Co znaczy POWRÓT Z WARSZAWY NA WIEŚ:
Franciszek Karpiński napisał tę elegię na przełomie 1783 i 1784 r., gdy po trzech latach pobytu w Warszawie zdecydował się wrócić na Ukrainę do dzierżawionej wsi. Pisarz wyjeżdżał ze stolicy zawiedziony i rozżalony, nie ziściły się gdyż jego nadzieje na zrobienie kariery w "ogromnym świecie". Wbrew oczekiwaniom nie powiodło mu się pozyskać mecenatu Stanisława Augusta ani trwałej opieki magnackiego domu Sanguszków. Wymiernych materialnie dowodów uznania nie zapewniła mu także protekcja A.K. Czartoryskiego. Karpiński nie doświadczył łaski w stołecznym środowisku, gdyż nie chciał i nie umiał być dworakiem - nade wszystko cenił twórczą i osobistą niezależność. Manifestację tej postawy przynosi słynna elegia. Wzruszająca wypowiedź poety osadzona jest w skonkretyzowanych realiach wiejskich, uwiarygodnionych między innymi poprzez przywołanie postaci siostry i jej dzieci. Niemal uczestniczymy w momencie przekraczania poprzez rozżalonego twórcę progu "ubogiej chaty" po powrocie ze stolicy, a sytuację aktualną przypomina końcowy fragment utworu, pełniący funkcję klamry kompozycyjnej:
Otóż mój dom ubogi! Także lepione ściany,
Także okna różnoszybne, piec nie polewany
I niska strzecha moja!..
[ . . . . . . . . . . . . . ]
Stało się! Nie mam swojej, kopmy cudzą grzędę,
Podeprzeć tę lepiankę, jeszcze w niej przebędę.
W rozrachunkowym utworze Karpiński dokonał emocjonalnej, moralnej i intelektualnej waloryzacji "odzyskanego" świata autentycznych wartości, gdzie panuje ład, harmonia, prostota, szczerość, cnota i tak wysoko ceniona przezeń niezależność i wolność. Odwołał się wprawdzie do spopularyzowanego poprzez poezję XVII w. etosu ziemiańskiego, ale nie powielił konwencjonalnych ujęć beztroskiej sielskości. Nasycił wiejski obraz realiami twardej rzeczywistości, której znakiem staje się ciężka robota: "motyki i żelaza płużne" i "krwawy rąk wyrobek". Karpiński w duchu sentymentalizmu wyeksponował moralne walory bliskiej więzi człowieka z szeroko pojmowaną "naturą", z kolei krytycznie ocenił miasto i dwór jako obszary skażone poprzez cywilizację. Wyraźnie pobrzmiewa w utworze rozgoryczenie i skarga osamotnionego, zawiedzionego w nadziejach poety - skarga na obojętność stołecznego świata. "Powrót na wieś to wybór prowincjonalności, lecz w opozycji do Warszawy" (T. Chachulski). Pisarz krytycznie ocenił świat dworskich zależności, pochlebstwa i fałszu, "śliskie stopnie" wysokich pańskich progów:
Lecz wszystkie godziny życia kupić chciano,
Żebym, wieczny niewolnik, nosił jarzmo czyje,
Żył cały komuś, a sam zapomniał, Iż żyję.
Pisarz poszukiwał przyczyn doznanego zawodu, poddając analizie swoje oczekiwania i nadzieje. Wykreował w elegii swój portret jako człowieka wyobcowanego, który nie znalazł miejsca na magnackich dworach, a na wsi miał perspektywę porzucenia twórczości i zajęcia się ciężką, mozolną robotą. Został zmuszony do rewizji błędnych kroków, przewartościowania mylnych planów i do ustalenia, co w jego życiu jest najcenniejsze, główne i bez względu "prawdziwe", z wyjątkiem zmieniających się okoliczności. Jako człowiek "czuły" pisarz wybrał wolność, wewnętrzną niezależność i litościwe "serce dotkliwe", wrażliwe na los i cierpienia innych ludzi. Autobiograficzna elegia Karpińskiego należy do najwybitniejszych osiągnięć tego gatunku w całej poezji stanisławowskiej.
(Bożena Mazurkowa)
Zobacz także: ELEGIA, MECENAT, SENTYMENTALIZM
Otóż mój dom ubogi! Także lepione ściany,
Także okna różnoszybne, piec nie polewany
I niska strzecha moja!..
[ . . . . . . . . . . . . . ]
Stało się! Nie mam swojej, kopmy cudzą grzędę,
Podeprzeć tę lepiankę, jeszcze w niej przebędę.
W rozrachunkowym utworze Karpiński dokonał emocjonalnej, moralnej i intelektualnej waloryzacji "odzyskanego" świata autentycznych wartości, gdzie panuje ład, harmonia, prostota, szczerość, cnota i tak wysoko ceniona przezeń niezależność i wolność. Odwołał się wprawdzie do spopularyzowanego poprzez poezję XVII w. etosu ziemiańskiego, ale nie powielił konwencjonalnych ujęć beztroskiej sielskości. Nasycił wiejski obraz realiami twardej rzeczywistości, której znakiem staje się ciężka robota: "motyki i żelaza płużne" i "krwawy rąk wyrobek". Karpiński w duchu sentymentalizmu wyeksponował moralne walory bliskiej więzi człowieka z szeroko pojmowaną "naturą", z kolei krytycznie ocenił miasto i dwór jako obszary skażone poprzez cywilizację. Wyraźnie pobrzmiewa w utworze rozgoryczenie i skarga osamotnionego, zawiedzionego w nadziejach poety - skarga na obojętność stołecznego świata. "Powrót na wieś to wybór prowincjonalności, lecz w opozycji do Warszawy" (T. Chachulski). Pisarz krytycznie ocenił świat dworskich zależności, pochlebstwa i fałszu, "śliskie stopnie" wysokich pańskich progów:
Lecz wszystkie godziny życia kupić chciano,
Żebym, wieczny niewolnik, nosił jarzmo czyje,
Żył cały komuś, a sam zapomniał, Iż żyję.
Pisarz poszukiwał przyczyn doznanego zawodu, poddając analizie swoje oczekiwania i nadzieje. Wykreował w elegii swój portret jako człowieka wyobcowanego, który nie znalazł miejsca na magnackich dworach, a na wsi miał perspektywę porzucenia twórczości i zajęcia się ciężką, mozolną robotą. Został zmuszony do rewizji błędnych kroków, przewartościowania mylnych planów i do ustalenia, co w jego życiu jest najcenniejsze, główne i bez względu "prawdziwe", z wyjątkiem zmieniających się okoliczności. Jako człowiek "czuły" pisarz wybrał wolność, wewnętrzną niezależność i litościwe "serce dotkliwe", wrażliwe na los i cierpienia innych ludzi. Autobiograficzna elegia Karpińskiego należy do najwybitniejszych osiągnięć tego gatunku w całej poezji stanisławowskiej.
(Bożena Mazurkowa)
Zobacz także: ELEGIA, MECENAT, SENTYMENTALIZM
- Co znaczy POWIEŚĆ POLITYCZNA:
- Porównanie powojennym temat polityczny podlegał specjalnym manipulacjom ze strony decydentów, co musiało odcisnąć piętno na poezji krajowej. Historyczne fałsze zaciążyły nad słynnym Popiołem i diamentem Jerzego powrót z warszawy na wieś co znaczy.
- Krzyżówka POEZJA LEŚMIANA:
- Dlaczego należy do czołowych klasyków literaturze polskiej. Jego twórczość poetycka, odosobniona i w zasadzie niedoceniana w okresie powstawania, jest bezsprzecznie fenomenem w literaturze polskiej XX w. Jest powrót z warszawy na wieś krzyżówka.
- Co to jest POWIEŚĆ SPOŁECZNA:
- Jak lepiej obiera za swój element jednostkę jedynie jako członka ludzkiej gromady, ekipy socjalnej, środowiska zawodowego. Kładzie nacisk na te przedmioty losu i psychiki człowieka, które łączą go ze powrót z warszawy na wieś co to jest.
- Słownik POEZJA MISTRZÓW:
- Kiedy ostatnich lat pozostaje pod dominującym wpływem Starych Mistrzów , z których każdy stworzył silnie wyróżniający się idiom poetycki. Ważne znaczenie, prócz tak zwany Ogromnej Czwórki (Jarosław powrót z warszawy na wieś słownik.
- Czym jest POTOCKI JAN (1761-1815):
- Od czego zależy jednego z najznaczniejszych rodów arystokratycznych w Rzeczypospolitej szlacheckiej. Syn Józefa, krajczego koronnego, i Anny Teresy z Ossolińskich, znanej w europejskich kręgach towarzyskich. W wieku powrót z warszawy na wieś czym jest.
Czym jest powrót z warszawy na wieś znaczenie w Motywy literatura P .
