pesymizmu deterministycznego w pesymizm dekadencki. W epoce Młodej Polski naturalistyczna metoda pisarska nakładała się na technikę impresjonistyczną i symbolistyczną. W latach kolejnych weszła w związek z psychologizmem (w dziełach Z. Nałkowskiej) i ekspresjonizmem (w powieściach J. Kadena Bandrowskiego i Z. Uniłowskiego). W 20 leciu międzywojennym nawiązała do niej poezja faktu bliska autentyzmowi reportażowemu (utwory G. Morcinka, J. Kornackiego, H. Boguszewskiej i Z. Nałkowskiej).
(Marta Rabikowska)
Rygorystyczny nakaz skrzętnego dokumentalizmu odrzucający wszelaką idealizację pozwolił naturalistom sięgnąć do tematyki normalnie pomijanej w poezji, jak ciemna strona egzystencji środowisk marginesowych, zdarzenie prostytucji, nędza proletariatu wiejskiego i przemysłowego, życie służby domowej, studenterii, podwójna moralność i obyczajowość klas posiadających. Wyczulenie naturalistów na wszelakie skrajności i wynaturzenia otaczającego świata sprowadziło do literatury bohaterów o zdeformowanej fizjologii (u Reymonta, Żeromskiego, Dygasińskiego) czy także z symptomami dolegliwości umysłowej (u Przybyszewskiego i Witkiewicza).
W powieściach realistyczno naturalistycznych lansuje się tematykę społeczno gospodarczą, co jest wyraźnym efektem ideologii pozytywizmu. Naturalizm rozwinął formę narracji w tak zwany "powieści środowiskowej" opisującej zbiorowość. Pośród głównych problemów zajmujących pisarzy pojawia się zdarzenie bezrobocia, głodu, bezdomności, migracji wewnętrznej (Komediantka i Fermenty Władysława Reymonta, Janka Gabrieli Zapolskiej). Przyczyn tragicznej sytuacji proletariatu upatruje się w bezwzględności rygorów rozwijającego się kapitalizmu. O różnorodnych formach wyzysku, w tym i moralnego, mówi się w powieściach i nowelach W.S. Reymonta, Żeromskiego, Bolesława Prusa. Pod wpływem dzieł Zoli (Germinal) i J.K. Huysmansa (Siostry Vatard) powstają powieści i opowiadania przemysłowe, których kluczowym tematem jest robota w fabrykach, hutach, kopalniach (Gruszeckiego Krety i Hutnik, Ignacego Sewera Maciejewskiego Nafta, Prusa Powracająca fala). W Ziemi obiecanej Reymonta, Fachowcu Wacława Berenta, Ludziach bezdomnych Żeromskiego robotnik pokazywany jest na tle monumentalnych maszyn; jest drobnym elementem rozpędzonego procesu produkcji, automatem ulegającym rytmowi fabryki. Maszyna jest porównana, za wzorem Zoli, do monstrum, potwora, kolosa, który straszy swą mocą (Żmija Andrzeja Niemojewskiego) albo wywołuje podziw (Pewnego dnia Reymonta). Fabryka przypomina naturalistom egzekutora determinizmu prowadzącego ludzkim losem w konsekwentnie okrutny sposób. "Łódzki moloch" w Ziemi obiecanej jest pułapką dla bezwolnych i bezradnych robotników, odrzuca jednostki słabe, nie pozostawia wyboru, wyzwala prymitywne zachowania. Pomimo tak negatywnego oświetlenia, zurbanizowany świat Ziemi obiecanej jest wyrazem naturalistycznej fascynacji energią i twórczym wysiłkiem ludzkim.
Wątek społeczno gospodarczy szeroko wykorzystywano w powieściach i opowiadaniach chłopskich. Typowo naturalistyczne opisy życia biedoty stosował, pochodzący ze wsi Władysław Orkan. Znajomość psychiki górali pozwoliła pisarzowi na rejestrację ich gwałtownych i zmiennych uczuć (Komornicy, Nad Urwiskiem). Reymont w nowelach chłopskich (Tomek Baran, Zgon, W jesienną noc) realizuje konwencję naturalistyczną poprzez odwzorowanie brzydoty otoczenia, nędzy materialnej i moralnej chłopów, poprzez porównanie swych bohaterów do zwierzęcych bestii kierowanych instynktem samozachowawczym. Kontrasty w relacjach socjalnych wsi wyraźnie zaznacza Żeromski, który nie stroni od drastycznych opisów bólu i cierpienia (Rozdzióbią nas kruki wrony..., Lekarz Piotr, Promień, Zmierzch, Zapomnienie). Kontakt z naturą i prostym ludem mógł wyzwalać uczucie zachwytu, przynosić swoiste katharsis, tak jak u Stanisława Witkiewicza mitologizującego świat gór (Na przełęczy) i Adolfa Dygasińskiego uciekającego na wieś przed zagrożeniem cywilizacji (Beldonek).
Ostrość widzenia pisarzy naturalistów wprowadziła do techniki opisu antyestetyzm i autentyzm. Z upodobaniem akcentowano przedmioty brzydoty, brutalizowano efekty językowe nie cofając się przed ulicznym żargonem i dosadnym słownictwem, nadmiernie eksponowano fizjologiczność i biologizm natury ludzkiej. Bezpośredniość obrazowania wykorzystana w procesie demaskacji ukrywanych dotąd sfer życia naraziła naturalistów na ataki ze strony krytyki zachowawczej, która zarzucała im podejmowanie "brudnych" tematów, a również ślepe naśladownictwo życiowych realiów. Przeciw naturalistycznej prozie przemawiały tradycyjne nawyki estetyczne, których bronili w najwyższym stopniu nawet rozwojowi pozytywiści (Aleksander Świętochowski, Maria Konopnicka, Eliza Orzeszkowa).
Naturaliści nie pozwolili zaprzęgnąć sztuki dla celów żadnej doktryny socjalnej. Żądali bezwzględnej prawdy o świecie i tylko "sztuka, która sama jest absolutem wolnym od wszelkich zobowiązań doraźnych" (Stanisław Przybyszewski) - mogła unieść prawdę realiów i dociec ich przyczyn. Dla Przybyszewskiego, którego przekonania były silnie nasycone naturalizmem, sztuka udostępniała artyście pewne wskazówki metafizyczne, a te umożliwiały penetracje "jaźni" kształtującej sposób istnienia. Przybyszewski poszukiwał podstaw świadomości w nieświadomych instynktach. Wg niego to nie wolna wola, lecz utajona moc psychiki rządzi ludzkimi czynami. W Zur Psychologie des Individuums potwierdził związek między aktywnością "nagiej duszy", a deterministycznie naznaczonym losem człowieka. Naturalizm nacechowany spirytualizmem wykładał prócz Przybyszewskiego Zenon Przesmycki (Miriam).
W drugiej fazie naturalizmu wierny zapis rzeczywistości zostaje wzbogacony o wartości subiektywistycznego wrażenia towarzyszącego obserwacji - w czym zbliżał się do impresjonizmu. W tym przejściowym etapie własne wystąpienia zaznaczają: Reymont, Żeromski i Wacław Sieroszewski. Ich proza niejednokrotnie posługuje się efektami malarskimi (opisy przyrody w Ludziach bezdomnych), odkrywa bogactwo koloru i światła, zachwyca się naturą, udoskonala opisową nastrojowość. W wielotomowej powieści Reymonta Chłopi (1904-1909) gra niepohamowanych namiętności i popęd erotyczny bohaterów wskazują na inspirację autora biologizmem i determinizmem. Wiarygodność układów rodzinnych, ich hierarchie i zależności zostały odtworzone na wzór realistyczny. Opisy natury zmieniającej się w projekcję psychicznych stanów postaci wykazały wpływ impresjonizmu. Synkretyzm metod w mistrzowskiej epopei chłopskiej uzupełniły impulsy mitotwórcze apoteozujące elementarne wartości duchowe "synów Piasta". Sieroszewski wzbogacił naturalistyczny opis o egzotyzm (Powieści chińskie 1903, Z fali na falę 1910) i o nowe w poezji europejskiej stanowisko poczuwania się do humanitarnej wspólnoty ze wszystkimi cierpiącymi ludźmi, bezwzględnie na geneza i kolor skóry. U Żeromskiego pojawił się bohater o naturalistycznej biografii - doświadczony poprzez los działacz buntownik (Judym z Ludzi bezdomnych, Odrowąż z Wiernej rzeki) o impresjonistycznej konstrukcji psychologicznej. Jego wrażliwość na krzywdę i zło wywodzi się z modernistycznej niezgody na rzeczywistość. Wg Kazimierza Wyki "połączenie naturalizmu z impresjonizmem i dekadentyzmem dało podstawy do rozwoju symbolizmu". Zarówno w prozie jak i w dramacie obserwuje się wzajemne wpływ tych kierunków.
Nurt dramatu naturalistycznego docierał do Polski przez recepcję utworów Henryka Ibsena (Nora, Upiory, Dzika kaczka), Augusta Strindberga (tata, Panna Julia, Sonata widm), Gerharta Hauptmanna (Tkacze, Hanusia), którzy atakowali moralność współczesnego mieszczaństwa, podważali stereotypy intelektualne i konwencje socjalne. Prawodawcą dramatu naturalistycznego, tak jak i powieści, był Emil Zola wypowiadający się przeciw sztuczności dotychczasowych utworów scenicznych. Nowy wzorzec dramatu akceptuje dialog stanowiący odbicie potocznej, luźnej rozmowy (koncepcja Sekundenstil Arno Holza i Johannesa Schlafa), analizuje środowisko mieszczan od strony psychologicznej i fizjologicznej, wprowadza sceny z życia filistra w celu sparodiowania jego ideałów i zachowań.
W Polsce dramat naturalistyczny reprezentują: Gabriela Zapolska, Jan August Kisielewski, Karol Hubert Rostworowski, Tadeusz Rittner. W oparciu o chwyty symbolistyczne i efekty sentymentalne Zapolska ośmiesza cnotliwość kołtuńską (Skiz, Ich czworo, Żabusia, Moralność pani Dulskiej). Kisielewski w plastyczny i żywiołowy sposób analizuje motywy zachowań mieszczan i filistrzejących pseudoartystów. Jego sztuki utrzymane są w tonie ironicznym i emanują subtelnym erotyzmem (W sieci, Karykatury). Naturalizm Rittnera wykazuje domieszkę przedmiotów symbolicznych. Zwykle były one zbyt abstrakcyjne i pozbawiały akcję dramatyczną wyrazistości (niemądry Jakub). W sztuce W małym domku przebieg konfliktów moralno etycznych urozmaica pojawienie się postaci senno wizyjnych. W ciekawy sposób Rittner wykorzystał pomysł nakładania się wymiarów rzeczywistości realnej i teatralnej w Człowieku z budki suflera. Pod wpływem rozbudowanej symboliki Wyspiańskiego znalazł się Rostworowski, posługujący się nawet stylem i rytmiką autora Wesela. Jednak połączenie środków naturalistycznych i symbolicznych nie dało pożądanych rezultatów ani w Zmartwychwstaniu, ani w Miłosierdziu. Sporym uznaniem cieszyły się te sztuki Rostworowskiego, gdzie harmonijnie zaistniały naturalizm z intelektualizmem: Judasz z Kariothu i Kajus Cezar Kaligula.
W niewolniczym procesie kopiowania zmysłowego obrazu świata polski naturalizm nie uniknął interferencji doświadczeń modernizmu i dekadentyzmu. Jako kierunek literacki wytworzył swoistą estetykę artystyczną spajającą ze sobą parnasistowską walkę o formę i naturalistyczną walkę o prawdę odtworzenia. Jako prąd myślowy doprowadził do ewolucji pesymizmu deterministycznego w pesymizm dekadencki. W epoce Młodej Polski naturalistyczna metoda pisarska nakładała się na technikę impresjonistyczną i symbolistyczną. W latach kolejnych weszła w związek z psychologizmem (w dziełach Z. Nałkowskiej) i ekspresjonizmem (w powieściach J. Kadena Bandrowskiego i Z. Uniłowskiego). W 20 leciu międzywojennym nawiązała do niej poezja faktu bliska autentyzmowi reportażowemu (utwory G. Morcinka, J. Kornackiego, H. Boguszewskiej i Z. Nałkowskiej).
(Marta Rabikowska)
- Co znaczy NIC DWA RAZY SZYMBORSKIEJ:
- Porównanie liryk Szymborskiej (śpiewany poprzez Łucję Prus i Korę) od wielu lat przyciąga odbiorców prostotą kompozycji i mądrością prawdy, która głosi, Iż wszystko zdarza się tylko raz. Wiersz wyraźnie naturalizm co znaczy.
- Krzyżówka NIE BOSKA KOMEDIA:
- Dlaczego poprzez Zygmunta Krasińskiego i wydany w 1835 r., powszechnie uważany za arcydzieło polskiego romantyzmu. Naukowcy wydzielili w nim niejako dwa dramaty. Pierwszy, obejmujący pierwszą i drugą część naturalizm krzyżówka.
- Co to jest NEGATYW SZYMBORSKIEJ:
- Jak lepiej w ekipie liryków żałobnych, w okolicy wielu wybitnych wierszy z tomu Koniec i start (na przykład Kot w pustym mieszkaniu, Pożegnanie widoku, Rachunek elgijny), które są przejmującym szeptem osoby naturalizm co to jest.
- Słownik NIEMCEWICZ JULIAN URSYN (1758-1841):
- Kiedy obywatelskiej i patriotycznej postawie, której dawał słowo w publicznych wystąpieniach, jak i w swych utworach, ten wszechstronnie uzdolniony poeta cieszył się zasłużoną sławą i wysokim autorytetem naturalizm słownik.
- Czym jest NOWELISTYKA:
- Od czego zależy jednowątkowym utworem niewielkich rozmiarów. Posiada wyraziście zarysowana akcję, zwykle zamkniętą kompozycję. Opiera się na kontrastowej budowie świata przedstawionego. Przez wzgląd na niewielką naturalizm czym jest.
Czym jest naturalizm znaczenie w Motywy literatura N .
