Postać JERZY GIEDROYĆ biografia

Kim był JERZY GIEDROYĆ co zrobił: 2 7 lipca 1 9 0 6 - 1 4 września 2 0 0 0 Urodził się w Mińsku. Był potomkiem litewskiego rodu książęcego, lecz jego rodzina w XIX w. zrzekła się tytułu szlacheckiego. Początkowo uczył się w gimnazjach rosyjskich. Po przyjeździe rodziny Giedroyciów do Warszawy uczęszczał do gimnazjum im. Jana Zamoyskiego. W okresie wojny polsko-bolszewickiej zgłosił się jako harcerz na ochotnika do służby w łączności Dowództwa Okręgu Generalnego Warszawa. Od 1924 r. studiował prawo i historię na Uniwersytecie Warszawskim. W okresie studiów był prezesem korporacji "Patria", działał w studenckiej organizacji "Bratniak", pracował w dziale zagranicznym Naczelnego Komitetu Akademickiego Związku Młodzieży Polskiej. Współpracował także z gazetami "Kurier Warszawski" i "Warszawianka". W latach 1926-1931 związał się z organizacją "Myśl Mocarstwowa Związku Akademickiego" i był redaktorem odpowiedzialnym jej pism: "Civitas Academica" w Krakowie i "Dzień Akademicki" w Warszawie. W 1931 r. został redaktorem i wydawcą "Buntu Młodych", dodatku do "Dnia Polskiego". Pismo to stało się niezależnym organem młodej inteligencji. Równocześnie od 1928 r. pracował w biurze prasowym Porady Ministrów, a od 1930 do 1935 r. był sekretarzem w Ministerstwie Rolnictwa. W latach 1935-1939 pracował w Ministerstwie Przemysłu i Handlu. W 1937 r. wymienił nazwę "Buntu Młodych" na "Politykę". Reprezentowała ona idee ponadpartyjności w życiu publicznym, wyższości narodu nad krajem, praworządności, ograniczenia ingerencji państwa w życie gospodarcze, uprzemysłowienia państwie kosztem likwidacji monopoli i biurokracji, poprawy stosunków z Ukraińcami i rezygnacji z ich asymilacji. W czasie kampanii wrześniowej 1939 r. wyjechał do Rumunii. Początkowo redagował tam pismo "Ostatni telegram", a w dalszym ciągu został sekretarzem ambasadora Polski w Rumunii, Rogera Raczyńskiego. Po likwidacji polskiej ambasady był kierownikiem Wydziału Polskiego przy Poselstwie Chilijskim (1940) i współpracownikiem Poselstwa Angielskiego (1941). Po przyjeździe do Palestyny wstąpił do Brygady Strzelców Karpackich. W latach 1942-1943 uczestniczył w walkach w kampanii libijskiej i obronie Tobruku. Po utworzeniu II Korpusu gen. Władysława Andersa został kierownikiem Wydziału Czasopism i Wydawnictw Wojskowych Biura Propagandy korpusu. W latach 1944-1945 był pracownikiem Centrum Wyszko-lenia Broni Pancernej w Gallipoli. W październiku 1946 r. gen. Anders mianował go kierownikiem Instytutu Literackiego, utworzonego w lutym 1946 r. w Rzymie. W czerwcu 1947 r. razem z Gustawem Herlingiem-Grudzińskim wydał pierwszy numer "Kultury". Po ewakuacji wojska polskiego z Włoch przeniósł redakcję do Maisons-Lafitte pod Paryżem. Tam mieszkał i pracował aż do zgonu. Jego "Kultura" stała się kluczowym periodykiem polityczno-kulturalnym polskiej emigracji. Pełniła rolę intelektualną i socjalną. Pisano na jej łamach o współczesnej polityce, historii najnowszej i kulturze polskiej i obcej, w szczególności białoruskiej, litewskiej, niemieckiej, rosyjskiej i ukraińskiej. Giedroyć poprzez cały moment wydawania pisma sam, bez pomocy sekretarek, redagował następne numery. Jego najbliższymi współpracownikami byli między innymi Zofia i Zygmunt Hertzowie, Maria i Józef Czapscy, Gustaw Herling-Grudziński, Juliusz Mieroszewski (kluczowy ideolog emigracji). Uznał, że przy użyciu pisma i wydawanej w latach 1953-1992 Biblioteki "Kultury", można doprowadzić do sojuszu inteligencji i robotników przeciwko władzom komunistycznym w Polsce. Wydawał i popularyzował między innymi Witolda Gombrowicza, Czesława Miłosza, Marka Hłaskę, a od lat 60. również pisarzy mieszkających w Polsce. Od 1962 r. rozpoczął także wydawać kwartalnik "Zeszyty Historyczne". Dzięki tym wydawnictwom stał się kluczowym mentorem polskiej opozycji, a po 1989 r. surowym krytykiem polskiej demokracji. Wspierał finansowo polskie podziemie w latach 1981-1989. (KM)