Co znaczy ANHELLI:
To nadzwyczajny poemat Juliusza Słowackiego, uznawany za jedno z głownych jego dzieł, wydany w Paryżu w 1838 r. Jest poetycką odpowiedzią na Księgi narodu polskiego i Księgi pielgrzymstwa polskiego Adama Mickiewicza, do których upodobnia się dzięki zastosowanej w nim stylizacji biblijnej. Mickiewicz ukazywał w nich emigrację jako duszę narodu i przewodniczkę w walce o wolność ludów. Słowacki w Anhellim przedstawia ją jako skłóconą, niezdolną do czynu i skazaną na zagładę. To jest także dyskusja z mesjanistyczną wizją Polaków jako narodu wybranego (również przedstawioną w pismach Mickiewicza). Słowacki ocenia rodaków ostro i nie wierzy w bezwzględne zachowanie patriotyzmu, wewnętrznej siły i gotowości w obliczu niewoli i narodowych cierpień. Nie potępia ich jednak, zważając na siłę zewnętrznego naporu.
Miejscem akcji utworu jest Sybir ukazany zarazem realnie, odpowiednio z pamiętnikarskimi świadectwami, i symbolicznie (Słowacki używa terminu "zidealizowany" - przeniesiony w dziedzinę idei). Pozwala to autorowi utworzyć jedną z najciekawszych w naszej poezji kreacji romantycznego, melancholijnego "pejzażu Północy". Na Syberii lokuje Słowacki skłóconą emigrację (w istocie połączenie w jedno motywów zachodnioeuropejskiej emigracji i syberyjskich zesłańców). Początkowo jest ona zgodna, zajęta budowaniem wspólnego domu. Wkrótce dzieli się jednak na trzy obozy: arystokratów (pod wodzą grafa Skira, odpowiadającego Adamowi Jerzemu Czartoryskiemu), demokratów (pod wodzą Skartabelli - postaci, której odpowiadał w rzeczywistości politycznej Joachim Lelewel) i zwolenników księdza Bonifata (postać poprzez interpretatorów utożsamiana z Mickiewiczem). Obozy te zwalczają się wzajemnie, aby nareszcie ulec samozagładzie.
Tytułowy Anhelli (imię to należy rozumieć jako: "człowiek anioł") to młody emigrant - wg Słowackiego jest nim sam "zidealizowany" autor poematu. Bohater został wybrany poprzez syberyjskiego Szamana na ofiarę za ogół na wzór ofiary Chrystusa. Postać samego Szamana jest wystylizowana na Mojżesza, zaś nawróconej zbrodniarki Ellenai - na Marię Magdalenę. Sprawia to, wraz ze wspomnianą stylizacją biblijną, że Anhelli jest jedną z głownych romantycznych "kontynuacji" Biblii.
Szaman przeprowadza Anhellego poprzez syberyjskie piekło ukształtowane na wzór piekła dantejskiego. Bohater spotyka w nim (jak Dante) postaci historyczne, pomiędzy innymi braci Niemojowskich, przywódców sejmowych liberałów w czasach Królestwa Polskiego, potem działających w sejmie i rządzie w momencie stworzenia listopadowego. Widzi dzieci emigrantów, które "zapomniały już płakać po matkach swoich i tu wdzięczą się do chleba jak małe szczeniątka", księdza, który "zapomniał wyrazów pacierza", zbrodnie i walki emigrantów. Tylko najstarsi emigranci - konfederaci barscy - pozostali wierni Bogu i ojczyźnie.
Ofiara nie zostaje jednak spełniona w widoczny dla bohatera sposób, nie poznaje on również jej sensu, do końca nie wie, czy została przyjęta. Szaman ginie z rąk emigrantów, umiera towarzyszka Anhellego - Ellenai, wreszcie sam Anhelli umiera w samotności. Cały sybirski świat emigracji jest skazany na zagładę. Opiekująca się Anhellim anielica Eloe (aluzja do poematu Alfreda de Vigny´ego Éloa, 1824) nie pozwala obudzić go wzywającemu do rewolucji rycerzowi z ognistym napisem "lud" na chorągwi. Nie ma zależności pomiędzy ofiarą Anhellego a upadkiem monarchów i zmartwychwstaniem narodów. Przyszłość świata wymaga więc z pozoru bezużytecznych ofiar, a doświadczenie odrodzenia i wolności nie będzie dane temu pokoleniu.
Anhelli nie został dobrze przyjęty poprzez współczesnych czytelników. Do wyjątków należeli entuzjastycznie oceniający go Zygmunt Krasiński i Cyprian Norwid. Krasiński pisał:
Anhelli, to pokolenie, które przemarnieje w łzach, w boleści, w daremnych żądzach, a umrze dnia poprzedzającego dzień, gdzie te ich żądze dopełnić się mają. Ten Anhelli taki samotny, taki opuszczony, patrzący na Zgon wszystkich swoich, jest doskonałym symbolem poetycznym naszego przeznaczenia.
Juliusz Słowacki powracał jeszcze do postaci i dziejów Anhellego. W stworzonym 10 lat potem wierszu I wstał Anhelli z grobu... bohater poematu staje się przywódcą duchów sybirskich męczenników. Do tematyki Anhellego nawiązuje także inny wiersz z okresu mistycznego - Anioł ognisty, mój anioł lewy...
Poemat Słowackiego stał się inspiracją dla dzieł wielu romantycznych pisarzy (Z. Krasińskiego, J.I. Kraszewskiego, C. Norwida), potem - dla malarzy (między innymi J. Malczewskiego) i kompozytora L. Różyckiego.
(Maciej Szargot)
Zobacz także: ANTAGONIZM WIESZCZÓW, EMIGRACJA, EWANGELIA, MESJANIZM, Literatura MICKIEWICZA, Literatura SŁOWACKIEGO, STYLIZACJA BIBLIJNA
Miejscem akcji utworu jest Sybir ukazany zarazem realnie, odpowiednio z pamiętnikarskimi świadectwami, i symbolicznie (Słowacki używa terminu "zidealizowany" - przeniesiony w dziedzinę idei). Pozwala to autorowi utworzyć jedną z najciekawszych w naszej poezji kreacji romantycznego, melancholijnego "pejzażu Północy". Na Syberii lokuje Słowacki skłóconą emigrację (w istocie połączenie w jedno motywów zachodnioeuropejskiej emigracji i syberyjskich zesłańców). Początkowo jest ona zgodna, zajęta budowaniem wspólnego domu. Wkrótce dzieli się jednak na trzy obozy: arystokratów (pod wodzą grafa Skira, odpowiadającego Adamowi Jerzemu Czartoryskiemu), demokratów (pod wodzą Skartabelli - postaci, której odpowiadał w rzeczywistości politycznej Joachim Lelewel) i zwolenników księdza Bonifata (postać poprzez interpretatorów utożsamiana z Mickiewiczem). Obozy te zwalczają się wzajemnie, aby nareszcie ulec samozagładzie.
Tytułowy Anhelli (imię to należy rozumieć jako: "człowiek anioł") to młody emigrant - wg Słowackiego jest nim sam "zidealizowany" autor poematu. Bohater został wybrany poprzez syberyjskiego Szamana na ofiarę za ogół na wzór ofiary Chrystusa. Postać samego Szamana jest wystylizowana na Mojżesza, zaś nawróconej zbrodniarki Ellenai - na Marię Magdalenę. Sprawia to, wraz ze wspomnianą stylizacją biblijną, że Anhelli jest jedną z głownych romantycznych "kontynuacji" Biblii.
Szaman przeprowadza Anhellego poprzez syberyjskie piekło ukształtowane na wzór piekła dantejskiego. Bohater spotyka w nim (jak Dante) postaci historyczne, pomiędzy innymi braci Niemojowskich, przywódców sejmowych liberałów w czasach Królestwa Polskiego, potem działających w sejmie i rządzie w momencie stworzenia listopadowego. Widzi dzieci emigrantów, które "zapomniały już płakać po matkach swoich i tu wdzięczą się do chleba jak małe szczeniątka", księdza, który "zapomniał wyrazów pacierza", zbrodnie i walki emigrantów. Tylko najstarsi emigranci - konfederaci barscy - pozostali wierni Bogu i ojczyźnie.
Ofiara nie zostaje jednak spełniona w widoczny dla bohatera sposób, nie poznaje on również jej sensu, do końca nie wie, czy została przyjęta. Szaman ginie z rąk emigrantów, umiera towarzyszka Anhellego - Ellenai, wreszcie sam Anhelli umiera w samotności. Cały sybirski świat emigracji jest skazany na zagładę. Opiekująca się Anhellim anielica Eloe (aluzja do poematu Alfreda de Vigny´ego Éloa, 1824) nie pozwala obudzić go wzywającemu do rewolucji rycerzowi z ognistym napisem "lud" na chorągwi. Nie ma zależności pomiędzy ofiarą Anhellego a upadkiem monarchów i zmartwychwstaniem narodów. Przyszłość świata wymaga więc z pozoru bezużytecznych ofiar, a doświadczenie odrodzenia i wolności nie będzie dane temu pokoleniu.
Anhelli nie został dobrze przyjęty poprzez współczesnych czytelników. Do wyjątków należeli entuzjastycznie oceniający go Zygmunt Krasiński i Cyprian Norwid. Krasiński pisał:
Anhelli, to pokolenie, które przemarnieje w łzach, w boleści, w daremnych żądzach, a umrze dnia poprzedzającego dzień, gdzie te ich żądze dopełnić się mają. Ten Anhelli taki samotny, taki opuszczony, patrzący na Zgon wszystkich swoich, jest doskonałym symbolem poetycznym naszego przeznaczenia.
Juliusz Słowacki powracał jeszcze do postaci i dziejów Anhellego. W stworzonym 10 lat potem wierszu I wstał Anhelli z grobu... bohater poematu staje się przywódcą duchów sybirskich męczenników. Do tematyki Anhellego nawiązuje także inny wiersz z okresu mistycznego - Anioł ognisty, mój anioł lewy...
Poemat Słowackiego stał się inspiracją dla dzieł wielu romantycznych pisarzy (Z. Krasińskiego, J.I. Kraszewskiego, C. Norwida), potem - dla malarzy (między innymi J. Malczewskiego) i kompozytora L. Różyckiego.
(Maciej Szargot)
Zobacz także: ANTAGONIZM WIESZCZÓW, EMIGRACJA, EWANGELIA, MESJANIZM, Literatura MICKIEWICZA, Literatura SŁOWACKIEGO, STYLIZACJA BIBLIJNA
- Co znaczy ANAKREONTYK:
- Porównanie antycznej Grecji gatunek literacki, obejmujący pogodne wiersze głoszące radość życia, zawdzięcza nazwę Anakreontowi z Teos (VI w. przed naszą erą), który w lekkich, żartobliwych utworach sławił anhelli co znaczy.
- Krzyżówka Ateizm:
- Dlaczego fundamentalnym założeniem, wynikającym z materialistycznych przesłanek, było wykluczenie istnienia Boga i jakiejkolwiek innej siły nadprzyrodzonej, zdolnej do powstania świata albo sprawowania anhelli krzyżówka.
- Co to jest ASYMILACJA:
- Jak lepiej przedmiotów programu pozytywistycznego był postulat asymilacji mniejszości narodowych - w pierwszej kolejności Żydów; zwracano także uwagę na mniejszość ukraińską i białoruską. Podobnie jak w dobie anhelli co to jest.
- Słownik AWANGARDA TZW. DRUGA:
- Kiedy nazwa przypisana tendencjom i inicjatywom literackim obecnym w poezji dwudziestolecia od początku lat 30. Do zjawisk kręgu Drugiej Awangardy zaliczyć można twórczość J. Czechowicza i szkoły anhelli słownik.
- Czym jest AUTENTYZM:
- Od czego zależy kierunek w literaturze polskiej drugiej połowy lat 30. Ukształtował się pod wpływem redagowanego i wydawanego w Ostrzeszowie Wielkopolskim poprzez Stanisława Czernika czasopisma Okolica pisarzy anhelli czym jest.
Czym jest anhelli znaczenie w Motywy literatura A .
