Postać KAROL MŁOT (MARTEL) biografia

Kim był KAROL MŁOT (MARTEL) co zrobił: o k . 6 8 9 -7 4 1Po zgonu Chlodwiga (511) jego kraj ulegało ciągłym podziałom pomiędzy członków dynastii merowińskiej. Ten stan rzeczy powodował osłabienie władzy królewskiej, który potęgowany był postępującym zdegenenerowaniem Merowingów. Kolejni władcy z tej dynastii umierali młodo, nie osiągając regularnie pełnoletności. W takich uwarunkowaniach rządy w poszczególnych dzielnicach państwa przechodziły w ręce najwyższych dostojników dworskich - majordomów. Majordomat, który był pierwotnie urzędem ochmistrza dworu, w tej sytuacji stał się przedmiotem pożądania możnych, a co za tym idzie walk pomiędzy nimi. Coraz silniejsza władza majordomów doprowadziła wkrótce do próby zdetronizowania Merowingów. W 656 r. podjął się tego Grimoald, majordom Austrazji, ale próba ta skończyła się niepowodzeniem, śmiercią zamachowca i odsunięciem od władzy jego rodu. Jednak po upływie raptem pokolenia urząd majordomów austrazyjskich wrócił do krewniaków Grimoalda. Pełnił go wówczas Pepin z Heristalu, który położył kres rozbiciu dzielnicowemu państwa Franków. W 687 r. powiodło mu się połączyć pod swym zwierzchnictwem trzy dzielnice: Neustrię (region pomiędzy Skaldą i Loarą), Austrazję (terytoria położone po obu brzegach Renu) i Burgundię, jedynie Akwitania i Bawaria pozostały poza jego zasięgiem. Po zgonu Pepina (714) władzę majordoma przejął jego nieprawy syn, Karol, zwany Młotem, od którego imienia cały ród zwany jest Karolingami. Początkowo sprawował ten urząd w Austrazji, a w dalszym ciągu po długich walkach z majordomem neustryjskim, Raganfredem, zmusił Neustrię do uznania swej władzy. Nie chcąc powtórzyć błędu Grimoalda, Karol rządził w imieniu osadzanych kolejno Merowingów, lecz po zgonu Teodoryka IV (737) nie mianował już jego następcy. Dla wzmocnienia swojej władzy Karol Młot skonfiskował nawet część dóbr kościelnych, które posłużyły mu do powstania - wzorowanego na kościelnych prekariach - mechanizmu tak zwany beneficjów. Beneficja nadawał zaufanym osobom, które - powiązane szczególną przysięgą wierności wobec niego - zobowiązane były do służby konnej z własnym ekwipunkiem w okresie wojny. W ten sposób tworzył zaczątki mechanizmu lennego, równocześnie reorganizując siły zbrojne przez wprowadzenie rycerskiej konnicy. W momencie rządów Karola Młota doszło do inwazji Arabów, którzy po opanowaniu wizygockiej Septymanii zaatakowali Akwitanię. Dzielnica ta, która dotychczas była niezależna od Karola, poprosiła o jego pomoc. W 732 r. w okolicach Poitiers doszło do decydującej bitwy, w czasie której armia frankijska zadała poważne utraty siłom arabskim, zmuszając je do odwrotu. Zwycięstwo Karola Młota regularnie było uznawane z pkt. zwrotny w ekspansji arabskiej na terenie Galii; głoszono, iż majordom uchronił Europę od losu Hiszpanii. Jest w tym jednak wiele przesady, bo klęska pod Poitiers zmusiła wprawdzie Arabów do wycofania się z Akwitanii, lecz nie powstrzymała ich od następnych najazdów. Niebezpieczeństwo to definitywnie zażegnał dopiero następca Karola, Pepin Krótki. Bezpośrednim jednak skutkiem zwycięstwa pod Poitiers było podporządkowanie Akwitanii państwu frankijskiemu. Z czasem powiodło się Karolowi uzależnić od siebie również Burgundię (ostatecznie w 738), Prowansję (739), Alamanię (730), Fryzję, a nawet część Saksonii (738). Chcąc ściślej zespolić nowo zdobyte prowincje z krajem frankijskim, popierał akcję misyjną Williborda pośród Fryzów, w Alamanii - Pirmina, a w państwach na wschód od Renu (Saksonia, Turyngia) - Winfrida, znanego pod imieniem Bonifacego. Sukcesy Karola Młota umocniły na tyle jego pozycję, iż umierając w 741 r., nie tylko przekazał swoim synom - Karlomanowi i Pepinowi - urząd majordoma, lecz również podzielił pomiędzy nich terytorium państwa. (JS)