Postać NELSON ROLIHLAHLA MANDELA biografia

Kim był NELSON ROLIHLAHLA MANDELA co zrobił: u r . 1 8 lipca 1 9 1 8 Urodził się w rodzinie wodza plemienia Khosa, w rejonie Umtaty. W wieku 7 lat zaczął naukę w szkole prowadzonej poprzez księdza-metodystę. On nadał mu imię Nelson. Na uniwersytecie w Fort Hare ukończył studia prawnicze. W czasie studiów był jednym z przywódców Ligi Młodzieżowej Afrykańskiego Kongresu Narodowego Afryki Południowej (ANC). Walczyła ona o prawa polityczne, socjalne i ekonomiczne ludności murzyńskiej. Od 1950 r. stał na czele ANC. W 1952 r., jako pierwszy Murzyn w Republice Południowej Afryki, otworzył kancelarię adwokacką. Rok potem władze RPA, na skutek jego zaangażowania w walce z apartheidem (systemem segregacji rasowej przyjętym w 1948 r. jako oficjalny program polityczny władz RPA), zabroniły mu wykonywania zawodu. Został objęty dozorem policyjnym. Ograniczono mu swobodę poruszania się. W 1956 r. oskarżono go o zdradę stanu. Mechanizm trwał do 1961 r. Zakończył się wyrokiem uniewinniającym. Po masakrze ludności murzyńskiej w Sharpeville, koło Johannesburga (zabito ok. 70 osób) Mandela zrezygnował z pokojowej polityki walki z apartheidem. Stworzył zbrojną grupę ANC - Umkhoto we Sizwe (Włócznia Narodu). Prowadziła ona akcje sabotażowe, lecz nie atakowała bezpośrednio białej ludności. W sierpniu 1962 r. został aresztowany i ostatecznie w 1964 r. skazany na dożywocie. Był więziony w Rooben Island i Pollsmoor, niedaleko Kapsztadu. Pozostając uwięzionym, nadal kierował ANC. Stał się symbolem walki z apartheidem na całym świecie. Jego uwolnienia domagali się inni przywódcy murzyńscy. Sporą akcję propagandową rozwinęła także jego żona, Winnie, którą poślubił w 1958 r. W lutym 1985 r. odrzucił propozycję rządu, która zakładała wypuszczenie na wolność pod warunkiem wyrzeczenia się wszelkich form przemocy. Jako odpowiedź władze RPA przedstawiały go jako brutalnego terrorystę. Równocześnie rząd RPA był coraz bardziej izolowany na arenie międzynarodowej. Wpływ na to miało między innymi uwięzienie Mandeli, masakra w Soweto (1976) czy zamordowanie przywódcy ruchu Świadomość Czarnych, Steve’a Biko (1977). Stało się jasne, iż nie da się na dłuższy moment utrzymać uprzywilejowanej pozycji ludności białej w relacji do ludności kolorowej, stanowiącej 85% wszystkich mieszkańców RPA. Pod koniec lat 80. prezydent RPA, P.W. Botha ponownie zaproponował Mandeli uwolnienie pod warunkiem rezygnacji ze stosowania przemocy. Ten jednak odmówił. Ostatecznie w lutym 1990 r. następny prezydent RPA, F.W. de Klerk dokonał legalizacji ANC i przywrócił wolność Mandeli bez jakichkolwiek warunków wstępnych. Mandela został wybrany na przewodniczącego ANC. Po dwóch spotkaniach z de Klerkiem oświadczył, że wyrzeka się przemocy. Poprzez kolejne miesiące przekonał de Klerka o potrzebie wprowadzenia pełnej demokracji w kraju i działaczy murzyńskich do zorganizowania pierwszych wolnych wyborów do parlamentu. Po nich miał nastąpić pięcioletni moment przejściowy, w okresie którego ANC i Partia Narodowa miały podzielić się władzą z pozostałymi ugrupowaniami politycznymi. 10 listopada 1993 r. przyjęto tymczasową konstytucję RPA. W wyborach parlamentarnych (10 maja 1994) ANC otrzymało 2/3 głosów. Parlament wybrał na prezydenta Mandelę. Pełnił ten urząd do czerwca 1999 r. Próbował doprowadzić do porozumienia pomiędzy wieloma ekipami etnicznymi i rasowymi. Utrudnieniem była działalność przywódcy partii, Inkatha Butheleziego. Był politykiem nieposzlakowanie uczciwym, pełnym entuzjazmu i osobistego uroku. Za doprowadzenie do pokojowego zniesienia apartheidu dostał pokojową Nagrodę Nobla (1993). Po przejściu na emeryturę prowadził walkę o pokój w państwach afrykańskich. Był mediatorem w konfliktach regionalnych. Zaangażował się także w kwestie socjalne, między innymi w kampanię walki z AIDS. W 1995 r. stworzył Fundację Nelsona Mandeli na rzecz Dzieci. Jej celem była pomoc dla dzieci afrykańskich - projekty edukacyjne, pomoc dla dzieci niepełnosprawnych, chorych na AIDS. W 2004r., po długotrwałej chorobie nowotworowej, wycofał się z aktywnego życia politycznego. (KM)