Postać JÓZEF CYRANKIEWICZ biografia

Kim był JÓZEF CYRANKIEWICZ co zrobił: 2 3 kwietnia 1 9 1 1 - 2 0 stycznia 1 9 8 9 Urodził się w Tarnowie, w rodzinie patriotycznej. Jego tata był działaczem endeckim na terenie Galicji. W czasie studiów prawniczych na Uniwersytecie Jagiellońskim związał się z ruchem socjalistycznym. Był członkiem Polskiej Partii Socjalistycznej (PPS) i Związku Niezależnej Młodzieży Socjalistycznej. Od 1935 r. pełnił funkcję sekretarza Okręgowego Komitetu Robotniczego w Krakowie. Będąc oficerem rezerwy, walczył w kampanii wrześniowej 1939 r. Jesienią 1939 r. wstąpił do PPS-Wolność, Równość, Niepodległość i Gwardii Ludowej PPS. Po wstąpieniu GL PPS do Związku Walki Zbrojnej został aktywnym oficerem tej organizacji. Zorganizował szereg akcji bojowych, między innymi uwolnienie Jana Karskiego z gestapo. Był jednym z czołowych działaczy PPS-WRN. Odgrywał rolę mediatora w sporze między Zygmuntem Żuławskim a Kazimierzem Pużakiem i Zygmuntem Zarembą. Planowano powołać go na zastępcę Delegata Rządu RP na Państwo. W kwietniu 1941 r. został aresztowany w "kotle" gestapo zorganizowanym w lokalu szefa sztabu okręgu krakowskiego ZWZ. Po pobycie w więzieniu na Montelupich w Krakowie, we wrześniu 1942 r. został umieszczony w obozie koncentracyjnym w Oświęcimiu. W obozie stanął na czele PPS. Współpracował z działaczami narodowymi (Jan Mosdorf), komunistami i socjaldemokratami austriackimi. Dążył do przejęcia kierownictwa nad politycznym i wojskowym ruchem oporu w KL Auschwitz. W V 1943 r. został członkiem centralnej czwórki kierowniczej Ekipy Bojowej Oświęcim. Wiosną 1944 r. przejął kierownictwo polityczne Związku Organizacji Wojskowej (ZOW), ruchu oporu w obozie. Latem 1944 r. komendant Okręgu Krakowskiego Armii Krajowej, ppłk Zygmunt Walter-Janke mianował go dowódcą wojskowym ZOW. Do dzisiaj pozostaje niewyjaśniona sprawa, czy był w tym czasie również hitlerowskim współpracownikiem. W listopadzie 1944 r. został przewieziony do obozu w Mauthausen. Po wyzwoleniu wrócił do państwie. Wstąpił do koncesjonowanej PPS i w czerwcu1945 r. dostał mandat członkowski Centralnego Komitetu Wykonawczego PPS. Wywarł spory wpływ na działalność i oblicze ideowe PPS. Na XXVI Kongresie PPS został wybrany sekretarzem generalnym CKW PPS i człon-kiem Porady Naczelnej PPS (1945-1948). Popierał współpracę z Polską Partią Robotniczą (PPR). W listpadzie 1946 r. podpisał umowę o współdziałaniu PPR i PPS i bezwzględnym zwalczaniu Polskiego Stronnictwa Ludowego. Jako rzecznik podporządkowania PPS PPR-owi, doprowadził do połączenia i stworzenia Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej (1948). W latach 1948-1971 był członkiem Biura Politycznego KC PZPR. W latach 1947-1952 i 1954-1970 był premierem Rządu RP i PRL, a w latach 1952-1954 wicepremierem rządu PRL. Nieprzerwanie od 1947 do 1972 r. był posłem na Sejm Ustawodawczy (1947-1952) i Sejm PRL. W tym czasie był również prezesem Polskiego Związku Byłych Więźniów Politycznych (1946-1949), a w latach 1949-1972 prezesem Porady Naczelnej Związku Bojowników o Wolność i Demokrację. Po wydarzeniach grudniowych 1970 r. został odsunięty od realnej władzy. W latach 1970-1972 był przewodniczącym Porady Państwa, a w 1973 r. został przewodniczącym Ogólnopolskiego Komitetu Pokoju i członkiem Światowej Porady Pokoju (do 1986 r.). Zmarł w Warszawie. Jako premier rządu podporządkował się kompletnie dominującej pozycji następnych sekretarzy PZPR. W czerwcu 1956 r. wydał rozkaz o stłumieniu robotniczego stworzenia w Poznaniu. W swym przemówieniu stwierdził: kto podniesienie rękę na władzę ludową, niech wie, iż władza ludowa mu tę rękę odrąbie. Podpisał umowy o granicy zachodniej z NRD (1950) i RFN (1970). Dbał o zachowanie swojej legendy bojownika oświęcimskiego, między innymi blokował rehabilitację rotmistrza Witolda Pileckiego. (KM)