Postać LEONARDO DA VINCI biografia

Kim był LEONARDO DA VINCI co zrobił: 1 5 kwietnia 1 4 5 2 - 2 m a j a 1 5 1 9 Urodził się w wiosce Anchiano, koło Vinci, niedaleko Florencji, jako nieślubny syn notariusza Ser Piero i chłopskiej córki, Katarzyny. Kiedy jego tata przeniósł się do stolicy włoskiego renesansu, Florencji, w 1466 r. zaczął terminowanie w pracowni malarskiej Andrei del Verrocchio. Tam przyjęto go w 1472 r. do cechu malarzy. Już samodzielnie pracował - na początku 17 lat na dworze Ludovica Sforzy, zwanego il Moro, w Mediolanie, po obaleniu swego mecenasa w 1500 r., po krótkich pobytach w Mantui i Wenecji wrócił do Florencji. W 1506 r. przyjechał po raz drugi do Mediolanu, już jednak na zaproszenie panujących w nim Francuzów. W 1513 r. wyjechał do Rzymu, gdzie znalazł opiekę u Giulia de Medici, brata papieża Leona X. W 1516 r. wyjechał do Francji, zaproszony poprzez króla Franciszka I. Znany jest w pierwszej kolejności ze swojej twórczości malarskiej i wypracowania charakterystycznej dla niego techniki zwanej sfumato, polegającej na delikatnym przejściu z partii ciemnych do jasnych, dającej przymglone, zacienione kontury. Specyficzne są także dla faktury jego dzieł widoczne tylko pod mikroskopem odciski palców (Leonardo trzymał pędzel w lewej dłoni, a palcami prawej rozsmarowywał farbę). Z pierwszego okresu florenckiego pochodzą: Pokłon Trzech Króli, Św. Hieronim i Zwiastowanie. Z najdłuższego okresu mediolańskiego w najwyższym stopniu znane są: portret Cecylii Gallerani - Dama z gronostajem, Madonna w grocie skalnej, malowidło ścienne Ostatnia Wieczerza w refektarzu klasztoru przy kościele S. Maria delle Grazie i schemat brązowego pomnika konnego Francesco Sforzy. Wtedy także opracował swój Traktat o malarstwie (wyd. 1651). Z drugim okresem florenckim wiąże się robota nad obrazem Św. Anna Samotrzecia i malowidłem ściennym Bitwa pod Anghiari, przydzielonym dla Palazzo Vecchio we Florencji, i nad jego w najwyższym stopniu dzisiaj znanym portretem florentynki Lisy del Giocondo (Mony Lisy), znajdującym się aktualnie w muzeum w Luwrze. W drugim okresie mediolańskim powstały obrazy: Św. Jan Chrzciciel, Bachus, znana z kopii Leda z łabędziem i ostateczna wersja Św. Anny Samotrzeciej, a również rysunkowy autoportret. Leonardo zmarł w zamku Cloux (aktualnie Clos-Lucé koło Amboise). O geniuszu Leonarda dzisiaj świadczą jednak w pierwszej kolejności rezultaty jego badań i odkrycia, których dokonał. W okresie pierwszego pobytu w Mediolanie podjął systematyczne studia w zakresie anatomii, botaniki, matematyki, optyki i mechaniki. Powstały wówczas kluczowe części traktatów o architekturze i anatomii, optyce i mechanice. W drugim okresie florenckim zbierał materiały do traktatu o pierwotnych siłach natury, obejmującego całą kosmologię, opracował projekty licznych wynalazków, znacząco wyprzedzających jego epokę: śmigłowca, spadochronu, opancerzonych pojazdów bojowych, łodzi podwodnej, maszyn włókienniczych, prasy dźwigniowej, walcarki, tokarki kołowej, szlifierki, zaworów, pomp. Te projekty nie zostały nigdy urzeczywistnione. Do nielicznych zrealizowanych należały tylko konstrukcje dźwigów. Jego wynalazki nie wywarły więc większego wpływu na postęp techniki w XVI w., wyprzedzając znacząco swą epokę, zresztą uzyskanych rezultatów autor nigdy nie opublikował. Dopiero po zgonu Leonarda jego uczeń i przyjaciel, Francesco Melzi, zebrał jego prace w 19 księgach. Ten wszechstronnie uzdolniony naukowiec, odkrywca i twórca odrodzenia uważany jest za geniusza, którego idee i wynalazki miały charakter ponadczasowy i do dzisiaj są obiektem inspiracji w nauce i sztuce. (RK)