Postać Bolesław I Chrobry biografia

Kim był Bolesław I Chrobry co zrobił: 966/967-1025Był synem Mieszka I i księżniczki czeskiej Dobrawy. Nie wiemy precyzyjnie, kiedy Bolesław się Urodził - przypuszcza się, iż stało się to w 966 albo 967 roku. Pewnym wydaje się z kolei, iż miał on rodzoną siostrę, która być może nosiła imię Świętosława, a w Skandynawii, gdzie potem przebywała, nazywano ją Gunnhildą.Już jako siedmiolatek znalazł się Bolesław w centrum istotnych dla państwa i jego rodziny wydarzeń. W 973 roku wspólnie z ojcem przebywał w Kwedlinburgu. Najprawdopodobniej z rozkazu cesarza Ottona I młody Piast został w Niemczech jako zakładnik, co miało zapewne gwarantować, iż Mieszko wypełni podjęte wówczas zobowiązania. Nie wiadomo precyzyjnie, jak długo Bolesław przebywał w Niemczech, czy powrócił do państwie już po rychłej zgonu cesarza, czy, jak chcą niektórzy, dopiero w 979-980 roku.Nie wiadomo także, czy Bolesław miał jeszcze okazję zobaczyć matkę. Można z kolei śmiało założyć, iż jego stosunki z następną żoną ojca, Odą, i jej dziećmi były, łagodnie mówiąc, chłodne. Pominięcie jego osoby w dokumencie Dagome Iudex interpretuje się jako zabieg macochy mający na celu pozbawienia pasierba ojcowizny na rzecz jego przyrodnich braci. Istnieje jednak również pogląd, iż Bolesław dostał od ojca pozyskaną Małopolskę, aby reszta dziedzictwa Mieszka mogła przypaść synom Ody. Bezwzględnie na to, jak wyglądały rzeczywiste plany Mieszka względem Bolesława i pozostałych synów, zgon starego księcia przyniosła ich weryfikację.Mieszko I zmarł 25 maja 992 roku. Bolesław momentalnie zareagował na nową sytuację i na początku wygnał z państwie Odę i jej dzieci, a w dalszym ciągu oślepił krewniaków, Przybywoja i Odylena. Tym samym w krótkim czasie przejął władzę nad całą ojcowizną. W tym czasie Bolesław miał już trzecią żonę. Pierwsze dwie, nieznane z imienia, syn Mieszka poślubił jeszcze za życia ojca. Z pierwszą z nich, córką margrabiego Miśni Rygdaga, Chrobry związał się ok. 983 roku. Najprawdopodobniej po 2-3 latach została ona odesłana, a Bolesław wziął za żonę księżniczkę węgierską. Owocem tego związku był pierworodny syn Bolesława Bezprym. Jednak i ona po krótkim czasie została oddalona. Nareszcie Chrobry w 988 albo 989 roku poślubił Emnildę, córkę dość enigmatycznego księcia Dobromira, który być może rządził na Połabiu. Jak się okazało, Emnilda stała się ukochaną żoną Bolesława, z którą ten miał piątkę dzieci - dwóch synów (Mieszko II i Otton) i trzy córki (Regelinda i dwie nieznane z imienia). Emnilda zmarła w 1017 r.Zdecydowane i brutalne potraktowanie Ody nie pogorszyło stosunku domu piastowskiego z Cesarstwem, które potrzebowało wsparcia Chrobrego w walkach na Połabiu. Polski książę między innymi w 995 roku osobiście dowodził oddziałami, które razem z kontyngentem cesarskim wyprawiły się na Redarów.W tym samym czasie doszło do ponownego zadrażnienia stosunków z Czechami. Wobec konfliktu Przemyślidów ze Sławnikowicami Bolesław zajął jednoznaczne stanowisko. Uczestniczący w kampanii połabskiej Sobiebor (Sobiesław), na wieść o wymordowaniu jego braci poprzez księcia Bolesława II pozostał pod protekcją Chrobrego. Tutaj również, wobec niemożności powrotu do swojej diecezji, trafił w 997 roku praski biskup Wojciech Sławnikowic.Wojciech znalazł się na dworze Chrobrego nie tylko z racji na jego sympatię dla rodu Sławnikowiców. Biskup, mając poparcie papieża Grzegorza V, a również zapewne cesarza Ottona III, planował zorganizowanie misji pośród pogan. Wybór padł na Prusów, co musiało być jak w najwyższym stopniu na rękę Chrobremu, który patronował całej akcji. Terytorium Prus znajdowało się poza zasięgiem Kościoła niemieckiego, co stwarzało szansę, iż ewentualny efekt misji będzie mógł być w dużej mierze skonsumowany poprzez polańskiego księcia, którego prestiż wzrósłby niewątpliwie.Wyprawa Wojciecha, który w kwietniu 997 roku wyruszył w kierunku Prus, skończyła się męczeńską śmiercią biskupa 23 tego miesiąca. Misjonarze po- czątkowo eskortowani byli poprzez oddział zbrojnych, jednak ostatecznie sami dotarli do Prus. Niestety, nie wiadomo precyzyjnie, gdzie zginął Wojciech; wg nie wszystkich badaczy, dotarł on wspólnie z towarzyszami do Sambii, wg innych - na początku pojawił się w Truso (niedaleko dzisiejszego Elbląga), skąd został wydalony, a w dalszym ciągu, wobec dalszych prób nawracania, zabity.Męczeństwo Wojciecha, już dwa lata potem ogłoszonego świętym, miało dla Chrobrego i jego panowania najważniejsze następstwa. Wieści o zgonu byłego biskupa praskiego błyskawicznie się rozeszły się i skłoniły do działania cesarza i ówczesnego papieża Sylwestra II. Ich efektem była idea "arcybiskupstwa św. Wojciecha", którego kierownictwo powierzono w Rzymie w 999 r. bratu świętego, Radzimowi Gaudentemu. Nie ma dziś pewności, czy od początku ustalono kwestię lokalizacji nowej metropolii. Brak wzmianki na ten temat w postanowieniach synodu rzymskiego z 999 r. i sugestie nie wszystkich źródeł wskazujących na Pragę, każą domniemywać, iż decyzja w tej kwestii nie zapadła od razu.Dysponentem relikwii świętego był Chrobry. Mógł on także liczyć na to, iż dzięki sławie Wojciecha zrealizuje swoje, niewątpliwie ambitne plany, powiązane zarówno z umocnieniem struktur kościelnychm, jak i własnej pozycji. To zbiegało się z planami Ottona III, wcielającego w życie własną ideę odnowy cesarstwa rzymskiego, gdzie Słowiańszczyzna odgrywać miała, w okolicy innych regionów chrześcijańskiej Europy, niepoślednią rolę. Przejawami tej roli miały być: nowe zdefiniowanie statusu miejscowych władców, ściśle współpracujących z cesarzem, i utworzenie kościelnej metropolii, której patronować miał wywodzący się stąd nowy święty.To zapewne te dwie sprawy - kwestia relikwii świętego męczennika, potrzebnych do wyświęcenia nowej metropolii, i kwestia włączenia polańskiego księcia w imperialne plany, skłoniła Ottona III do podróży do Gniezna, do grobu św. Wojciecha.Cesarz przybył do Gniezna w 1000 roku. Jak dowiadujemy się ze współczesnych źródeł, Chrobry witał Ottona na granicy swoich włości i poprzez Iławę, gdzie cesarz miał własną pierwszą kwaterę, poprowadził go do Gniezna. W czasie kilkudniowego pobytu cesarza zapadło sporo istotnych dla Bolesława i jego państwa decyzji. W pierwszej kolejności, być może dopiero tam (a może już przedtem) postanowiono, iż "arcybiskupstwo św. Wojciecha" stworzenie właśnie w miejscu jego wiecznego spoczynku. Arcybiskupem mianowany został brat męczennika i świadek jego świętości, Radzim Gaudenty. Nową metropolię miały współtworzyć biskupstwa w Kołobrzegu, gdzie ordynariuszem miał być Reinbern, w Krakowie, gdzie na urząd powołano Poppona, i we Wrocławiu, gdzie biskupem został Jan. Otton zdecydował wtedy o przekazaniu prawa inwestytury biskupów w nowej metropolii Chrobremu i jego następcom. W jej skład nie włączono już istniejącego biskupstwa w Poznaniu. Uważane jest dziś, iż prowadzący nim ordynariusz Unger mógł protestować przeciwko cesarskim postanowieniom, dlatego także uzgodniono, że jego diecezja będzie podlegać bezpośrednio Rzymowi.Kościelne decyzje, które podjęto w Gnieźnie, niewątpliwie były sporym sukcesem Bolesława i znacznie wzmacniały jego prestiż i znaczenie. Więcej kontrowersji wzbudzają polityczne aspekty spotkania Chrobrego z Ottonem. W jego trakcie cesarz miał nałożyć na głowę polańskiego księcia diadem i nazwać go "bratem i współpracownikiem cesarskim", a również "przyjacielem i sprzymierzeńcem narodu rzymskiego". Historycy bardzo różnie interpretowali czyny Ottona. Wg nie wszystkich, cesarz koronował Chrobrego, wg innych - uznał go godnym królewskiego tytułu, godząc się na to, by ten zaczął zabiegi o uzyskanie korony. Bezwzględnie na to, jak naprawdę było, nie ulega zastrzeżenia fakt dużego wyróżnienia, jakie spotkało Bolesława, który miał być zapewne najważniejszym sprzymierzeńcem Ottona przy realizacji jego politycznych planów. Uwieńczeniem zjazdu było wzajemne przekazanie darów. Otton podarował Bolesławowi gwóźdź z Krzyża świętego i kopię włóczni św. Maurycego, z kolei Chrobry przekazał cesarzowi ramię św. Wojciecha i oddział 300 wojów.Umocnione w Gnieźnie dobre relacje Chrobrego z Cesarstwem nie trwały jednak długo. W 1002 r. Otton III zmarł, a tron w Niemczech - po krótkim okresie przejściowym - przypadł Henrykowi II. Czas rywalizacji w Cesarstwie wykorzystał Chrobry do zajęcia Łużyc i Milska. W dalszym ciągu, w czasie spotkania w Merseburgu z nowym władcą niemieckim w lipcu 1002 r., Bolesław dążył do uznania owych zdobyczy terytorialnych. Henryk II, być może za cenę poparcia ze strony polańskiego władcy w staraniach o koronę, zgodził się na zatrzymanie poprzez Bolesława Milska i Łużyc jako cesarskiego lenna. Gdy Chrobry opuszczał Merseburg, próbowano dokonać na niego zamachu. Aczkolwiek Henryk II zdecydowanie odciął się od napastników i potępił ich, wydarzenie to Bolesław uznał jako oczywisty akt wrogości, co niewątpliwie wpłynęło na jego dalsze stosunki z Cesarstwem.O ich całkowitym zepsuciu zadecydowały wydarzenia w Czechach. W 1003 r. Chrobry wmieszał się w rozgrywającą się tam walkę o tron. Poparł rządzącego dotąd księcia Bolesława Rudego, który zwalczał buntujących się przeciw niemu braci, Jaromira i Udalryka. Chrobry na początku efektywnie wsparł swojego imiennika, a gdy ten kontynuował krwawe rządy, podstępnie go uwięził i oślepił, przejmując władzę w Czechach. Wypadki te z uwagą śledzono w Niemczech. Henryk II był nawet gotów zaakceptować nową sytuację, lecz za cenę hołdu Chrobrego, złożonego z Czech. Ten jednak zdecydowanie odmówił, co cesarz uznał za dogodny pretekst do wojny.Ta wybuchła w 1004 roku, a jej pierwszym etapem była rozgrywka w Czechach. Henryk II pojawił się nad Wełtawą, udzielając wsparcia Jaromirowi. Wówczas Czesi podnieśli bunt przeciw Godło Bolesława Chrobrego Portret Bolesława Chrobrego pędzla M. Bacciarellego rządom Chrobrego, który musiał wycofać się z Czech, zachowując jedynie Morawy.W kolejnym roku wojska Henryka II, wsparte poprzez Wieletów, zajęły Milsko i Łużyce, a w dalszym ciągu ruszyły na Polskę. Chrobry próbował zorganizować obronę na linii Odry, jednak bezskutecznie, i nareszcie Niemcy, co prawda przy sporych utratach własnych, dotarli pod Poznań. Tu Bolesław zawarł z Henrykiem II pokój. Precyzyjnych jego określeń nie znamy. Aczkolwiek polski król musiał pogodzić się z stratą poprzednich zdobyczy, źródła niemieckie zgodnie odnotowały, iż nie był to dla przyszłego cesarza dobry pokój.Nie trwał on zresztą zbyt długo. W 1007 roku, wykorzystując problemy wewnętrzne Henryka II, Chrobry na początku ponownie wmieszał się w konflikty w Czechach, a w dalszym ciągu zaatakował Saksonię, dochodząc aż do Magdeburga i przy okazji odzyskując Milsko i Łużyce. Henryk II był w stanie odpowiedzieć na to dopiero w 1010 roku, chociaż armia, którą zgromadził, nie zdołała sforsować Odry i na tym skończyła własne działania. Następne kroki przeciw Bolesławowi podjął Henryk dwa lata potem. Również tym wspólnie wojska niemieckie mało zdziałały, a w czasie gdy Chrobry niespodziewanym wypadem zaatakował i zyskał w sierpniu 1012 roku Lubusz. Wówczas zawarto pokój, podpisany w Merseburgu. Odpowiednio z jego ustaleniami, Chrobry miał zachować Milsko i Łużyce jako lenna i wesprzeć Henryka w jego wyprawie do Italii. Natomiast władca niemiecki obiecywał udzielić pomocy Bolesławowi w wyprawie na Ruś.W istocie, korzystając z pokoju z Niemcami, Chrobry interweniował na Rusi na rzecz swojego zięcia Świętopełka, uwięzionego poprzez ojca, Włodzimierza Wielkiego. Bolesław, wsparty niemieckimi posiłkami, wkroczył na Ruś, ale wobec uwolnienia Świętopełka, zaprzestał dalszej akcji, ograniczając się do zwyczajowego spustoszenia najechanego państwie.Po zawarciu pokoju w Merseburgu Bolesław, mimo wezwań Henryka II, nie zamierzał wywiązywać się z podjętych wówczas zobowiązań. Gdy na bonus ponownie rozpoczął mieszać się w kwestie czeskie, Henryk, będący już wówczas cesarzem, ponownie zaczął wojnę z Chrobrym. Kampania 1015 roku, mimo czeskich i wieleckich posiłków, nie przyniosła cesarzowi spodziewanych rezultatów. Jego wojska nie zdołały zdobyć Krosna nad Odrą, dzielnie bronionego poprzez syna Chrobrego - Mieszka, a na wieść o polskim ataku na Miśnię, musiały zawró- Chrobry w otoczeniu swych wojów podąża na pole bitwy pod Cecorą cić, mimo sforsowania Odry. O zakończeniu walk zadecydowała ich porażka w krwawej bitwie na ziemi Dziadoszan.Henryk II postanowił wznowić walkę z Chrobrym dwa lata potem. I tym wspólnie cesarza wsparli Wieleci i Czesi. Wojska cesarskie próbowały sforsować Odrę, ale na trzy tygodnie utknęły pod dzielnie broniącą się Niemczą. Wobec braku widoków na rychły przełom, cesarz wycofał się do Czech i rozpoczęły się rozmowy pokojowe. Uwieńczył je układ zawarty w Budziszynie w styczniu 1018 roku. Chrobry utrzymał Milsko i Łużyce, aczkolwiek nie wiadomo, na jakich uwarunkowaniach. Cesarz zobowiązał się również wesprzeć Chrobrego w planowanej wyprawie na Ruś.W istocie, latem tego roku Chrobry, po raz następny wsparty militarnie poprzez cesarza, wyprawił się na Ruś. Polski król i tym wspólnie pomagał w ten sposób swojemu zięciowi Świętopełkowi, walczącemu wówczas o tron kijowski z bratem Jarosławem. Zwycięstwo nad Rusinami nad Bugiem pozwoliło Chrobremu wkroczyć do Kijowa, zdobytego po krótkim oblężeniu w sierpniu 1018 roku. Tu ponoć Chrobry uczynił własną nałożnicą siostrę Jarosława Przedsławę, o której rękę bezskutecznie przedtem zabiegał. Aczkolwiek dzięki zwycięstwu Bolesław osadził na tronie wielkoksiążęcym Świętopełka, to jednak polski król sprawował w Kijowie faktyczną władzę. Po jakimś czasie (ok. pół roku) w Kijowie wybuchł bunt przeciw Polakom, być może inspirowany poprzez samego Świętopełka, który mógł mieć już dosyć kurateli teścia. Chrobry wspólnie z wojskiem i ogromnymi łupami powrócił do Polski, przyłączając do swego władztwa Grody Czerwieńskie.mało wiadomo o poczynaniach Chrobrego w latach 1018-1025. Z tego okresu pochodzą wiadomości o koronacji Bolesława na króla, do której miało dojść, jak się przypuszcza, w 1025 roku, na krótko przed śmiercią władcy, być może w okresie świąt wielkanocnych w Gnieźnie. Nie wiadomo także, czy Chrobry i jego otoczenie traktowali dokonaną wówczas koronację jako ostateczne zwieńczenie starań podjętych tuż po zjeździe w Gnieźnie w 1000 roku, czy jako sukces działań podejmowanych w sprzyjających okolicznościach. W 1024 roku zmarł Henryk II i uległy mu papież Benedykt VIII. Zdaniem co najmniej części badaczy, Chrobry mógł zastosować tę sytuację i koronować się, co zresztą spowodowało oburzenie i protesty w Niemczech. Niedługo później, 17 czerwca 1025 roku Bolesław Chrobry zmarł. Pochowano go w katedrze w Poznaniu. (JS)966 albo 967narodziny Bolesława Chrobrego973Bolesław zakładnikiem w Kwedlinburgu992przejęcie władzy poprzez Chrobrego po tacie1000zjazd w Gniźnie1003zdobycie władzy w Czechach1004-1018wojny z Henrykiem II1018pokój w Budziszynie1018wojna z Rusią, zdobycie Kijowa1025koronacja Bolesława Chrobrego1025zgon Bolesława Chrobrego