Co znaczy BARABARA RADZIWIŁŁÓWNA:
Dzieło Alojzego Felińskiego, uznawane za najdoskonalszą polską tragedię neoklasycystyczną, w pierwotnej wersji powstało już w 1809 r. Wysoko zostało ocenione poprzez krytyków na posiedzeniach Towarzystwa Iksów i Towarzystwa Przyjaciół Nauk. Inscenizacja sztuki w teatrze warszawskim (1817) stała się ogromnym wydarzeniem artystycznym i patriotycznym. Widzowie podziwiali literacki kunszt dramatopisarza, piękno języka, mistrzostwo stylu, dostojne wizerunki postaci, a również docenili rangę budującego przykładu zaczerpniętego ze złotego wieku "oświeconych i potężnych Zygmuntów".
Konstrukcja pięcioaktowej sztuki nawiązuje do dzieł tragików francuskich XVII w. (raczej J. Racine´a), z kolei w kreacji postaci i sposobie prezentowania narodowego "czucia" ujawniają się tendencje sentymentalne (głoszenie praw serca i przybliżanie czułej, wrażliwej natury ludzkiej). Kanwą dzieła jest narodowy, "królewski" temat historyczny. Obiektem tragicznego konfliktu poeta uczynił spór pomiędzy narodem szlacheckim a Zygmuntem Augustem przez wzgląd na potajemnym ślubem władcy z przedstawicielką Radziwiłłów - litewskiego rodu książęcego. Zatarg trwający kilka lat, dyskutowany na dwu sejmach piotrkowskich, ostatecznie został rozstrzygnięty na korzyść króla, jednakże koronacja Barbary odbyła się bez formalnego przyzwolenia sejmu i senatu. Odpowiednio z klasycystycznymi normami Feliński ograniczył przebieg sporu do jednej doby, przywołując niezbędne fakty i wydarzenia w stosunkach i wspomnieniach postaci. Osią tragedii uczynił konflikt pomiędzy władzą a miłością, prawami serca a racją stanu i państwa. August broni przed królową matką i szlachtą swego prawa do osobistego szczęścia - uświęconej węzłem małżeńskim miłości do Barbary i nienaruszalności danego jej, królewskiego słowa. Kiedy już się wydaje, Iż zażegnano konflikt i wszelakie przeszkody stojące na drodze do szczęścia małżonków zostały pokonane, w finale sztuki dochodzi do katastrofy, po której Zygmunt musi "żyć bez Barbary". W kategoriach "ofiary" dla Polski traktuje odebranie mu prawa do osobistego szczęścia. W poczuciu krzywdy Zygmunt dźwiga wymagania władcy.
Barbara Radziwiłłówna to tragedia "racji", miejsce zdarzeń zajęła gdyż prezentacja argumentów stron biorących udział w sporze, a wizerunki bohaterów (Barbary, Zygmunta, Izabeli, Bony, Kmity i marszałka Boratyńskiego) czytelnie współgrają z ich postawą wobec nadrzędnego konfliktu. Długie, patetyczne tyrady bohaterów osłabiają wyrazistość i dramatyczny "nerw" akcji, ale dzięki nim sztuka zdobyła ponadczasowy wymiar i uniwersalną wymowę. Sztuka Felińskiego to w pierwszej kolejności dramat o władzy, sposobach jej sprawowania i o zasadach, odpowiednio z którymi winny być kształtowane stosunki pomiędzy królem i poddanymi. Koncepcja ogólnonarodowej zgody, respektowanie poprzez władcę interesu poddanych i kompromisowe rozwiązywanie wszelkich problemów to zagadnienia, które były istotne dla Polaków u początków Królestwa Kongresowego. W nowej sytuacji politycznej dążono do umocnienia zasad demokracji i uregulowania w duchu porozumienia stosunków z obcym władcą, narzuconym narodowi poprzez kongres wiedeński.
Sztuka Felińskiego to także dzieło o ogromnej miłości skazanej na niepowodzenie w konflikcie z władzą i nadrzędną racją stanu. Ten aspekt tragedii akcentuje kreacja Barbary i Zygmunta jako sentymentalnych kochanków broniących praw serca, a zarazem uczestników wydarzeń politycznych. Ponadczasowy wymiar zyskały w sztuce racje narodowej wspólnoty, "święta polskość" i szczęście całego państwie. Wszyscy polscy bohaterzy uzyskali pozytywne wizerunki (w ostatecznym rozrachunku nawet Kmita), a w ich postawach poeta wyeksponował skłonność do pojednania i rozsądnych rozwiązań w imię nadrzędnego interesu państwa i narodu. Tylko bezwzględna Bona trucicielka jest uosobieniem zła i sił obcych i wrogich, działających na szkodę państwie. Kieruje się wyrachowaniem i chłodną, racjonalną kalkulacją. Ucieleśnia chorobliwe ambicje, żądzę władzy i egoizm. Jej synonim to wrażliwa, czuła i szlachetna Barbara, która dla pojednania króla z poddanymi gotowa jest wyrzec się małżeństwa z Zygmuntem. Kontrast wizerunku Barbary i Bony symbolizuje także ponadczasowy antagonizm dobra i zła. Narodowy i polityczny wątek dziejów tytułowej bohaterki nabiera w sztuce znamion paraboli losów Polski - obie zostały "zamordowane" poprzez obce siły w momencie, gdy pojawiła się szansa na szczęśliwe rozwiązanie dotychczasowych problemów i konfliktów.
Sztuka Felińskiego silnie oddziaływała na uczucia widzów i wyciskała łzy widowni raczej za sprawą historii miłości tragicznej. W ówczesnej sytuacji politycznej szczególnej rangi nabrał jednak wątek patriotyczny i narodowy. Wzniosłe i budujące obrazy dawnej potęgi Rzeczypospolitej umacniały ducha narodowego i ożywiały nadzieje na odrodzenie się państwie z upadku.
(Bożena Mazurkowa)
Zobacz także: KLASYCYZM, SENTYMENTALIZM, TOWARZYSTWO IKSÓW, TRAGEDIA
Konstrukcja pięcioaktowej sztuki nawiązuje do dzieł tragików francuskich XVII w. (raczej J. Racine´a), z kolei w kreacji postaci i sposobie prezentowania narodowego "czucia" ujawniają się tendencje sentymentalne (głoszenie praw serca i przybliżanie czułej, wrażliwej natury ludzkiej). Kanwą dzieła jest narodowy, "królewski" temat historyczny. Obiektem tragicznego konfliktu poeta uczynił spór pomiędzy narodem szlacheckim a Zygmuntem Augustem przez wzgląd na potajemnym ślubem władcy z przedstawicielką Radziwiłłów - litewskiego rodu książęcego. Zatarg trwający kilka lat, dyskutowany na dwu sejmach piotrkowskich, ostatecznie został rozstrzygnięty na korzyść króla, jednakże koronacja Barbary odbyła się bez formalnego przyzwolenia sejmu i senatu. Odpowiednio z klasycystycznymi normami Feliński ograniczył przebieg sporu do jednej doby, przywołując niezbędne fakty i wydarzenia w stosunkach i wspomnieniach postaci. Osią tragedii uczynił konflikt pomiędzy władzą a miłością, prawami serca a racją stanu i państwa. August broni przed królową matką i szlachtą swego prawa do osobistego szczęścia - uświęconej węzłem małżeńskim miłości do Barbary i nienaruszalności danego jej, królewskiego słowa. Kiedy już się wydaje, Iż zażegnano konflikt i wszelakie przeszkody stojące na drodze do szczęścia małżonków zostały pokonane, w finale sztuki dochodzi do katastrofy, po której Zygmunt musi "żyć bez Barbary". W kategoriach "ofiary" dla Polski traktuje odebranie mu prawa do osobistego szczęścia. W poczuciu krzywdy Zygmunt dźwiga wymagania władcy.
Barbara Radziwiłłówna to tragedia "racji", miejsce zdarzeń zajęła gdyż prezentacja argumentów stron biorących udział w sporze, a wizerunki bohaterów (Barbary, Zygmunta, Izabeli, Bony, Kmity i marszałka Boratyńskiego) czytelnie współgrają z ich postawą wobec nadrzędnego konfliktu. Długie, patetyczne tyrady bohaterów osłabiają wyrazistość i dramatyczny "nerw" akcji, ale dzięki nim sztuka zdobyła ponadczasowy wymiar i uniwersalną wymowę. Sztuka Felińskiego to w pierwszej kolejności dramat o władzy, sposobach jej sprawowania i o zasadach, odpowiednio z którymi winny być kształtowane stosunki pomiędzy królem i poddanymi. Koncepcja ogólnonarodowej zgody, respektowanie poprzez władcę interesu poddanych i kompromisowe rozwiązywanie wszelkich problemów to zagadnienia, które były istotne dla Polaków u początków Królestwa Kongresowego. W nowej sytuacji politycznej dążono do umocnienia zasad demokracji i uregulowania w duchu porozumienia stosunków z obcym władcą, narzuconym narodowi poprzez kongres wiedeński.
Sztuka Felińskiego to także dzieło o ogromnej miłości skazanej na niepowodzenie w konflikcie z władzą i nadrzędną racją stanu. Ten aspekt tragedii akcentuje kreacja Barbary i Zygmunta jako sentymentalnych kochanków broniących praw serca, a zarazem uczestników wydarzeń politycznych. Ponadczasowy wymiar zyskały w sztuce racje narodowej wspólnoty, "święta polskość" i szczęście całego państwie. Wszyscy polscy bohaterzy uzyskali pozytywne wizerunki (w ostatecznym rozrachunku nawet Kmita), a w ich postawach poeta wyeksponował skłonność do pojednania i rozsądnych rozwiązań w imię nadrzędnego interesu państwa i narodu. Tylko bezwzględna Bona trucicielka jest uosobieniem zła i sił obcych i wrogich, działających na szkodę państwie. Kieruje się wyrachowaniem i chłodną, racjonalną kalkulacją. Ucieleśnia chorobliwe ambicje, żądzę władzy i egoizm. Jej synonim to wrażliwa, czuła i szlachetna Barbara, która dla pojednania króla z poddanymi gotowa jest wyrzec się małżeństwa z Zygmuntem. Kontrast wizerunku Barbary i Bony symbolizuje także ponadczasowy antagonizm dobra i zła. Narodowy i polityczny wątek dziejów tytułowej bohaterki nabiera w sztuce znamion paraboli losów Polski - obie zostały "zamordowane" poprzez obce siły w momencie, gdy pojawiła się szansa na szczęśliwe rozwiązanie dotychczasowych problemów i konfliktów.
Sztuka Felińskiego silnie oddziaływała na uczucia widzów i wyciskała łzy widowni raczej za sprawą historii miłości tragicznej. W ówczesnej sytuacji politycznej szczególnej rangi nabrał jednak wątek patriotyczny i narodowy. Wzniosłe i budujące obrazy dawnej potęgi Rzeczypospolitej umacniały ducha narodowego i ożywiały nadzieje na odrodzenie się państwie z upadku.
(Bożena Mazurkowa)
Zobacz także: KLASYCYZM, SENTYMENTALIZM, TOWARZYSTWO IKSÓW, TRAGEDIA
- Co znaczy BALLADY I ROMANSE:
- Porównanie Ballad i romansów powstawał w latach 1819-1821, a został opublikowany poprzez Adama Mickiewicza w czerwcu 1822 r. w pierwszym tomie Literaturze wspólnie z czterema innymi wierszami (cenzura nie barabara radziwiłłówna co znaczy.
- Krzyżówka BALLADYNA. TRAGEDIA W 5 AKTACH:
- Dlaczego dramatów Słowackiego, napisany w r. 1843 w Genewie, a wydany w 1839 r. w Paryżu. Autor od początku był świadom nowatorstwa i oryginalności utworu, który, jak pisał, otworzył [...] nową drogę, nowy barabara radziwiłłówna krzyżówka.
- Co to jest BIBLIA A LITERATURA:
- Jak lepiej święte Starego i Nowego Testamentu) spisana w oryginale w językach hebrajskim, aramejskim i greckim, funkcjonowała w średniowieczu w pierwszej kolejności w wersji łacińskiej, potem również w barabara radziwiłłówna co to jest.
- Słownik BÓG W POEZJI:
- Kiedy teoretyczne koncepcje dotyczące związków literatury i religii, czy innymi słowami - metody przejawiania się sacrum w poezji. Pierwsza twierdzi, Iż sakralizacji podlega w zasadzie cała tematyka utworu barabara radziwiłłówna słownik.
- Czym jest BOGUSŁAWSKI WOJCIECH (1757-1829):
- Od czego zależy dyrektorem Teatru Narodowego, dramaturgiem, tłumaczem i aktorem zasłużonym dla dziejów polskiej sceny. Uczęszczał do konwiktu pijarskiego i Szkół Nowodworskich w Krakowie. W 1778 r., po krótkim barabara radziwiłłówna czym jest.
Czym jest barabara radziwiłłówna znaczenie w Motywy literatura B .
