Postać STANISŁAW KONARSKI właśc. Hieronim Konarski biografia

Kim był STANISŁAW KONARSKI właśc. Hieronim Konarski co zrobił: 3 0 września 1 7 0 0 - 3 sierpnia 1 7 7 3 Urodził się Żarczycach koło Ję-drzejowa w rodzinie szlacheckiej. Był najmłodszym z dziesięciorga dzieci Jerzego i Heleny Konarskich. Po przedwczesnej zgonu rodziców dziećmi opiekowali się ich krewni ze strony matki - Antoni Czermiński i Jan Tarło (biskup poznański i warszawski). To właśnie ten drugi zapewnił środki na edukację swego uzdolnionego kuzyna. Konarski na początku wstąpił w 1715 r. do zakonu pijarów i przyjął zakonne imię Stanisław, pod którym jest znany do dzisiaj. Zakon pijarów, sprowadzony do Polski w 1642 r., tworzył konkurencyjne w relacji do kolegiów jezuickich szkolnictwo średnie. Także sposoby nauczania wprowadzone w tym szkolnictwie były odmienne od coraz bardziej skostniałych metod użytkowanych w kiedyś przodujących szkołach jezuickich. Szczególnie objawiało się to w kładzeniu nacisku na wychowanie obywatelskie i edukacji przyrodnicze, w przeciwieństwie od tradycyjnego kształcenia humanistycznego w kolegiach jezuickich. Konarski przed podjęciem działań zmierzających do reformy szkolnictwa zyskał przedtem gruntowne wykształcenie. Na początku ukończył słynne rzymskie Collegium Nazarenum, a później studiował między innymi we Francji, Niemczech i Austrii. Po powrocie do Polski był na początku nauczycielem w kolegiach pijarskich w Krakowie i Rzeszowie. Dziełem jego życia stało się jednak powstanie w 1740 r. Collegium Nobilium, wzorcowej szkoły pijarskiej założonej w War-szawie, gdzie zamierzano kształcić elitę intelektualną, przygotowującą re-formę Rzeczypospolitej. Konarski narzu-cił w tym zakładzie wychowawczym wykorzystywanie nowoczesnych metod nauczania i wprowadzenie nowych elementów (historia, ekonomia, języki nowożytne, edukacji przyrodnicze). Przygotowało to grunt na początku pod reformę kolegiów pijarskich, a później zmiany w szkolnictwie jezuickim i działalność Komisji Nauki Narodowej. W pe-dagogice opierał się na wzorcach francuskich, atakując skostniałe wzory wychowaw-cze i dydaktyczne, polegające się na przykładach greckich i rzymskich. Wybu-dował dla Collegium okaza-ły pałac wg projektu Jakuba Fontany. Placówką kierował jako rektor poprzez 25 lat (sama szkoła przetrwała do upadku stworzenia listopadowego). Po wyborze Stanisława Augusta Ponia-towskiego zaliczał się do grona przyjaciół króla i ucze-stniczył w jego słynnych obiadach czwartkowych. Inicjował także i namawiał władcę do utworzenia Szkoły Rycerskiej, która stała się kuźnią kształcącą młodych oficerów, stojących później na czele armii polskiej w wojnie z Rosją w 1791 r. i w trakcie stworzenia kościuszkowskiego. Władca, doceniający jego zasługi dla reformy Rzeczypo-spolitej, uhonorował go szczególnym medalem wybitym na jego cześć: "Sa-pere auso" (Temu, który odważył się być mądry). Upadek Rzeczypospolitej w 1772 r. i pierwszy rozbiór Polski przyspieszyły jego zgon. Zmarł w 1773 r., a jego pogrzeb w Warszawie zamienił się w manifestację narodową. Przeszedł do historii Polski nie tylko z racji na własną działalność reformatorską. Był również jednym z w najwyższym stopniu uzdolnionych pisarzy politycznych i publicystów XVIII w. Sławę przyniosło mu dzieło O skutecznym rad sposobie, zawierające całościową wizję reform ko-niecznych do przeprowadzenia w kraju polskim. Traktat został wydany w latach 1760-1763. Konarski pokazywał w nim wady tkwiące w samym sy-stemie ustrojowym demokracji szlacheckiej, w pierwszej kolejności szkodliwość liberum veto. Proponował wykorzystanie zasady większości w sejmie, co za-powiadało natomiast nadchodzące reformy Sejmu Wielkiego i przyjęcie Kon-stytucji 3 maja. (RK)