Postać KARTEZJUSZ właśc. René Descartes biografia

Kim był KARTEZJUSZ właśc. René Descartes co zrobił: 3 1 marca 1 5 9 6 - 1 1 lutego 1 6 5 0 Urodził się w La Haye (aktualnie Descartes w departamencie Indre-et-Loire). Pochodził ze starego rodu szlacheckiego. Wychowany został w tradycji scholastycznej filozofii w kolegium jezuickim, w dalszym ciągu studiował prawo na uniwersytecie w Poitiers. Po wybuchu wojny trzydziestoletniej dwa lata służył w armii arcyksięcia Maksymiliana Wittelsbacha. Później już poświęcił się licznym podróżom i swoim studiom. Przemierzył prawie całą zachodnią Europę. W 1629 r. wyjechał na stałe do Holandii, gdzie spędził prawie 20 lat, z przerwami na pobyty we Francji i w Danii, prowadząc w tym okresie wyłącznie studia naukowe i publikując następne prace. Swój majątek w zakresie matematyki zawarł w traktacie La géométrie (1637), gdzie podał opis sposoby współrzędnych (do dzisiaj zwany kartezjańskim układem współrzędnych). W tym samym dziele położył także podwaliny pod geometrię analityczną, dział matematyki, gdzie bada się własności figur geometrycznych dzięki sposoby współrzędnych. Natomiast jego badania własności krzywych sposobami algebraicznymi współtworzyły stworzenie rachunku różniczkowego i całkowego, a w dalszym ciągu geometrii różniczkowej. Zapoczątkował również studia nad równaniami algebraicznymi. Kartezjusz przy okazji swoich odkryć matematycznych wprowadził sporo współczesnych symboli matematycznych i metod zapisu. W dziedzinie fizyki jego badania dotyczyły raczej mechaniki i optyki geometrycznej. Jako pierwszy wprowadził definicja pędu i sformułował zasadę zachowania pędu, jednakże objaśniał je niewłaściwie. Wyjaśnił zdarzenie załamania światła i pojawiania się tęczy. Upowszechnił jednak również błędną, pokutującą później do XIX w. ideę "eteru" jako nośnika światła. Jesienią 1649 r. wyjechał na zaproszenie królowej Krystyny do Szwecji, gdzie zmarł w Sztokholmie po raptem 4 miesiącach pobytu, najprawdopodobniej nie potrafiąc sprostać wymogom nadzwyczaj surowego klimatu. Jego znaczenie dla nowożytnej i współczesnej edukacji, prócz odkryć matematycznych i fizycznych, powiązane jest w pierwszej kolejności z zapoczątkowaniem racjonalnej refleksji naukowej. W swych w najwyższym stopniu twórczych latach opracował zasady epistemologiczne własnych badań, które wyłożył w Rozprawie o metodzie (1637). Był co prawda idealistą, jednak odrzucał w rozważaniach metafizycznych średniowieczną scholastykę na rzecz stworzonej poprzez siebie własnej sposoby - racjonalizmu opartego na wnioskowaniu dedukcyjnym (zwanego również kartezjanizmem). Uważał, iż miernikami niezawodności poznania są: jasność, klarowność wniosków i sceptycyzm, ten ostatni zaś traktował jako jedyny aksjomat, od którego można wyprowadzić podstawową zasadę poszukiwania wiedzy nie w świecie zewnętrznym, ale w człowieku. Stąd nadrzędna zasada "Myślę, więc jestem" (Cogito ergo sum). W kartezjanizmie ukształtowały się ostatecznie 2 kluczowe nurty: naturalistyczny i okazjonalistyczny. Przedstawiciele pierwszego kładli nacisk na fizykę Kartezjusza i podkreślali antyscholastyczne poglądy swego prekursora, co doprowadziło z powodu do empiryzmu i ukształtowania się racjonalistycznej postawy wobec świata w momencie oświecenia. Drugi nurt rozwijał raczej wątki metafizyczne Kartezjusza, kwestionując w ogóle istnienie w powstałym poprzez Boga świecie naturalnej przyczynowości sprawczej. Kartezjanizm znalazł kontynuację w wielu współczesnych nurtach filozoficznych, między innymi w: marksizmie, pozytywizmie, fenomenologii i egzystencjalizmie. (RK)