Postać Henryk III Głogowski biografia

Kim był Henryk III Głogowski co zrobił: 1251/1260-1309aby synem Konrada I, księcia głogowskiego, i Salomei, córki Władysława Odonica, księcia wielkopolskiego. W wydarzeniach większej wagi po raz pierwszy wziął udział w 1277 r., kiedy przystąpił do koalicji książąt głogowskich i wielkopolskich, którzy wspierali Henryka IV Prawego, księcia wrocławskiego, uwięzionego poprzez Bolesława Rogatkę. Siły sprzymierzonych zostały jednak rozbite w bitwie pod Stolcem poprzez syna Rogatki, Henryka V Brzuchatego.W 1278 r. doszło do podziału księstwa głogowskiego pomiędzy synów Konrada I (zm. 1273/1274). Odpowiednio z umową, Henryk dostał część głogowską (wrazz Bytomiem i Kożuchowem), Konrad część ścinawską, z kolei Przemek część żagańską. W startowym okresie samodzielnych rządów, w 1281 r., Henryk Głogowski został uwięziony w Sądowlu poprzez Henryka Prawego i zmuszony do uznania jego zwierzchnictwa, z jednoczesnym obowiązkiem służenia mu zbrojną pomocą. Zawarty pod przymusem układ okazał się jednak trwałym i Głogowczyk poprzez kolejne kilka lat wiernie służył jako wasal księciu wrocławskiemu, podobnie jak jego brat Przemek. Wspierając więc Henryka Prawego w ogromnym konflikcie z biskupem wrocławskim Tomaszem II, w 1284 r. na wezwanie swego seniora wziął udział w turnieju rycerskim w Nysie, którą zajęto biskupowi. Wywołało to konflikt z duchowieństwem we własnym księstwie i dopiero potwierdzenie przywilejów w 1291 r. przywróciło prawidłowe relacje.w chwili podjęcia zabiegów poprzez Henryka IV Prawego, mających doprowadzić do przejęcia tronu krakowskiego, czynnie poparł te dążenia. Najpewniej dowodził wyprawą, która w sierpniu 1289 r. doprowadziła do ostatecznego opanowania Krakowa poprzez księcia wrocławskiego. Wierna służba na rzecz Prawego przyniosła mu początkowo tylko Krosno, otrzymane od seniora. Wkrótce jednak niespodziewana zgon księcia wrocławskiego w 1290 r. spowodowała zwrot w karierze Głogowczyka, bo Henryk Prawy w swoim testamencie zapisał mu księstwo wrocławskie. Wejście w posiadanie Wrocławia okazało się jednak krótkotrwałe. Po niespełna miesięcznych rządach (od końca czerwca do połowy lipca), wskutek sprzeciwu mieszczan i rycerstwa, Henryk opuścił Wrocław, który zajął wezwany poprzez buntowników Henryk V Brzuchaty, książę legnicki. Powody usunięcia księcia głogowskiego nie są znane; możliwe iż wrocławianie obawiali się, że będą zmuszeni finansować ekspansywną politykę księcia, podobnie jak to miało miejsce w razie Henryka Prawego. Z kolei wybór Henryka Brzuchatego gwarantował, iż taka polityka raczej nie będzie kontynuowana. Niewykluczone jednak, że na wypadki wrocławskie miał wpływ konflikt pomiędzy ugrupowaniami tamtejszych możnych.Henryk nie pogodził się jednak z stratą spuścizny po Prawym, a konflikt, który rozgorzał z tego powodu, przeciągnął się na kilka lat. Jeszcze w 1290 r. Głogowczyk zmusił Henryka Brzuchatego do odstąpienia zachodniej części spornego księstwa (między innymi z Chojnowem, Bolesławcem, Ścinawą, Trzebnicą, Sądowlem i Miliczem), lecz nie skończyło to sporów. Jesienią tego roku Henryk głogowski, szukając sojuszników, zawarł porozumienie z księciem wielkopolskim Przemysłem II. Na mocy tego układu dostał Wschowę i obietnicę przejęcia rządów w Wielkopolsce, w razie gdyby Przemysł nie miał syna.w czasie gdy Henryk Brzuchaty, próbując umocnić swą pozycję we Wrocławiu, popadł w konflikt z częścią tamtejszych możnych, co błyskawicznie wykorzystał Henryk głogowski. Wypadki, które się wtedy rozegrały, najpełniej przedstawia - powstała nareszcie XIV w. Kronika książąt polskich. Represje księcia legnickiego dotknęły między innymi marszałka Pakosława Zdzieszyca, który został skazany na zgon za popełnienie zabójstwa. Wtedy to syn skazanego, Lutek, nawiązał kontakt z Henrykiem głogowskim i wkrótce powstał plan uprowadzenia Henryka Brzuchatego, który zrealizowano w listopadzie 1293 r. Księcia pojmano w łaźni u stóp zamku wrocławskiego i dostarczono do Głogowa. Tam Henryk "kazał zrobić jakby skrzynię z okratowa- Pieczęcie Henryka Głogowskiego Kwartnik księcia głogowskiego Henryka Książę Henryk sportretowany poprzez I. Bierwiaczoneknym otworem, poprzez który mógł oddychać i pobierać pokarm, i innym, podobnie zabezpieczonym, poprzez który mógł wydalać kał". W takim zamknięciu trzymał go "tak, iż na jego biodrach i plecach roiło się robactwo; nie mógł także ani siedzieć, ani leżeć na skutek ciasnoty". Po trzech miesiącach dręczenia, w 1294 r. książę legnicki zgodził się odstąpić księciu głogowskiemu pas ziem leżących na prawym brzegu Odry (między innymi Oleśnicę, Namysłów, Kluczbork, Byczynę, Gorzów Śląski) i zapłacić ogromny okup w wysokości 30 000 grzywien. Po uwolnieniu Henryk Brzuchaty nie powrócił już do zdrowia i zmarł 22 lutego 1296 r. Dwa tygodnie przedtem zmarł były sojusznik Głogowczyka, Przemysł II, zabity 8 lutego w Rogoźnie koło Poznania.Po zgonu Przemysła II Wielkopolanie obrali nowym władcą niedawnego sprzymierzeńca zmarłego, Władysława Łokietka. Gdyż jednak nie stracił mocy zapis dokonany jeszcze w 1290 r. na rzecz Henryka głogowskiego w kwestii dziedziczenia poprzez niego Wielkopolski, książę natychmiast przystąpił do realizacji swoich roszczeń i pod Krzywinem pokonał swego konkurenta. Tam także 10 marca 1296 r. doszło do ugody pomiędzy książętami, która doprowadziła do podziału Wielkopolski. Władysław Łokietek, który zatrzymał część kaliską, odstępował Henrykowi południową część dzielnicy, aż po rzekę Obrę. Książę kujawski adoptował także syna Głogowczyka, Henryka, i odstępował mu całą ziemię poznańską, którą ten miał dostać po dojściu do pełnoletności. Jednak już w kolejnym roku popsuły się dobre relacje z Władysławem Łokietkiem i doszło do wojny, bo część Wielkopolan, na czele z biskupem poznańskim Andrzejem z rodu Zarembów, opowiedziała się za Henrykiem. W 1298 r. w Kościanie opozycjoniści zawarli układ z księciem głogowskim, gwarantując mu pomoc w zdobyciu Wielkopolski, Pomorza i w uzyskaniu korony królewskiej. W zamian Henryk potwierdził przywileje arcybiskupstwa gnieźnieńskiego, poznańskiego i włocławskiego, a biskupowi poznańskiemu zagwarantował szczególne prawa w przyszłej kancelarii.Wkrótce jednak konflikt pomiędzy Henrykiem a Łokietkiem został wykorzystany poprzez króla czeskiego Wacława, który po opanowaniu Krakowa jeszcze w 1291 r. i po kilkuletniej przerwie spowodowanej zaangażowaniem się w walki w Rzeszy, podjął działania mające na celu opanowanie następnych ziem polskich. Latem 1299 r. w Klęce Łokietek uznał się lennikiem czeskim, z kolei Wielkopolanie, którzy jeszcze dopiero co chcieli oddać rządy Henrykowi, opowiedzieli się za Wacławem. Z powodu Władysław Łokietek został poprzez Wielkopolan usunięty z dzielnicy, którą latem zajęły wojska czeskie.Henryk nie próbował nawet włączyć się w rywalizację o objęcie władzy w Wielkopolsce, bo we własnym księstwie zajęty był konfliktem z biskupem wrocławskim Janem Romką. Ten gdyż obłożył go klątwą, gdyż zagarnął księstwo swemu bratu Konradowi, kiedy ten został wybrany patriarchą akwilejskim i wyruszył tam, aby objąć tę godność. Mimo tych kłopotów, Henryk nie zamierzał rezygnować z roszczeń do Wielkopolski ani podporządkować się Czechom. Pomimo kryzysowej sytuacji, nie doszło do bezpośredniego ataku wojsk czeskich na księstwo głogowskie. Henryk w czasie gdy zwiększył własne księstwo i przyłączył - po zgonu brata Konrada Garbatego (1304) - dzielnicę żagańską. W 1305 r., kiedy zmarł Wacław II, Henryk ponownie nawiązał kontakty z dygnitarzami w Wielkopolsce i wiosną 1306 r. zajął tę dzielnicę, kładąc kres czeskim rządom. Ubiegł tym metodą Władysława Łokietka i Bolesława, księcia wrocławskiego, syna Henryka Brzuchatego, którzy również zamierzali w tym czasie przejąć tam władzę.Ocena panowania Henryka w Wielkopolsce została przedstawiona w "Roczniku kapituły poznańskiej", gdzie nieznany autor pisał: "Ten był bardzo surowy wobec złodziei, łupieżców i gwałcicieli, lecz sam był ogromnym wyciągaczem, a również nieprzyjazny Polakom (jest to Wielkopolanom, przyp. J.S.). Lecz za jego czasów był w Polsce (jest to Wielkopolsce, przyp. J.S.) i wszystkich jego ziemiach powszechny pokój". Zarzucano więc Henrykowi surowe ściąganie podatków i posługiwanie się w Wielkopolsce ludźmi obcymi (zapewne Ślązakami i Niemcami), podkreślając równocześnie panujący w dzielnicy porządek.Henryk Głogowczyk poprzez całe własne panowanie prowadził bardzo przychylną politykę wobec miast, które uzyskały od niego liczne przywileje. Lokował przynajmniej 10 ośrodków miejskich, m.in Górę, Polkowice, Sulechów, Zieloną Górę i Lubin. Jeżeli chodzi o otoczenie księcia, to składało się ono w sporym stopniu z ludzi nowych (niemieccy rycerze, mieszczanie, duchowni), którzy byli faworyzowani. Brak powiązań lokalnych i całkowita zależność od księcia były gwarancją ich wiernej służby. Zniemczenie dworu nie było jednak niczym specjalnym w tym okresie i występowało nie tylko u władców śląskich, lecz również w innych dzielnicach polskich.Wszystko wskazuje na to, iż Henryk głogowski dążył do zdobycia korony królewskiej, uważając się za dziedzica i kontynuatora króla Przemysła II. Świadczy o tym stosowana poprzez niego tytulatura ("dziedzic Królestwa Polskiego, książę Śląska, pan Głogowa i Poznania") i jego liczne fundacje artystyczne sławiące dynastię piastowską.Henryk, zmarły 9 grudnia 1309 r., pochowany został w kościele cystersów w Lubiążu, który upatrzył sobie na rodzinną nekropolię. Z małżeństwa z Matyldą brunszwicką pozostawił 5 synów: Henryka II Wiernego żagańskiego (zm. 1342), Konrada namysłowsko-oleśnickiego (zm. 1366), Jana ścinawskiego (zm. 1361-1365), Przemka głogowskiego (zm. 1331) i Bolesława oleśnickiego (zm. 1320-1321 r.), i 4 córki: Agnieszkę (żonę Ottona bawarskiego, a potem Alrama, hrabiego z Hals), Katarzynę (żonę Jana V brandenburskiego, a w dalszym ciągu Jana III hrabiego holsztyńskiego) i Jadwigę i Salomeę (obydwie zmarły w dzieciństwie). (JS)1290na mocy testamentu Henryka Prawego Henryk Głogowski obejmuje władzę we Wrocławiu1294uprowadzenie Henryka V Brzuchatego poprzez Henryka Głogowskiego1295podział księstwa wrocławskiego pomiędzy Henryka Głogowskiego i Henryka Brzuchatego1296układ w Krzywinie pomiędzy Henrykiem Głogowskim i Władysławem Łokietkiem, w odniesieniu podziału Wielkopolski1306Henryk Głogowski obejmuje władzę w Wielkopolsce1309zgon Henryka Głogowskiego