Postać MARIAN LANGIEWICZ biografia

Kim był MARIAN LANGIEWICZ co zrobił: 5 sierpnia 1 8 2 7 - 1 0 m a j a 1 8 8 7 Urodził się w Krotoszynie, w rodzinie mieszczańskiej. Jego tata zmarł jako żołnierz wojska polskiego w trakcie stworzenia listopadowego (1830-1831). Marian początkowo uczył się w gimnazjum w Trzemesznie. Dobre wykształcenie zyskał w tracie studiów we Wrocławiu, Pradze i Berlinie. Po odbyciu służby w wojsku pruskim wyjechał do Włoch. Brał udział w wyprawie "czerwonych koszul" Giuseppe Garibaldiego na Sycylię (1860). Walczył pod dowództwem Konstantego Ordona. Wykazał się męstwem, poświęceniem i nieustępliwością. Uzyskał stopień oficerski. Po zakończeniu walk w Królestwie Obojga Sycylii, został wykładowcą w polskiej szkole wojskowej w Paryżu, a w dalszym ciągu w Cuneo. Tam doszło do scysji z artystą tej szkoły, Ludwikiem Mierosławskim. Po opuszczeniu szkoły, w imieniu Komitetu Centralnego Narodowego, który kierował przygotowaniami do powszechnego stworzenia na terenie Królestwa Polskiego, sprowadzał do Polski broń z Belgii i Niemiec. Langiewicz powrócił do państwie 9 stycznia 1863 r. Został mianowany pułkownikiem województwa sandomierskiego. Dostał zadanie formowania armii powstańczej w Górach Świętokrzyskich. 12 stycznia przybył do Radomia. Po wybuchu stworzenia styczniowego, jako naczelnik wojenny województwa sandomierskiego, zaczął tak zwany Kampanię Langiewicza. 22 stycznia jego oddziały zaatakowały Jedlinię, Bodzentyn i Szydłowiec, gdzie on sam dowodził. Wojska rosyjskie po spaleniu Bodzentyna wycofały się do Kielc. W Jedlni pozyskano 100 karabinów. Z kolei po kontrataku rosyjskim Langiewicz wycofał się do Wąchocka. Tu nastąpiła koncentracja oddziałów powstańczych. Stworzył cztery oddziały zwane batalionami, składające się z ok. 1400 osób. Obsadziły one Suchedniów, Bodzentyn, Parszów i Wąchock. Uruchomił także fabryczkę uzbrojenia. Tak zwany republika wąchocka przetrwała do 3 lutego. Wskutek ataku rosyjskiego i słabego uzbrojenia i wyćwiczenia powstańców, Langiewicz został zmuszony do wycofania się. Skon-centrował własne siły pod Łyścem. Po tygodniu wojska rosyjskie zaatakowały obóz i klasztor w Świętym Krzyżu. Bitwa skończyła się zwycięstwem powstańców, lecz stracili oni swój tabor. Po bitwie powstańcy udali się w kierunku Staszowa. 17 lutego odniesiono tu następne zwycięstwo. Langiewiczowi nie powiodło się połączyć z wojskami Apolinarego Kurowskiego, który został rozbity pod Miechowem. Połączył się z kolei z oddziałem Antoniego Jeziorańskiego pod Małogoszczą. Siły powstańcze wzrosły do ok. 2500 żołnierzy. 24 lutego zostały one zaatakowane poprzez wojska rosyjskie. Pomimo strat (200 zabitych) Langiewicz wyrwał się z okrążenia. Następny obóz założył pod Piaskową Skałą i Goszczą. Jego oddział liczył w tym czasie ok. 3000 żołnierzy, lecz nadal był słabo uzbrojony. Tu związał się z obozem Białych. Lider Dyrekcji Krajowej, Leopold Kronennberg, zwalczając Czerwonych i Mierosławskiego, zaproponował Langiewicza na dyktatora stworzenia. 11 marca proklamowano dyktaturę. Ściągnęło to atak Rosjan na oddział Langiewicza. 17 marca stoczył on zwycięską potyczkę pod Chrobrzem. Kolejnego dnia został okrążony pod Grochowiskami. Była to jedna z najkrwawszych bitew stworzenia styczniowego. Zginęło ok. 600 Pola-ków i Rosjan. Pomimo zwycięstwa oddziały polskie były już zbyt wyczerpane, aby kontynuować walkę. 19 marca dyktator przekroczył granicę austriacką pod Opatowcem, zamierzając zorganizować środki na kontynuowanie walki. Został jednak aresztowany. To przyczyniło się dodatkowo do rozproszenia oddziału Langiewicza. Z więzienia austriackiego, twierdzy Josephstadt, Langiewicz został wypuszczony 28 lutego 1865 r. Początkowo przebywał w Anglii. Związał się z Ogniskiem Republikańskim Polskim, które wchodziło w skład międzynarodowej organizacji mazzinistowskiej. Jej celem była koordynacja wystąpień republikańskich w państwach europejskich. Potem wyjechał do Szwajcarii, a w dalszym ciągu do Turcji, gdzie zabiegał o utworzenie polskich oddziałów. Ostatnie lata spędził w armii tureckiej. Zmarł w Konstantynopolu. (KM)