Postać WŁADYSŁAW GRABSKI biografia

Kim był WŁADYSŁAW GRABSKI, co zrobił: 7 lipca 1 8 7 4 - 1 marca 1 9 3 8 Urodził się w Borowie, koło Łowicza, w rodzinie ziemiańskiej. W latach 1892-1895 studiował edukacji polityczne i historię na paryskiej Sorbonie i do 1897 r. w Szkole Nauk Politycznych w Paryżu. W dalszym ciągu studiował edukacji rolnicze w Halle. Po powrocie zamieszkał w rodzinnym majątku w Borowie. Zajmował się działalnością społeczno-gospodarczą i naukową. Jego zainteresowania koncentrowały się wokół problematyki wsi. W młodości, pod wpływem brata, Stanisława, był związany z ruchem socjalistycznym. W dalszym ciągu zbliżył się do endecji. Od 1905 r. był członkiem Ligi Narodowej. W latach 1906-1912 był posłem do rosyjskiej Dumy z ramienia Stronnictwa Narodowo-Demokratycznego. Działał w Centralnym Towarzystwie Rolniczym, gdzie od 1913 r. był wiceprezesem. Wydawał i współredagował "Rocznik Statystyczny Królestwa Polskiego". Po wybuchu I wojny światowej popierał prorosyjską orientację. Wchodził w skład utworzonego w Warszawie Komitetu Narodowego Polskiego. Był inicjatorem i w latach 1914-1915 przewodniczącym Centralnego Komitetu Obywatelskiego. Po zajęciu Warszawy poprzez Niemców wyjechał do Moskwy. Działał w Radzie Towarzystwa Pomocy Ofiarom Wojny w Polsce. Po rewolucji lutowej w Rosji był członkiem Komisji Likwidacyjnej ds. Królestwa Polskiego (1917). W kwietnu 1918 r. wrócił do Warszawy. Jako przedstawiciel orientacji antyniemieckiej był więziony poprzez Niemców w Modlinie. Po zwolnieniu był ministrem rolnictwa w rządzie Józefa Świerzyńskiego (październik - listopad 1918). Zorganizował, a od 1919 r. przewodniczył Głównemu Urzędowi Likwidacyjnemu. Jako członek delegacji polskiej uczestniczył w konferencji pokojowej w Paryżu (1919). Odpowiadał za kwestie ekonomiczno-finansowe. W latach 1919-1922 był posłem do Sejmu Ustawodawczego z ramienia Związku Ludowo-Narodowego. W grudniu 1919 r. został ministrem skarbu w rządzie Leopolda Skulskiego i pełnił tę funkcję do listopada 1920 r. Od 23 czerwca do 24 lipca 1920 r. był premierem rządu. Zorganizował i był członkiem Porady Obrony Państwa. Szukając pomocy dla Polski w momencie klęsk w wojnie polsko-bolszewickiej, przebywał na konferencji w Spa. Zgodził się z propozycjami premiera Ogromnej Brytanii, Lloyda George’a. Zrezygnował z Zaolzia, Wilna, uznał linię Curzona, zgodził się na ograniczenie uprawnień polskich w Wolnym Mieście Gdańsku. Po powrocie do państwie został ostro skrytykowany i podał się do dymisji. W latach 1921-1922 był wyjątkowym komisarzem rządu do spraw repatriacji Polaków z Rosji radzieckiej. Był także dyrektorem Polsko-Amerykańskiego Komitetu Pomocy Dzieciom. Od stycznia do lipca 1923 r. pełnił funkcję ministra skarbu w rządzie Wincentego Witosa. Brak poparcia ze strony rządu i większości parlamentarnej dla jego trzyletniego programu reformy skarbowej wywołały, że podał się do dymisji. Hiperinflacja i strajki robotnicze wymusiły powołanie rządu pozaparlamentarnego. W grudniu 1923 r. został premierem tego rządu i ministrem skarbu. Doprowadził do zrównoważenia budżetu przez wyjątkowy podatek majątkowy, redukcję kosztów państwowych. Zlikwidował deficyt Polskich Kolei Państwowych, wprowadzając podniesione taryfy kolejowe. W 1924 r. utworzył Bank Polski i przeprowadził reformę walutową. Markę polską zastąpiono złotym. Reformy te uratowały Polskę od kryzysu gospodarczego i politycznego. Stworzyły fundamenty pod przyszły postęp państwa. W 1925 r. doprowadził także do podpisania konkordatu z Watykanem i uchwalenia ustaw językowych i o reformie rolnej. Wojna celna z Niemcami, a również brak porozumienia z kierownictwem Banku Polskiego osłabiły budżet państwa, a on sam podał się pod koniec roku do dymisji. Poświęcił się pracy naukowej w Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego, gdzie w latach 1926-1928 był rektorem. Zmarł w Warszawie. (KM)