Postać Bolesław Śmiały (Szczodry) biografia

Kim był Bolesław Śmiały (Szczodry) co zrobił: 1041/1042-1081/1082Był pierworodnym synem Kazimierza Odnowiciela i Dobroniegi, księżniczki ruskiej. Miał trzech braci: Władysława Hermana, Mieszka i Ottona, i siostrę Świętosławę. W momencie zgonu ojca, w 1058 r., nie żył już jednak Otto (zmarł najpewniej w 1048), a wkrótce, w 1065 r., zmarł Mieszko. Gdyż nie wiadomo nic o podziale państwie pośród synów poprzez Odnowiciela, należy przyjąć, iż objęcie rządów poprzez najstarszego, Bolesława, przeszło bez większych problemów. Najpewniej on wydzielił bratu Władysławowi Mazowsze, którym ów od tej pory zarządzał. Być może własną dzielnicę miał również Mieszko, lecz po jego szybkiej zgonu wróciła ona pod panowanie Bolesława.Młody, ponieważ mający ok. szesnastu lat Bolesław zaczął własne rządy w dosyć sprzyjających uwarunkowaniach. Mając świetne koligacje z Rusią i Węgrami, zyskiwał sobie znacznych sojuszników. Wkrótce okazało się, iż jednego z nich będzie musiał wesprzeć militarnie. Andrzejowi, władcy Węgier, Urodził się gdyż syn, co diametralnie zmieniło dotychczasowe plany sukcesyjne, przewidujące na tronie węgierskim po zgonu Andrzeja jego młodszego brata Belę. Andrzej, chcąc zagwarantować tron synowi, poprosił o pomoc cesarza niemieckiego, Bela - władcę polskiego. Wyprawa polska na Węgry w 1060 r. skończyła się pełnym sukcesem i osadzeniem Beli na tronie. Niewątpliwie zachęcony tym zwycięstwem Bolesław zaprzestał również płacenia trybutu Czechom ze Śląska. Chcąc wzmocnić własną granicę od południa, w 1062 r. wydał siostrę Świętosławę za władcę czeskiego Wratysława. Kwestia sojuszy zaczęła się jednak komplikować, gdy w 1063 r. zmarł na Węgrzech Bela, a wojska syna Andrzeja, Salomona, zdobyły tron w Budzie i wygnały synów Beli. Młodzi książęta Gejza i Władysław znaleźli schronienie w Polsce. Pierwszy z nich wrócił niebawem na Węgry, wsparty wojskami Bolesława i - na mocy układów z Salomonem - dostał własną dzielnicę.Problemy zaczęły się również od strony wschodniej. Krewny Bolesława na tronie kijowskim, Izasław, został obalony i szukał pomocy, podobnie jak Węgrzy, u Bolesława. Jego interwencja przywróciła w 1069 r. tron Izasławowi. Ledwie Bolesław wrócił z wyprawy kijowskiej, wybuchł konflikt z Czechami, który oparł się aż o cesarza Henryka IV, godzącego zwaśnione strony. Nie na długo, ponieważ już w 1072 r. Bolesław zaatakował swojego szwagra. Od interwencji czeskiej uratował go bunt saski, najpewniej zresztą jego wybuch był inspirowany poprzez Śmiałego, który był w sojuszu z Sasami. Na wypadki w Czechach nałożyły się kwestie węgierskie, gdyż Gejza podniósł bunt przeciwko Salomonowi i w skutku powiodło mu się przejąć władzę, co było bardzo korzystne z naszego punktu widzenia. Podobnie zmieniały się Koronacja króla węgierskiego Beli poprzez Bolesława Śmiałego, XVIII w. wypadki na Rusi, Izasław gdyż ponownie został wygnany, lecz tym wspólnie Bolesław odmówił pomocy słabemu krewniakowi, w nawiązaniu sojusz z nowym księciem kijowskim, Świętosławem.Po zgonu Gejzy w 1077 r. Bolesław osadził na tronie jego młodszego brata, Władysława, przebywającego dotychczas na dworze polskim. W Budzie nadal mieliśmy sojusznika.Patrząc poprzez pryzmat wszystkich tych działań Bolesława, widać, iż był śmiałym i zręcznym dyplomatą, i aż dziw bierze, że nie wykorzystał tego na szerszą skalę, próbując poszerzyć granice naszego państwie. Być może na przeszkodzie stanęła słynna kwestia z biskupem Stanisławem. Zanim jednak do niej doszło, swój talent dyplomatyczny Bolesław uwieńczył koroną. Wykorzystując konflikt między Cesarstwem a papiestwem o inwestyturę, poparł obóz Grzegorza VII, co zaowocowało koroną królewską w 1076 r.W tym samym roku odbyła się następna wyprawa na Ruś, której celem było osadzenie na tronie kijowskim Izasława po zgonu Świętopełka. Wyprawa skończyła się sukcesem, a Bolesław przyłączył do Polski Grody Czerwieńskie.Prowadząc tak szeroko rozbudowaną politykę zagraniczną, Bolesław nie zaniedbał także polityki wewnętrznej. Tu kluczowy nacisk został położony na rozbudowę organizacji kościelnej i restaurację arcybiskupstwa, gdyż gnieźnieńskie zostało zniszczone w trakcie najazdu Brzetysława w 1038 r. Funkcję arcybiskupstwa pełniło do chwili obecnej biskupstwo krakowskie, a analogicznie funkcje arcybiskupów tamtejsi biskupi. Wykorzystując dobre kontakty z papiestwem, Bolesław zaprosił do Polski legatów papieskich, którzy przybyli w 1075 r. i zatwierdzili reaktywację arcybiskupstwa w Gnieźnie i utworzenie nowego biskupstwa w Płocku.wg części historyków owa decyzja była zarzewiem konfliktu z biskupem Stanisławem, który, będąc biskupem krakowskim, po pierwsze czuł się urażony, iż nie on został nowym arcybiskupem, a po drugie, nowo powstałe biskupstwo zostało w dużej mierze utworzone z ziem biskupstwa krakowskiego. O samym konflikcie z kart kroniki Galla Anonima mało jesteśmy w stanie się dowiedzieć, gdyż ów lakonicznie poinformował, iż "nie usprawiedliwiamy biskupa zdrajcy ani nie zalecamy króla, który tak szpetnie dochodził swoich spraw", a w dalszym ciągu zamknął sprawę formułą, iż "długo aby można o tym mówić".Wydaje się jednak, że na osobisty konflikt władcy z biskupem krakowskim nałożył się również bunt możnych, niezadowolonych być może - jak chce mistrz Wincenty Kadłubek w swojej kronice - z przedłużających się wypraw poza granice państwie. Niewykluczona tu jest również rola późniejszego palatyna Sieciecha, szarej eminencji naszego dworu za panowania Władysława Hermana, który już wówczas musiał być postacią znaczną.Efektem konfliktu była zgon biskupa, jak chce część historyków i Kadłubek, w kościele w trakcie odprawiania mszy albo, co wydaje się realniejsze - biskup został skazany za zdradę (a więc wystąpienie przeciwko władcy) na karę obcięcia członków, którą wykonał kat, a której, naturalnie, nie przeżył. Nie uratowało to Bolesława, wygnanego z Polski i szukającego pomocy na dworze węgierskim u Władysława. Niestety, niepohamowana a trudna w tej sytuacji do zrozumienia pycha Bolesława spowodowała jego niestosowne zachowanie wobec władcy węgierskiego, co natomiast Galla skłoniło do domysłów, iż Bolesław został tam otruty. Władca Polski nigdy nie wrócił do państwie, zmarł 2 albo 3 kwietnia 1081 albo 1082 r. Poprzez długi czas podejrzewano, iż jego grób znajduje się w Osjaku na Węgrzech, ostatnie jednak badania lokują go w opactwie tynieckim pod Krakowem, którego był ogromnym dobrodziejem (szczątki miał przywieźć powracający z Węgier jego syn Mieszko).mało wiemy o żonie Bolesława, najpewniej zawarli związek małżeński ok. 1068 r., gdyż już w rok potem Urodził im się jedyny syn, Mieszko. Wraz z Bolesławem wyjechali na Węgry i powrócili do państwie w 1086 r. W 1088 r. Mieszko poślubił nieznaną z imienia księżniczkę ruską. Niedługo cieszył się jednak powrotem do państwie i młodą żoną. Zmarł w 1089 r., jak pisze Kadłubek - otruty w pierwszym rozkwicie męskości. Najnowsza poezja widzi w tym rękę zarówno Władysława Hermana, jak i Sieciecha.Bolesław już poprzez sobie współczesnych był określany przydomkiem Szczodry, dopiero Długosz wprowadził ustalenie: Śmiały, które aktualnie wyparło pierwotny przydomek władcy. Szczodrość króla zaakcentował Gall w opowieści o ubogim kleryku, który widząc ogrom bogactwa naszego króla, miał ciężko westchnąć. Król, mało myśląc, kazał mu nabrać tyle złota i drogocennych kamieni, ile zdoła udźwignąć, a gdy stary płaszcz kleryka pękł pod ciężarem, darował mu swój własny. (JS)1041/1042narodziny Bolesława1058zgon Kazimierza Odnowiciela i przejęcie władzy poprzez Bolesława Śmiałego1069wyprawa Bolesława na Kijów1075Odnowienie arcybiskupstwa gnieźnieńskiego utworzenie biskupstwa płockiego1076koronacja na króla Polski1077wyprawa na Węgry1077ponowna wyprawa na Ruś1079konflikt z biskupem Stanisławem i wygnanie Bolesława z państwie1081/1082zgon Bolesława na Węgrzech