Postać Konrad I Mazowiecki biografia

Kim był Konrad I Mazowiecki co zrobił: 1187/1188-1247Był synem księcia krakowskiego Kazimierza II Sprawiedliwego i Heleny, córki księcia znojemskiego z dynastii Przemyślidów. Po zgonu ojca w 1194 r. opiekę nad nim, jak także nad nieletnim bratem Leszkiem Białym sprawowała matka. Wskutek podziału spuścizny po Kazimierzu Sprawiedliwym, do którego doszło najpewniej w 1199 albo 1200 r., Konrad dostał Mazowsze, z kolei Leszek Małopolskę. Po zgonu swego stryja Mieszka Starego w 1202 r. zajął jeszcze Kujawy, które Mieszko utrzymywał od zgonu Kazimierza Sprawiedliwego.W pierwszych latach swoich rządów Konrad zaabsorbowany był sprawami ruskimi. Wraz z bratem Leszkiem Białym, kontynuując politykę ojca, zmierzał do utrwalenia wpływów polskich w księstwach ościennych. Oddziały mazowieckie - wspólnie z małopolskimi - brały udział w zwycięskiej bitwie pod Zawichostem w 1205 r., gdzie poległ Roman, książę halicko-włodzimierski. Trzy lata potem Konrad wspomagał także brata w jego interwencyjnej wyprawie na Wołyń. Zaangażowanie księcia mazowieckiego w politykę ruską skutkowało również jego małżeństwem z Agafią, córką księcia przemyskiego Światosława. Wkrótce jednak o sporo ważniejszym rejonem działań Konrada miały się okazać terytoria pruskie. Prusowie, którzy w tym czasie rozpoczęli tworzenie organizacji państwowej, z czym wiązali tendencje ekspansjonistyczne, zaczęli nieustannie nękać pogranicze mazowieckie. Gdyż zdawano sobie sprawę, iż siłami Mazowsza nie sposób podporządkować Prusów, początkowo zamierzano wspierać akcję chrystianizacyjną, by za jej pośrednictwem rozciągnąć wpływy polskie nad plemionami pruskimi.W 1212 r. w Mąkolnie odbył się synod z udziałem Konrada i Leszka Białego, przeznaczony misji pruskiej, prowadzonej już od 1206 r. poprzez zakon cystersów z Łekna wielkopolskiego. Jednak następne niszczycielskie najazdy pruskie na Mazowsze (1219, 1220, 1222) doprowadziły do zorganizowania wypraw odwetowych. Te swoiste krucjaty na ziemie pruskie podjęto w 1222 i 1223 r., a wzięli w nich udział - w okolicy Konrada - książęta: Henryk Brodaty śląski, Leszek Biały krakowski i Świętopełk i Warcisław pomorscy. Brak większych sukcesów tych wypraw spowodował, iż granice Mazowsza spróbowano zabezpieczyć, rozmieszczając w ziemi chełmińskiej garnizony rycerskie. Jednak w 1224 r. ta wspólna dla całej Polski "stróża" została poprzez Prusów rozbita. Zapewne pod wpływem tej dotkliwej klęski pojawił się pomysł innego rozwiązania problemu pruskiego, małym nakładem sił, a mianowicie przy zastosowaniu zakonu rycerskiego, a wybór padł na Krzyżaków. Powszechnie przyjmuje się, iż pomysł sprowadzenia tego niemieckiego zakonu na pogranicze mazowiecko-pruskie podsunął Konradowi Henryk Brodaty. Ten gdyż utrzymywał dobre relacje z Krzyżakami, którym nawet nadał niewielkie posiadłości na Śląsku. Jednak na zaproszenie Konrada władze zakonu odpowiedziały pozytywnie dopiero jesienią 1227 r. W roku kolejnym trzech rycerzy krzyżackich zjawiło się na dworze księcia. Wtedy także (1228) Konrad nadał zakonowi ziemię chełmińską, lecz bez rezygnacji z uprawnień księcia zwierzchniego. Dopiero jednak od 1230 r., kiedy przybyła większa ekipa rycerzy zakonnych, Krzyżacy zaczęli odnosić większe sukcesy w walce z Prusami. Wtedy także władze zakonu zaczęły myśleć, w jaki sposób trwale zadomowić się na terytoriach otrzymanych od księcia i jak zatrzymać dla siebie to, co zdobędą na Prusach. Zaczęli więc powtarzać wariant przećwiczony już na Węgrzech, skąd zostali usunięci w 1225 r. poprzez tamtejszego władcę, kiedy ten zorientował się, iż zakon, kierując się bezprawnie, chce zagarnąć dla siebie część Siedmiogrodu. W 1234 r. zakon - legitymując się sfałszowanym przywilejem Konrada (tak zwany falsyfikatem kruszwickim, noszącym datę 1230) - uzyskał od papieża Grzegorza IX bullę protekcyjną, pozbawiającą Konrada zwierzchnictwa nad zdobytymi poprzez Krzyżaków terytoriami w Prusach. Rok potem, zmierzając konsekwentnie do budowy swego państwa w Prusach, doprowadzili do przyłączenia do nich zakonu braci dobrzyńskich, założonego poprzez Konrada w 1228 r. i uposażonego ziemią dobrzyńską. Konflikt, który z tego powodu wybuchł pomiędzy Krzyżakami a Konradem, został zażegany dopiero przy udziale papieża, do którego odwołał się zakon. Zanim jednak doszło do mediacji, jeszcze w 1235 r. ogromny mistrz zakonu Herman von Salza uzyskał od cesarza Fryderyka II przywilej (tak zwany Złotą Bullę), gdzie król niemiecki nadawał Krzyżakom Prusy i potwierdzał nadanie im poprzez Konrada ziemi chełmińskiej. Dokument był w istocie tak zwany falsyfikatem kancelaryjnym, spisanym w 1235 r., lecz za zgodą wystawcy datowanym na 1226 r. Posługując się tym dokumentem, Krzyżacy zdołali udowodnić przed legatem papieskim własne prawa do ziemi chełmińskiej, z kolei księciu mazowieckiemu zwrócili jedynie ziemię dobrzyńską. Dalszy postęp państwa krzyżackiego wymknął się już Konradowi kompletnie spod kontroli, w szczególności iż już od końca 1227 r. księcia mazowieckiego pochłaniał bez reszty inny cel - opanowanie tronu krakowskiego.24 listopada 1227 r. koło Gąsawy zginął gdyż Leszek Biały, zamordowany poprzez napastników nasłanych poprzez Świętopełka pomorskiego. Książę pozostawił wprawdzie następcę, lecz jego syn Bolesław miał raptem półtora roku. W tej sytuacji Konrad Mazowiecki, jako najbliższy krewny osieroconego bratanka, wysunął swe prawa do opieki nad nim, a równocześnie do objęcia rządów w Krakowie. Zapomniał tylko, iż o tym, kto rządzi na Wawelu, decydują nie zwyczajowe prawa, tylko - już od kilkudziesięciu lat - możni krakowscy, a ci Konradowi byli niechętni. Źródło tej niechęci tkwiło w przeświadczeniu, iż książę jest autokratą nieliczącym się z wolą możnych. Zgładzenie poprzez Konrada wojewody mazowieckiego Krystyna, popularnego w całej Polsce, potwierdzało gwałtowność i okrucieństwo księcia. Możni krakowscy odrzucili więc jego kandydaturę do rządów opiekuńczych i wiosną 1228 r. zaproponowali tron Władysławowi Laskonogiemu, księciu wielkopolskiemu. Konrad, niezrażony takim obrotem kwestie, jeszcze latem tego roku ruszył zbrojnie na Kraków. Został jednak pokonany pod Skałą, a w dalszym ciągu pod Wrocieryżem i Międzyborzem koło Opoczna. Zwycięzcą był Henryk Brodaty, który w imieniu Władysława Laskonogiego sprawował władzę w Małopolsce. W roku kolejnym (1229) księciu mazowieckiemu powiodło się jednak odnieść duże sukcesy. Na początku z jego rozkazu ujęto i uprowadzono do Płocka księcia Henryka Brodatego. W dalszym ciągu dzięki wojsk ruskich ruszył przeciw Władysławowi Laskonogiemu i obległ Kalisz. Później zajął ziemię łęczycką i sieradzką i wymusił na Grzymisławie, wdowie po Leszku Białym, przekazanie mu ziemi sandomierskiej; Krakowa jednak nie zyskał.Kiedy w 1231 r. zmarł Władysław Laskonogi, który przed śmiercią przelał własne prawa do ziemi krakowskiej na rzecz Henryka Brodatego, zaczął się drugi faza walk. Chcąc zagrozić Skale, obsadzonej poprzez rycerstwo Henryka Brodatego, która stała na drodze do Krakowa, wybudował gródek w Smardzewicach. Jednak wyścig o Kraków wygrał ponownie książę śląski, któremu bramy grodu otworzył wojewoda Mikołaj z rody Gryfitów. Porażka zmusiła Konrada do oddania Grzymisławie ziemi sandomierskiej, lecz o rezygnacji z planów opanowania Krakowa nie myślał w ogóle. Nie przebierając w środkach w dążeniu do celu, w 1233 r. zaprosił własną bratową na rozmowy, a w dalszym ciągu uwięził ją z małym Bolesławem w Sieciechowie. Uwolnił ich Klemens z Ruszczy, rycerz z rodu Gryfitów, który część strażników upił, a część przekupił. Dalsz ej eskalacji konfliktu zapobiegło spotkanie obu rywalizujących książąt w Chełmie; Sandomierszczyzna - niezależnie od północnej części - została zwrócona Bolesławowi Wstydliwemu.Drogę na Wawel otworzyła Konradowi zgon Henryka Pobożnego, następcy Henryka Brodatego, 9 kwietnia 1241 r., w bitwie z Mongołami pod Legnicą. Już kilka miesięcy potem książę mazowiecki obległ Skałę i zmusił do kapitulacji wojewodę krakowskiego Klemensa z Ruszczy, który bronił grodu w imieniu Bolesława Wstydliwego. By podporządkować sobie niepokornych Małopolan, zwołał wiec do Skalbmierza i tam uwięził zwolenników rządów Bolesława. Nie zapewniło mu to jednak spokojnego panowania, bo już rok potem utracił Kraków, usunięty stamtąd poprzez Klemensa z Ruszczy, wojewodę krakowskiego. Bolesław Wstydliwy uzyskał pomoc od króla węgierskiego, i 25 maja 1243 r. w bitwie pod Suchodołem pokonał Konrada, wspieranego poprzez Mieszka, księcia opolsko-raciborskiego, i Przemysła I wielkopolskiego. Tron krakowski został bezpowrotnie stracony; nie pomogła następna wyprawa w roku kolejnym i ekspedycja w 1246 r., gdzie odniósł nawet zwycięstwo pod Zaryszowem i opanował gród w Lelowie. zgon Konrada 31 sierpnia 1247 r. przerwała dalsze działania. Książę pochowany został najpewniej w katedrze płockiej.Z Agafią miał pięciu synów, z których już za jego życia wydzielone, osobne dzielnice mieli - Kazimierz, który zarządzał Kujawami i dał start linii Piastów kujawskich, i Bolesław, który władał północno-wschodnim Mazowszem. Ostatecznie całe Mazowsze przejął w 1248 r. Siemowit, dając start linii Piastów mazowieckich. (JS)1199/1200Konrad Mazowiecki przejmuje władzę na Mazowszu1228Konrad Mazowiecki nadaje Krzyżakom ziemię chełmińską1228-1233Walki z Henrykiem Brodatym o Kraków1235cesarz Fryderyk II nadaje Krzyżakom Prusy1241-1243panowanie w Krakowie1247zgon Konrada Mazowieckiego