Postać JAMES COOK biografia

Kim był JAMES COOK co zrobił: 2 7 października 1 7 2 8 - 1 4 lutego 1 7 7 9 Był jednym z ostatnich ogromnych żeglarzy pionierskiej epoki odkryć geograficznych, zapoczątkowanych jeszcze w XV w. Urodził się w Marton, w północnym Yorkshire. Pochodził z ubogiej wielodzietnej rodziny szkockiego pracownika najemnego. Naukę w szkole umożliwił mu zatrudniający ojca. W wieku 16 lat rozpoczął usługiwać w sklepie, w leżącej nieopodal wiosce rybackiej. Dzięki poznanym tam handlarzom węglem - Johnowi i Henry’emu Walkerom, rozpoczął pracować jako praktykant na kursującym wzdłuż wybrzeży Anglii węglowcu "Freelove". W tym czasie, jako samouk, zdobywał wykształcenie żeglarskie i rozpoczął pływać na bałtyckich statkach handlowych, awansując na oficera. Błyskawicznie poznano się na jego zdolnościach, proponując mu w wieku 27 lat samodzielne dowodzenie statkiem handlowym "Friendship". Ostatecznie zdecydował się jednak na karierę w marynarce wojennej, ponownie rozpoczynając od najniższego szczebla drabiny awansów - od majtka. Anglia toczyła wówczas wojnę siedmioletnią z Francją. Cook dostał przydział na okręt HMS "Eagle", gdzie awansowano go na stopień bosmanmata. Zajmował się wówczas kreśleniem map Zatoki św. Wawrzyńca i wybrzeży Nowej Fundlandii, z racji na przygotowania Anglików do zajęcia Quebecu. Gdyż wykazał się w tym ogromnymi zdolnościami, otworzyło mu to drogę do samodzielnego zadania zleconego poprzez Admiralicję. Na zlecenie Royal Society Cook dostał zadanie zorganizowania badawczej wyprawy dookoła świata. Planowana na 1768 r., była częścią dużego projektu, którego celem miała być obserwacja na Tahiti 3 lipca 1769 r. rzadkiego zjawiska przejścia Wenus poprzez tarczę Słońca, dającego sposobność precyzyjnego obliczenia odległości Ziemi od Słońca. Cookowi wyznaczono jednak również drugi, nieujawniony formalnie cel podróży, a mianowicie rozpoznanie obszarów Pacyfiku od 40 stopnia szerokości geograficznej południowej, a w szczególności skorygowanie niepotwierdzonych danych na temat istnienia tam bliżej nieznanego kontynentu zwanego Terra australis incognita (Nieznana ziemia południowa). Wyprawa wyruszyła w sierpniu, a w kwietniu 1769 r. dotarła na Tahiti, gdzie zbudowano stały fort i obserwatorium astronomiczne, realizując z powodzeniem założony program badawczy. Nieoczekiwanie jednak o sporo większe znaczenie okazało się mieć drugie zadanie. Cook w podróży powrotnej na początku dotarł w sierpniu 1770 r. do Nowej Zelandii, opływając tę wyspę i wykonując jej pierwszą mapę. 28 kwietnia 1770 r. zszedł zaś na ląd nowego kontynentu - Australii - w Zatoce Botanicznej (aktualnie w Sydney), a później opłynął całe wschodnie wybrzeże Australii w drodze na Półwysep Malajski. Podróż ta była bardzo niebezpieczna; prowadziła w pobliżu Ogromnej Rafy Koralowej. Poszukując drogi na północny zachód, odkrył Cieśninę Torresa, a nowy ląd nazwał Nową Południową Walią, uroczyście ogłaszając jego włączenie do Zjednoczonego Królestwa Ogromnej Brytanii. Statek wrócił do Anglii 13 lipca 1771 r. Cook podejmował po swoim powrocie dalsze podróże badawcze. W drugiej wyprawie (1772-1775) zbadał akweny wokół Antarktydy, a w trzeciej (1776-1779) poszukiwał tak zwany przejścia północnego między Atlantykiem i Pacyfikiem. Ta trzecia, ostatnia podróż skończyła się tragicznie. Gdy Cook dotarł na Hawaje i zatrzymał się w pobliżu jednej z wysp, krajowcy ukradli szalupę z jego statku "Resolution". Cook udał się do miejscowego króla w otoczeniu żołnierzy dla wyjaśnienia sytuacji. Prawdo-podobnie w konsekwencji przypadkowego wystrzału doszło do walki. Kapitan pchnięty nożem zginął pod kolejnymi ciosami tubylców. Gdyż marynarze widzieli później poprzez całą noc stos ofiarny, a krajowcy byli kanibalami, przypuszcza się, iż został rytualnie zjedzony. Przed odpłynięciem statku skruszeni krajowcy pojawili się z czaszką i dłonią kapitana, którą w trumnie spuszczono do wody w zatoce. (RK)