Postać JEREMI MICHAŁ KORYBUT WIŚNIOWIECKIzwany Jaremą biografia

Kim był JEREMI MICHAŁ KORYBUT WIŚNIOWIECKIzwany Jaremą co zrobił: 1 6 1 2 - 2 0 sierpnia 1 6 5 1Był synem kasztelana kijowskiego, Michała Wiśniowieckiego i córki hospodara mołdawskiego, Jeremiasza, Rainy Mohylanki. Stracił rodziców już w dzieciństwie. Przygarnął go wówczas jego kuzyn, Konstanty Wiśniowiecki, posiadający dobra na Zadnieprzu. Edukację zaczął w lwowskim kolegium jezuitów. Potem wyruszył w podróż po Europie; odwiedził między innymi Rzym, Padwę, Bolonię i Niderlandy, gdzie zapoznał się z nowoczesnymi systemami fortyfikacyjnymi i użyciem artylerii, broni palnej i piechoty na polu bitwy. Do państwie wrócił w 1632 r. Po zgonu swojego opiekuna przejął jego dobra na Zadnieprzu, okazując się świetnym administratorem. Jego późniejsza legendarna fortuna na Zadnieprzu i na Wołyniu nie była przypadkiem. Zyskał ją raczej dzięki intensywnej akcji kolonizacyjnej. Samodzielnie zagospodarowywał pusty dotychczas step, zakładając nowe wsie i miasta i fundując w nich obiekty sakralne (zarówno katolickie kościoły, jak i prawosławne cerkwie). Odziedziczył w swych dobrach raptem 4500 poddanych, a po kilkunastu latach ich liczba wzrosła do powyżej 200 tys. Jego dobra stanowiły typowe dla Rzeczypospolitej XVII w. latyfundium magnackie, zwane wówczas "krajem Wiśniowieckim". Zapewniało mu ono wielkie dochody, szacowane na prawie 600 tys. zł. Pozwalało mu to utrzymywać stale największą prywatną armię w Rzeczypospolitej, liczącą ok. 4-6 tys. żołnierzy. Po raz pierwszy jego talenty wojskowe, szczególnie zdolność prowadzenia wojny podjazdowej, objawiły się w trakcie tak zwany wojny smoleńskiej z Rosją. Równocześnie już wówczas stosował sposoby zastraszania ludności cywilnej, gwałty i podpalenia, dzisiaj uważane za barbarzyńskie, a tak typowe dla całej Europy w tamtej epoce. Z racji na położenie swoich dóbr, idealnie znał sposoby walki zarówno Kozaków zaporoskich, jak i Tatarów krymskich. Tak samo okrutnie zachowywał się także w trakcie tłumienia stworzenia kozackiego w latach 1637-1638. Brał między innymi udział w bitwie pod Ochmatowem w 1644 r., w trakcie której hetman Stanisław Koniecpolski rozgromił Tatarów dowodzonych poprzez Tuhaj-beja. Po wybuchu stworzenia Chmielnickiego jego fortuna praktycznie przestała istnieć, dobra zostały doszczętnie spustoszone poprzez najazdy kozackie i tatarskie, a sam książę ruski stał się finansowym bankrutem, utrzymującym się dzięki dziedzictwu swojej żony, Gryzeldy, wnuczki kanclerza Jana Zamoyskiego. Zmarł nagle w obozie pod Pawołoczą, w trakcie prowadzonej kolejnej kampanii na Ukrainie. Znany jest do dzisiaj w pierwszej kolejności z udziału w walkach w trakcie stworzenia Bohdana Chmielnickiego. Po tragicznych klęskach wojsk polskich w 1648 r. powiodło mu się po przyjęciu funkcji regimentarza zatrzymać wojska kozacko-tatarskie pod Zbarażem. Wytrzymał wtedy z niewielką załogą siedmiotygodniowe oblężenie, atakowany poprzez kilkakrotnie liczniejsze wojska tatarsko-kozackie (wydarzenia te upamiętnił Hen-ryk Sienkiewicz w powieści Ogniem i mieczem). Później tymczasowo pełnił urząd hetmana. W bitwie pod Beresteczkiem, mimo iż oficjalnie dowodził władca Jan Kazimierz, do niego praktycznie należało dowództwo nad wojskami polskimi. Ta jedna z największych bitew XVII w. z udziałem Polski została stoczona 28-30 czerwca 1651 r. między armią polską a Kozakami i Tatarami i skończyła się rozbiciem Kozaków i ucieczką Tatarów. Sława wybitnego wodza, jaką się cieszył, utorowała drogę do korony jego synowi, Michałowi Korybutowi Wiśniowieckiemu, który jednak nie odziedziczył talentów wojskowych i politycznych po swoim tacie. (RK)