Postać Kazimierz Jagielończyk biografia

Kim był Kazimierz Jagielończyk co zrobił: 1427-1492 Urodził się 30 listopada 1427 r. jako trzeci syn Władysława Jagiełły i Zofii Holszańskiej. Ze względu daty urodzenia nosił także drugie imię - Andrzej. Urodzić się miał pod niefortunną gwiazdą, jak przekazał zainteresowanym rodzicom nadworny astrolog. Jest faktem, że kilka miesięcy przedtem Zofia była oskarżana o niewierność, lecz nikt pośrodku całego panowania formalnie nie podważył legalności tego syna Jagiełły. Mając 7 lat, stracił ojca i wychowywał się od tej pory pod czujnym okiem matki. Gdyż był młodszy, nie brano go pod uwagę jako kandydata do tronu polskiego, miał zatem czas zaobserwować, jak wyglądały rządy jego starszego brata, Władysława, wpierw wspomagane poprzez Radę Królewską, a potem, od momentu osiągnięcia pełnoletności - samodzielne. W czasie panowania brata Kazimierz miał także szansę na samodzielne rządy. W 1438 r. Czesi zaproponowali mu, by objął ich tron po zgonu Zygmunta Luksemburczyka, lecz podjęta z opóźnieniem wyprawa nie osiągnęła celu. Kazimierz zapamiętał niewątpliwie ową lekcję, a szczególnie negatywnie nastawionego do tych planów biskupa Zbigniewa Oleśnickiego. Zresztą prawie całe rządy jego starszego brata upłynęły pod przemożnym wpływem Oleśnickiego, który wywierał nacisk na młodego króla. W 1440 r., właśnie pod wpływem biskupa krakowskiego, Władysław przyjął propozycję korony ze strony Węgier i wyjechał do Budy. W tym samym czasie doszło do zamachu na Litwie na ówczesnego wielkiego księcia Zygmunta Kiejstutowicza. By załagodzić sprawę, Kazimierz Jagiellończyk z orszakiem rycerzy wyjechał na Litwę, gdzie wkrótce, bez zgody panów polskich, objął tron wielkoksiążęcy. Po zgonu brata pod Warną w 1444 r. to jemu zaproponowano koronę Polski. Kazimierz, pomny wpływów biskupa krakowskiego i nie chcąc popaść - jak brat - w zależność od niego, wstrzymywał się z decyzją kilka lat. W skutku niezadowolenie na skutek przedłużającego się bezkrólewia spadło na biskupa krakowskiego, a o to chodziło młodemu królewiczowi. Ostatecznie przyjął koronę i 25 czerwca 1447 r. został koronowany w katedrze wawelskiej na króla Polski poprzez arcybiskupa gnieźnieńskiego i prymasa Polski Wincentego Kota.Młody król od samego początku pokazał, iż nie chce być królem malowanym. Dobrał grono współpracowników, wywodzące się z ugrupowania skupionego kiedyś wokół jego matki, Zofii, poprzez co pomału, lecz efektywnie odsuwał biskupa krakowskiego i jego ludzi od polityki. Odmówił także zaprzysiężenia przywilejów, czego standardowo domagała się szlachta. Sprawę tę odsunął zresztą o kilka lat, a zaprzysiągł je dopiero w chwili, gdy poparcie możnych było mu potrzebne w kwestii pruskiej. Odkładanie spraw przywilejów i walka z opozycją, na której czele stał Zbigniew Oleśnicki, przyniosły zamierzony skutek, gdyż w polityce zagranicznej Kazimierz odnosił duże sukcesy. W 1452 r. powiodło mu się opanować Oświęcim i zmusić tamtejszego księcia, Jana, do złożenia hołdu lennego - ostatecznie samo księstwo zakupiono w 1457 r. W 1456 r. zhołdowano również księstwo zatorskie. Poważna polityka zaczęła się chociaż z chwilą, gdy 6 marca 1454 r. na prośbę Związku Pruskiego z Mikołajem Bażyńskim na czele Kazimierz wydał akt inkorporacji Prus do Korony, czym zaczął wojnę z zakonem krzyżackim, zwaną wojną trzynastoletnią. Jej początkowe fazy były dla nas niepomyślne (klęska pod Chojnicami w 1454 r.), ale druga połowa przeważyła szalę zwycięstwa na naszą stronę (Świecino w 1462 r., bitwa na Zalewie Wiślanym w 1463 r.). Pertraktacje doprowadziły do podpisania II pokoju toruńskiego (19 października 1466 r.) i uzyskania Pomorza Gdańskiego, Warmii i ziemi chełmińskiej, Malborka, Torunia i Elbląga i zapewnienia sobie hołdów każdorazowych ogromnych mistrzów krzyżackich z pozostałych terenów Prus Zakonnych. Problemy w trakcie wojny wykorzystała szlachta, wymuszając na Kazimierzu w 1454 r. dwa przywileje wystawione w Cerekwicy i Nieszawie, zabraniające królowi zwoływania pospolitego ruszenia i nakładania nowych podatków bez zgody szlachty.Jak już wspomniano, od początku swojego panowania Jagiellończyk zmagał się z ugrupowaniem Zbigniewa Oleśnickiego, przeciwnego jego polityce, co najlepiej ilustruje na przykład sprawa buntu wobec decyzji króla w kwestii przyłączenia Wołynia do Litwy czy także staranie się biskupa krakowskiego o tytuł kardynała poza plecami władcy. Były to jednak ostatnie wystąpienia Oleśnickiego, a jego wpływy już nigdy nie były tak znaczące, jak w latach rządów Władysława zwanego Warneńczykiem. Nic także dziwnego, iż po zgonu biskupa w 1455 r. polityka Kazimierza znalazła większe poparcie u szlachty i możnych. W 1462 r. powiodło się inkorporować do Korony ziemie: sochaczewską, wiską, rawską i bełską.W 1471 r., po zgonu władcy czeskiego Jerzego z Podiebradów, wskutek zawartych układów tron czeski objął najstarszy syn Kazimierza - Władysław. Był to start szeroko rozumianej polityki dynastycznej, jaką prowadził Jagiellończyk. W tym samym roku podjęto nieudaną próbę osadzenia na tronie węgierskim młodszego syna, Kazimierza. W 1490 r. Władysław, będący już królem Czech, przejął również koronę węgierską. W rękach Jagiellonów były zatem cztery państwa: Litwa, Polska, Czechy i Węgry. W 1478 r. Kazimierz Jagiellończyk toczył z biskupem warmińskim Mikołajem Tungenem wojnę zw. popią; opornego biskupa popierali Krzyżacy. Z powodu na tle kontrowersji w obsadzeniu biskupstwa warmińskiego wybuchła również wojna z zakonem krzyżackim i wspierającymi go Węgrami. Skończyło ją dopiero złożenie hołdu lennego poprzez wielkiego mistrza Martina Truchsetza von Wetzhausen 9 października 1479 r.W 1475 r. Turcja zajęła Kaffę, kolonię genueńską na Krymie, znajdującą się dotychczas pod protektoratem Kazimierza Jagiellończyka. W 1484 r. Turcy odcięli Polskę od Morza Czarnego, zdobywając porty Kilię i Białogród w Mołdawii. W 1478 r. Kazimierz nie udzielił także pomocy zbrojnej Republice Nowogrodu Wielkiego (która jeszcze od czasów Władysława Jagiełły była polskim protektoratem), doprowadzając do zniszczenia i zdobycia poprzez Rosjan tej kupieckiej republiki. 15 września 1485 r. w Kołomyi złożył mu z kolei hołd lenny hospodar mołdawski Stefan III Ogromny.Kazimierz zmarł w Grodnie o wschodzie słońca 7 czerwca 1492 r., pochowany został w katedrze krakowskiej. Za jego panowania upowszechniała się oświata, prowadzona poprzez szkoły parafialne. Kluczowymi przedstawicielami polskiego piśmiennictwa byli: historyk Jan Długosz (opiekun synów Kazimierza), poeta polityczny Jan Ostroróg, poeta i dyplomata Filip Kallimach (również opiekun synów Kazimierza), filozof i astronom Wojciech z Brudzewa. Rzeźbiarz Wit Stwosz w 1489 r. ukończył prace nad ołtarzem kluczowym w kościele Mariackim w Krakowie.10 lutego 1454 r. władca ożenił się z Elżbietą z Habsburgów zwaną Rakuszanką albo "matką królów". Z tego małżeństwa doczekał się 13 dzieci, z czego 4 synów zostało królami (Władysław, Aleksander, Jan Olbracht i Zygmunt Stary), jeden kardynałem (Fryderyk), a jeden uznany za świętego (Kazimierz). Pięć ich córek wydanych zostało za mąż za książąt panujących w zachodniej Europie. (BCz)1427narodziny Kazimierza1430przywilej jedlneński - zagwarantowanie Kazimierzowi praw do tronu polskiego1438elekcja Kazimierza na króla Czech i nieudana wyprawa na Czechy1440wyjazd Władysława Jagiellończyka po koronę węgierską, a Kazimierza na Litwę, gdzie obejmuje tron wielkoksiążęcyczerwiec 1447koronacja Kazimierza na króla Polski1453potwierdzenie przywilejów1454-1466wojna trzynastoletnia z zakonem krzyżackim1454ślub z Elżbietą Rakuską1454wystawienie statutów cerekwicko-nieszawskich1455zgon Zbigniewa Oleśnickiego1456-1457włączenie księstw oświęcimsko-zatorskich do Korony1462inkorporacja ziemi gostyńskiej i rawskiej1466drugi pokój toruński1485wyprawa mołdawska1489ukończenie ołtarza poprzez Wita Stwosza1492zgon Kazimierza